Skaters en buurtbewoners clashen in Antwerpen: ‘Het loopt de spuigaten uit’
Nachtlawaai, wildplassers en sluikstort: verschillende omwonenden van het Antwerpse Theaterplein hebben het gehad met de vele skaters op het plein. Een skateverbod hangt in de lucht, maar met een speciale actie willen de skaters de gemoederen bedaren. ‘Dit erfgoed kan niet zomaar verdwijnen.’
Het is nog vroeg wanneer de eerste groepjes mensen onder de grote luifel van het Theaterplein plaatsnemen om er beschutting voor de lentezon te zoeken. Verspreid over de betonnen vlakte spelen kinderen, vinden picknicks plaats en lopen verschillende honden. De serene sfeer die er hangt, maakt het moeilijk om te geloven dat hetzelfde plein al weken het onderwerp van bitse discussies is tussen buurtbewoners en jonge skaters.
Al verschillende decennia geldt de ruimte voor de Stadsschouwburg en theaterhuis ‘hetpaleis’ als een van de belangrijkste plekken waar jonge skaters in Antwerpen samenkomen. “Het Theaterplein is de ideale locatie voor zowel beginnende als gevorderde skaters: op de vlakke ondergrond kan je technische trucs oefenen, maar tegelijkertijd is er genoeg open ruimte zodat ook jonge skaters zich ongehinderd kunnen ontwikkelen”, zegt de Antwerpse skater Arno Van den Veyver. Sinds de coronacrisis het grotendeels onmogelijk maakte om indoor te sporten, won het plein nog meer aan belang voor iedereen die weleens een ‘ollie’ of een ‘heelflip’ uitvoert.
Maar verschillende buurtbewoners vinden dat de skaters wel erg gretig van het plein gebruikmaken en dat hun aanwezigheid steeds vaker voor overlast zorgt. “Vroeger hadden we ook last van nachtlawaai, maar sinds de eerste lockdown loopt het de spuigaten uit. Na middernacht horen we tegenwoordig nog lawaaierige skaters en ’s ochtends ligt hun afval vaak voor de deur”, zegt een jonge vrouw die in een appartement naast het plein woont, maar liever anoniem blijft. Zij is een van de mensen die klachten aan het stadsbestuur overmaakte en hoopt dat haar betoog ervoor zal zorgen dat er straks een skateverbod komt.
Historische traditie
Als het van Antwerpenaar Steve Leung afhangt, zal het niet zover komen. “Ik heb mijn jeugd doorgebracht op het plein: het was een van de eerste plekken waar mensen in de stad konden skaten. Het kan niet dat die historische traditie verloren gaat door een burenruzie.” Daarom start hij samen met twee lokale skateshops, de bevoegde diensten van de stad Antwerpen en ‘hetpaleis’ de actie ‘Save KNS’. Met het project wil hij de banden met de buurtbewoners herstellen: eerst door skaters op de geldende regels te wijzen, later door een brief aan omwonenden te versturen en door een opruimactie te organiseren.
Dat enkele commerciële winkels samen met gedreven skaters werk maken van een dergelijke sensibiliseringsactie, hoeft niet te verbazen. De betrokkenheid van het theaterhuis ‘hetpaleis’ is wel ongewoon. “We ondervonden vaak last van skaters en hangjongeren”, zegt algemeen en artistiek directeur Els De Bodt. “Onze ramen werden al enkele keren beschadigd en er plassen vaak mensen tegen onze gevel.” Toch wil ze niet voor een volledig skateverbod pleiten. “We vinden het belangrijk om jongeren een plek te gunnen waar ze elkaar op een veilige manier kunnen ontmoeten. Daarom willen we met de actie een constructief gesprek met buurtbewoners en skaters aangaan.”
Nel Aerts, woordvoerder van Antwerps schepen van Jeugd Jinnih Beels (Vooruit), hoopt dat de actie de gemoederen kan bedaren. “De openbare ruimte is van iedereen en daarin moeten zowel de skaters als de buurtbewoners met elkaar samenleven”. Wederzijds respect is volgens haar belangrijk, maar volgens verschillende skaters heeft de politiek zelf weinig begrip voor hun situatie. Enkele maanden geleden haalde een petitie tegen de ‘skatestoppers’ in de Scheldenkaaien nog meer dan duizend handtekeningen. Door metalen obstructies in de stenen te plaatsen, hoopte het stadsbestuur om skaten moeilijk of onmogelijk te maken. Een beslissing die de skaters haar niet in dank afnemen.
Feesten, skaten, chillen
“We worden gestigmatiseerd”, zegt Arno Van den Veyver. “Sinds de coronacrisis is het aantal skaters in Antwerpen enorm toegenomen, waardoor we meer opvallen. Toch komt de overlast in de publieke ruimte niet enkel van ons. Ik vind de sensibiliseringsactie een goed idee en het is zeker waardevol om in gesprek te gaan met buurtbewoners, maar we hoeven niet de verantwoordelijkheid voor alles wat er fout loopt op ons te nemen.”
Het is een gevoel dat ook de 14-jarige Syd Fimmers deelt. Op zijn Instagram-account staan verschillende video’s waarin jongeren behoorlijk halsbrekende skateboardtrucs uitvoeren. In een van de filmpjes springt hij enthousiast van de metershoge trap aan het Theaterplein af. Zijn skateboard spint ondertussen in een hoog tempo rond onder zijn voeten. “Wanneer je een tiener bent, moet je je leven echt leven”, zegt de jongeman. “Feesten, skaten, chillen”, verduidelijkt hij. Net omdat jongeren zwaar door de coronacrisis getroffen worden, hoopt hij dat politici, buurtbewoners en ordehandhavers zich tolerant tegenover skaters zullen opstellen.
“Wie graag op een rustige plek woont, trekt misschien beter naar een plek buiten de stad”, zegt een frituuruitbater aan het Theaterplein terwijl het gekletter van skateboards op de achtergrond klinkt. Benieuwd of de buurtbewoners zijn advies zullen volgen.