Goedele Liekens over haar strijd tegen huidkanker: ‘Ik heb geen grote muil meer. Dat valt tegen, hé’

“Het begon enkele maanden geleden met zo’n rare vlek waar dermatologen al jaren voor waarschuwen”, postte Goedele Liekens op 5 november vorig jaar op Facebook. Eén zin eerder stond: “Ik heb huidkanker.” 

De afgelopen maanden schreef ze haar strijd neer in een column in Het Laatste Nieuws. Ze had er lang over getwijfeld, vooral omdat ze haar dochters en ouders te veel emoties en kopzorgen wilde besparen. “Want je raakt ook hen met je verhaal”, zegt ze vandaag. “Maar uiteindelijk wilde ik niet zwijgen. Ik was diegene die net jarenlang had gepleit voor openheid en emoties. En ik leef als BV nu eenmaal een deel in de openbaarheid. Al wil ik niet als Miss Kanker door het leven gaan.”

Dat de afgelopen maanden heel heftig zijn verlopen, verklaart deels waarom ze zichzelf verbond met de jaarlijkse preventiecampagne van Euromelanoma, een organisatie van dermatologen. Zij gingen na wat de impact van corona is geweest op kankeronderzoek. De cijfers zijn niet fraai: een vijfde (21%) van de melanomen bleef het afgelopen jaar mogelijk onder de radar, en een derde (33,6%) van de afspraken werd overgeslagen of gemist, vaak uit schrik om bij de dokter of in het ziekenhuis besmet te geraken. Wereldwijd zouden dit jaar 60.192 kwaadaardige huidtumoren niet zijn vastgesteld, voor België zijn dat er ongeveer 739. “Ik heb zelf ook te lang gewacht”, aldus Goedele.

Je filmde jezelf voor deze campagne. Het is lang geleden dat mensen jou zagen praten. Wil dat zeggen dat je je opnieuw veel beter voelt?

“Soms heb ik momenten dat het heel erg goed gaat. Soms lijkt het alsof ze de sjoepap van mijn lichaam opendraaien en alle energie wegvliegt. Ik doe zo goed als elke middag een dutje, of ik haal het einde van de dag niet. Ook nu moet ik even op adem komen, sorry. Ik ben, terwijl we telefoneren, naar boven aan het stappen. Vroeger stopte ik halverwege de trap om een paar minuten uit te blazen, maar nu zeg ik ‘komáán’ en stap ik door.

“Ik heb niet lang getwijfeld om mee te werken aan de campagne, omdat ik weet hoe belangrijk preventie is. Er snel bij zijn is het verschil tussen leven en dood. Niet dat ik er ooit van uitging aan huidkanker te zullen sterven, maar ik heb wel een jaar dikke miserie aan mijne rekker. Vandaar het belang van je eigen vlekjes te leren kennen. Dat wil niet zeggen dat je voor elk bolletje naar de dokter moet. Wel als de plek groter wordt, of ze een rare rand heeft. Al die signalen waren er eigenlijk bij mij. Ik had zo’n mooie tache de beauté in mijn decolleté die rare vormen en kleurtjes kreeg. Uiteindelijk was de huidkanker al uitgezaaid naar de lymfeklieren. Je zou denken dat mensen het wel weten na jaren van preventiecampagnes, maar om de zoveel tijd hebben ze toch een wake-upcall nodig.”

Je schreef in je laatste column dat je geen ‘gif’ meer moet slikken en dat het zware medische traject voorbij is. Dat is goed nieuws.

“Ik ben inderdaad mogen stoppen met de chemo. Ik volg wel een nabehandeling om al dat vergif uit mijn lichaam te krijgen en mijn immuniteit aan te sterken, zodat het risico op hervallen kleiner wordt. Dat hoop ik toch. Ik hoef er geen tekeningetje bij te maken dat ik toch nog bang ben.”

Omdat je ervan uitgaat dat de kanker ooit terugkeert?

“Ik las net dat Arno hervallen is... Mijn laatste PET-scan was oké, maar ik zal nu om de zoveel maanden op controle moeten, voor een nieuwe scan en de hele cinema. De eerste keer is begin juli. Ik ben dus zeker niet genezen verklaard. Ik heb ook moeite met het woord ‘kankervrij’, want is dit nu een pauze in de kankerperiode of bevind ik me al na de kanker? Ik weet het niet. Evenmin de dokters, want anders zouden ze me niet om de paar maanden willen terugzien.

“Ik heb vorige week wel gevierd, tot 4 uur ’s nachts, buiten met mijn beste vriend. We hebben gepraat en onbezonnen naar liedjes van vroeger geluisterd. Ik ben blij dat de nabehandeling om mijn immuniteit te versterken goed aanslaat. Die krikt mijn vitaliteit wel wat op. Ik ben niet meer misselijk, moet ook niet meer overgeven, al blijft de vermoeidheid sluimeren. Ik kan een nacht op tafel staan dansen, maar evengoed een hele dag in bed liggen. Het gaat allemaal te traag naar mijn goesting, moet ik zeggen. Ik ben nogal een ongeduldige. Ook mijn concentratie en geheugen is foetsie. Dat beperkt me natuurlijk heel erg in mijn professionele toekomst.”

Wanneer wil je weer fysiek in het parlement zitten?

“Graag voor de zomer nog. Ik had mezelf onlangs een aantal doelen gesteld, maar mijn arts heeft me weer met de voeten op de grond gezet: don’t do this. In plaats van vooruitgang merkte hij dat ik achteruitging, omdat ik mezelf weer druk oplegde.

“Het is niet dat ik vandaag niets doe. Ik ben met een aantal dingen bezig, volg Zoom-vergaderingen over wetsvoorstellen, volg de buitenlandcommissie. Ik deed meerdere vergaderingen met onder meer Child Focus en specialisten. Vorige week keurde de Kamer ook de resolutie over de aanpak van intrafamiliaal geweld goed, één van mijn geesteskinderen. Maar zelf weer gaan speechen is te vroeg. Ik luister en ik schrijf veel, maar het opvallendste is dat ik mijn grote muil niet meer opzet. Dat valt tegen, hé. (lacht) Mijn prof zegt wel dat dat over een halfjaar weer helemaal anders kan zijn. Watch out.”

Je hebt je ziekte lang verzwegen voor je omgeving. Zijn je ouders en dochters niet bang dat je te snel zal gaan?

“Merel en Celeste weten dat ik hen altijd voorop heb geplaatst, en vinden dat ik nu eens voor mezelf mag kiezen. ‘Als jij dat leuk vindt, mama, doe maar.’ Als ik aan mijn ouders denk, word ik erg emotioneel. Ze zijn 89 en 91 jaar oud en vinden nog altijd dat ze voor mij moeten zorgen. Soms staan ze aan de deur met eten. Mama heeft dan soep gemaakt, papa de balletjes gerold. Door corona kon ik niet zomaar naar mijn ouders rijden om hen gerust te stellen. We hebben nooit gepraat over het feit dat het misschien verkeerd kon lopen. Ze trokken zich vooral alle ellende aan, en waren bang voor slechte commentaren.”

Die heb je gekregen?

“Och jongens, als politica komt er een leger trollen op je af. Ik probeer die berichten zo weinig mogelijk te lezen en heb ook mijn kinderen gevraagd niet te reageren. Merel ligt trouwens in een deuk met wat — ik citeer — ‘al die idioten’ schrijven. Die rolt over de grond van het lachen. Wat mij betreft, is dat de beste houding. Intussen heb ik me wel ontdaan van enkele giftige mensen. Daar steek ik geen energie meer in.”

Is het als psychologe eigenlijk makkelijker om je emoties onder controle te houden?

“Kanker overmant alles, en het traject was ongetwijfeld heftiger dan ik ooit had kunnen denken. Die eerste maanden was ik vooral bezig met overleven, voerde ik een fysieke strijd. Vandaag is er een mentale strijd. Ik praat daar vaak over met Nederlandse lotgenoten, omdat ze daar verder staan met die ‘psychische genezing’. Wij in België kunnen nog een pak winst boeken.