Strengste lockdown tot nu toe in Turkije, maar vooral alcoholverbod lokt furieuze reacties uit: “Kom niet aan mijn alcohol”

Turkije kampt sinds enkele weken met torenhoge coronacijfers. Woensdag lag het officiële besmettingscijfer rond 40.000 nieuwe gevallen. Twee weken geleden was er nog sprake van meer dan 60.000 nieuwe besmettingen en 300 doden per dag. De Turken moeten het aantal nieuwe gevallen terugdringen tot onder de 5.000 per dag of anders een enorme prijs betalen, aldus president Erdogan.

Tot de vroege maandagochtend van 17 mei mogen de inwoners van het zwaar getroffen land alleen nog met een geldige reden naar buiten, zoals boodschappen doen. Scholen zijn dicht. De bouwsector en essentiële bedrijven worden niet getroffen door de maatregelen. Reizen tussen Turkse steden is uitsluitend mogelijk met toestemming. Er gelden uitzonderingen voor toeristen.

Naast de uitgaansbeperkingen mogen supermarkten de deuren enkel op bepaalde tijdstippen openen en moeten ze op zondag verplicht sluiten. Maar vooral het besluit van de Turkse regering om de verkoop van alcohol te verbieden tijdens de zeventiendaagse lockdown - die samenvalt met de periode van de ramadan en het Suikerfeest - heeft (vooral seculiere) Turken boos gemaakt. Zij zien het als een poging om een religieuze levensstijl op te leggen aan de hele samenleving. 

De regering zei dat het verbod bedoeld was om te voorkomen dat supermarkten een monopolie op de verkoop van alcohol zouden hebben ten nadele van kleinere winkels, die gedwongen worden te sluiten. Maar die uitleg overtuigde niet alle Turken. Zij zeggen dat de drooglegging niets te maken heeft met het bestrijden van de pandemie, want mensen mogen nog wel gaan bidden in de moskee. 

Tijdens een televisie-interview op woensdag sprak minister van Binnenlandse Zaken Suleyman Soylu tegen dat de regering met het verbod ernaar streefde om de keuzes van de burgers te beperken en dat er ook nog heel wat andere coronamaatregelen van kracht zijn. Een ambtenaar van het ministerie van Binnenlandse Zaken claimde dat drankwinkels niet essentieel zijn, dat het verbod gewoon oneerlijke concurrentie vermijdt en dat het besluit niet gemotiveerd is door religie. “Dit heeft niets met de ramadan te maken”, zei de functionaris. “Mensen hebben de afgelopen dagen al meer dan genoeg (alcohol) gekocht.”

Nog voor het verbod inging, zijn Turken massaal drank gaan inslaan. Er stonden lange rijen aan drankwinkels en in sommige supermarkten waren de alcoholrekken snel leeg. De hashtag #alkolümedokunma (kom niet aan mijn alcohol) was trending op Twitter. Mensen postten een foto van hun favoriete alcoholische drank op sociale media.

 “Ik denk niet dat dit met het coronavirus te maken heeft. Ik geloof dat de regering dacht ‘laten we dat vanaf nu verbieden, zodat mensen er langzaam aan kunnen wennen”, zegt Adem Gulen, een pas afgestudeerde jongeman in Istanboel. President Erdogan, die al 18 jaar regeert, heeft al meermaals gezegd dat hij een vrome generatie wil opvoeden. Volgens oppositiepartijen gaat het dan ook om een puur ideologische zet. “Want heel wat Turken houden wel van een drankje. Voor velen, ook moslims, gaat dit veel te ver”, beaamde Turkije-correspondente Mita Nazar in ‘De ochtend’ op Radio 1. 

“Het verbod interfereert met de seculiere levensstijl, en tast de eet- en drinkcultuur aan”, zei Ozgur Aybas, hoofd van de associatie van drankwinkels. “Natuurlijk is ons probleem niet de alcohol op zich. Het gaat om de inmenging in ons privéleven”, besloot hij.