Erdogan na Amerikaanse erkenning van de Armeense genocide: "Kijk in de spiegel"
Zoals verwacht heeft de Turkse president Tayyip Erdogan boos gereageerd op de uitspraken van zijn Amerikaanse collega Joe Biden over de volkerenmoord die honderd jaar geleden is aangericht tegen de Armeense minderheid in Turkije. Volgens Erdogan is Turkije "geschokt" door de erkenning van die genocide, maar hij wil de zaak blijkbaar toch niet op de spits drijven. Tegelijk kondigde Erdogan opnieuw strenge coronamaatregelen aan.
Zaterdag heeft president Biden de moordpartij op 1,5 miljoen Armeniërs in het Turkse rijk tijdens en na de Eerste Wereldoorlog officieel "een volkerenmoord of genocide" genoemd.
Vandaag heeft de Turkse president Recep Tayyip Erdogan zoals verwacht boos gereageerd. Volgens Erdogan is Turkije "geschokt" door de Amerikaanse bewering terwijl daar geen enkele aanleiding voor was. De uitspraak van president Biden zal volgens Erdogan een "verwoestende impact" hebben op de relaties tussen beide landen. Erdogan raadde de VS ook aan om "in de spiegel te kijken". De Turkse president stak echter ook de hand uit: zo wil hij met de VS over alle discussiepunten praten en een "nieuwe deur openen in de relaties". Hij roept Amerika ook op om "onmiddellijk terug te komen op deze verkeerde zet".
De kans dat dat gebeurt, is erg klein. Biden heeft duidelijk de wil getoond om schendingen van mensenrechten overal en ook in het verleden aan de kaak te stellen. Overigens heeft het Amerikaanse Congres -met zowel Democraten als Republikeinen- jaren geleden de moord op de Armeniërs een eeuw geleden ook al bestempeld als een volkerenmoord, net zoals het Europees Parlement, dat van EU-lidstaten en de Russische Doema overigens.
Gedeeltelijke lockdown tot 17 mei
Het meest opvallende in de toespraak kwam op het einde: zo kondigde Erdogan strenge coronamaatregelen af vanaf donderdagavond tot 17 mei. Het verkeer tussen de grote steden zal stilgelegd worden en scholen zullen niet langer onderwijs in de klas kunnen verstrekken. De industrie en de voedingssector worden vrijgesteld van de lockdownmaatregelen.
Turkije blaast de bruggen niet op
Al bij al lijkt de reactie van president Erdogan nogal beheerst. Erdogan was in het weekend ook al persoonlijk op de hoogte gebracht door Biden. De Turkse leider zei ook dat hij goede relaties wil met Europa, met de VS en zelfs met de republiek Armenië. Turkije is een belangrijk bondgenoot voor de VS en is lid van de NAVO en -op Ronald Reagan na- hebben alle voorgaande Amerikaanse presidenten de term "Armeense genocide" vermeden.
Toch is die NAVO en de relatie met het Westen ook in het belang van Turkije zelf dat grenst aan woelige gebieden zoals de Kaukasus, Iran en het Midden-Oosten. Net over de grens in Syrië woedt een oorlog en Ankara ligt ook overhoop met de Koerden binnen de grenzen. Heeft Erdogan de voorbije jaren de relaties met zijn Russische collega Vladimir Poetin fors aangehaald, dan staan beide toch vaak tegenover elkaar in conflicten zoals die in Syrië en Libië.
Twee andere factoren dringen Turkije vandaag met de rug tegen de muur. Er is de coronacrisis die ook hard toeslaat in het land en de opkomende economie geen deugd doet. Tegelijk is de koers van de Turkse munt, de lira, vandaag teruggevallen tot een nieuw dieptepeil tegen de Amerikaanse dollar. De voorbije maand heeft de lira al 15 procent van zijn waarde verloren. De inflatie staat erg hoog en de centrale bank lijkt daar geen vat op te krijgen. De lira is vanavond wel eventjes hersteld nu het lijkt dat de soep tussen de VS en Turkije niet zo heet wordt gegeten als ze wordt opgediend.