Na stikstofarrest: Vlaamse regering heeft nieuwe richtlijnen over hoeveel stikstof industrie en landbouw mogen uitstoten

Sinds februari van dit jaar staat het Vlaamse stikstofbeleid op losse schroeven. De reden? Een rechter vernietigde een vergunning voor de uitbreiding van een kippenstal in het Limburgse Kortessem. De rechter vond dat het bedrijf te veel stikstof produceerde, wat schadelijk is voor een nabijgelegen natuurgebied. 

De juridische primeur had grote gevolgen: zo goed als alle vergunningsprocedures voor zowel industrie als landbouw lagen, in afwachting van een nieuw stikstofbeleid dat er moet komen tegen het einde van dit jaar, volledig stil.

Daarom komt Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) nu met een tijdelijke oplossing. Alle administraties krijgen vandaag instructies over hoeveel stikstof de industrie mag uitstoten. 

Landbouw- en veeteeltbedrijven die nieuwe vergunningen aanvragen, zullen voortaan altijd moeten aantonen dat de stikstofuitstoot geen negatieve impact heeft op de natuur. Als die effecten er toch zouden zijn, moeten de bedrijven maatregelen nemen om de ammoniakuitstoot te verminderen. 

De regels voor de industrie- en transportsector zijn anders: projecten met minder dan 1 procent extra belasting van de stikstofwaarden mogen meteen goedgekeurd worden. Als de vergunningsaanvraag voor meer dan 1 procent extra belasting zorgt, gelden dezelfde regels als die voor de landbouw- en veeteeltbedrijven. 

Bekijk hier het verslag van "Het journaal" en lees voort onder de video:

Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, reageert opgelucht op de beslissing die de Vlaamse regering heeft genomen in het stikstofdossier. Volgens het ondernemersnetwerk is een vergunningsstop daarmee, alvast tijdelijk, afgewend en is de rechtsonzekerheid van de voorbije weken van de baan.

Een definitieve oplossing tegen eind 2021 blijft volgens Voka wel noodzakelijk. "Ondernemingen hebben rechtszekerheid nodig op een zo lang mogelijke termijn. Zonder rechtszekerheid komen investeringsplannen op de helling te staan. In deze tijden van economische relance moeten we er alles aan doen om investeringen aan te trekken en te laten doorgaan. Daarom is ook een definitief stikstofplan hard nodig".

De Boerenbond heeft een dubbel gevoel bij de nieuwe richtlijnen. Enerzijds is de belangenvereniging opgetogen dat er na wekenlange discussies effectief een regeling is. Anderzijds betreurt de Boerenbond dat de richtlijn soepeler is voor de industrie dan voor de landbouw.

 "Stikstof is stikstof, of die nu uit de schoorsteen van een een fabriek komt, dan wel uit een landbouwbedrijf", zegt woordvoerder Vanessa Saenen. "Er wordt dus met twee maten en twee gewichten gewerkt en ik weet niet of zo'n regeling ook stand zal houden voor een rechter. Onze veebedrijven doen inspanningen en dat is nodig, maar we vinden het bizar dat intussen fabrieken nog altijd de emissienormen lichtjes mogen overschrijden, terwijl dat bij ons niet het geval is." Bovendien moeten veebedrijven bij het aanvragen van een vergunning ook telkens kunnen aantonen dat de uitstoot van hun stikstof geen impact heeft op de natuur.

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) is het niet eens met de kritiek van de landbouw. "We zijn vertrokken vanuit de cijfers: je vertrekt nu eenmaal vanuit twee ongelijke situaties. De industrie is verantwoordelijk voor 4 procent van de stikstofneerslag. Bij de intensieve veeteelt en mestverwerking is dat 78 procent. Bij de industrie is dat mooi in dalende lijn, bij de veeteelt stagneert dat. Dan ben je ook genoodzaakt om een voldoende rechtszeker kader te hebben dat antwoord biedt op de vragen van de rechter."

"Ik zit niet op deze stoel om een bepaalde belangengroep te dienen", klinkt het scherp. "De situatie is acuut. We moeten de problemen oplossen die er nu zijn. Dat ga je niet doen door weg te kijken."

(Lees verder onder de foto)

Minister van Landbouw Hilde Crevits  is van mening dat de nieuwe stikstofregeling geen impact heeft op de huidige veestapel. Maar ze geeft wel toe dat het door de strengere normen moeilijker zal worden om een nieuw bedrijf te starten of een bestaand uit te breiden, zeker in de buurt van een natuurgebied. "De klemtoon moet nu liggen op de modernisering van stallen voor bijvoorbeeld varkens of pluimvee waardoor de uitstoot beperkt kan worden", zegt Crevits.

Het gaat trouwens om voorlopige instructies. Tegen het einde van het jaar moet er een duidelijk stikstofbeleid worden uitgewerkt en moeten er onder meer nieuwe maatregelen komen om de stikstofuitstoot naar beneden te halen.