BEKIJK: Hoe eet je gezond én milieuverantwoord? Diëtist Michaël Sels belicht nieuwe tips voedingsdriehoek 

Dat de productie van voeding een grote impact heeft op het milieu, hoeven we niet meer uit te leggen. Er is grond en water voor nodig, komen broeikasgassen bij vrij, en het heeft gevolgen voor de biodiversiteit, en de lucht-, water- en bodemkwaliteit. Door betere voedingskeuzes te maken, kunnen we volgens het Vlaams Instituut Gezond Leven dubbele winst boeken. Want 'wat gezond is voor je lichaam, is ook goed voor de planeet'.

In 2017 kwam het Instituut Gezond Leven al met een vernieuwde voedingsdriehoek. Die staat sindsdien letterlijk op zijn kop en legt de nadruk op plantaardige en onbewerkte voedingsmiddelen. Daar hingen toen ook al drie uitgangspunten aan vast:  

1. Eet in verhouding meer plantaardige dan dierlijke voeding
2. Eet en drink zo weinig mogelijk lege calorieën (zoals chips of frisdrank)
3. Vermijd voedselverlies en matig je consumptie

Vandaag komen daar zeven tips bij die alles concreter moeten maken voor de consument - jij en ik dus - én bovendien rekening houden met de milieu-impact.

"Uit de cijfers van de voedselconsumptiepeiling weten we dat de gemiddelde Belg te weinig water drinkt", zegt diëtist Michaël Sels. "Meer water drinken proberen we dus vanuit gezondheidsstandpunt te stimuleren. Als je dan ook nog kiest voor kraanwater waardoor je minder afval hebt, heb je twee dingen goed gedaan."

Maar is het kraanwater in België wel overal veilig en lekker van smaak? Dat licht Sels in deze video toe. (lees daarna verder onder de video)

Ook fruit en groenten eten we volgens Sels niet voldoende. "Uit breed onderzoek zien we dat maar 5% van de Belgen genoeg groenten eet en maar 10% van de Belgen genoeg fruit."

Fruit en groenten zijn niet enkel goed voor je eigen gezondheid, maar dus ook voor het milieu. "Groenten en fruit bevatten veel gezonde stoffen zoals vitaminen, mineralen en vezels. Maar door meer groenten op je menu te zetten, kan je je portie vlees of vis ook makkelijker onder controle houden. En daar heb je dan weer het milieu-aspect dat je aanraakt", verduidelijkt Sels.

Peulvruchten, volle granen en noten zijn belangrijk omdat er voor de productie van deze plantaardige eiwitten minder water nodig is dan voor de productie van dierlijke eiwitten."Er zijn initiatieven om een eiwitshift te maken. De eiwitinname van de gemiddelde Belg komt voor 60% uit dierlijke bron en 40% uit plantaardige bron. We zouden die twee getallen graag tegen 2030 omkeren en 60% uit een plantaardige bron zoals peulvruchten halen."

Verschillende kijkers van de VRT NWS Live vroegen zich af of gezond eten niet veel duurder is. In deze video verklaart Sels waarom dat niet noodzakelijk zo moet zijn.

Dat vlees minder goed is voor het milieu, wisten we al. Maar ook voor de gezondheid kan je beter wat minder vlees eten. "We weten dat een hoge consumptie rood vlees een aantal gezondheidsrisico’s inhoudt. Meer dan 500 gram rood vlees per week eten, kan bijvoorbeeld je risico op darmkanker negatief beïnvloeden.”

Lege calorieën, doet het bij jou ook niet direct een belletje rinkelen? In deze video legt Michaël Sels uit wat het precies zijn.

Het spreekt voor zich, restjes die je in de vuilbak gooit hebben geen positieve invloed op het milieu. Volgens Michaël Sels plan je dan ook best wat je eet. "Probeer echt op voorhand een weekplanning te maken, die dingen in huis te halen en dan ook klaar te maken. Dan ga je op het einde van de week geen koelkast opentrekken met heel veel vervallen producten."

Dat is dan weer minder vanzelfsprekend, want hoe weet je precies wanneer je te veel eet? "1 op de 2 Belgen is te zwaar en dat wil zeggen dat ze te veel voedsel innemen ten opzichte van wat ze verbruiken."

Volgens Sels kijk je daarom best eerst naar je gewicht. "Als basis is een gezond gewicht het allerbelangrijkste preventie-advies, voor kanker bijvoorbeeld. 1 op de 3 tumoren zouden we kunnen vermijden door een gezond gewicht.”