Direct naar artikelinhoud
NieuwsRuimtevaart

Brokstukken Chinese raket storten komende dagen ergens neer op aarde: ‘Dit is volkomen onverantwoord’

Brokstukken Chinese raket storten komende dagen ergens neer op aarde: ‘Dit is volkomen onverantwoord’
Beeld EPA

Binnenkort regent het metaal uit de hemel. Waar is nog onbekend, maar dát het gebeurt is onontkoombaar nu een 20 ton zware en 30 meter lange Chinese raket rond de aarde cirkelt zonder mogelijkheid op gecontroleerde terugkeer. Het risico op grote ongelukken is klein, maar kenners noemen de situatie ‘volkomen onverantwoord’.

De succesvolle lancering vorige week van een nieuw Chinees ruimtestation, een tegenhanger van het internationale ruimtestation ISS, heeft een onverwachte keerzijde. Het grootste deel van de gebruikte Long March 5b-raket is na lancering in een baan om de aarde terechtgekomen, waaruit het niet veilig kan terugkeren. De raket zal naar verwachting ergens de komende dagen in stukken breken en naar beneden vallen.

“Veel brokstukken zullen daarbij verbranden, maar dit ding is dusdanig groot dat er ook brokken op aarde terecht gaan komen”, zegt de Nederlandse onderzoeker en satellietspotter Marco Langbroek.

Momenteel draait de raket rondjes om onze planeet op een hoogte van zo’n 160 kilometer. Daar wordt hij heel lichtjes afgeremd door de aard-atmosfeer, waardoor de raket steeds wat lager zakt. 

Dat proces gaat door totdat de wrijving van de atmosfeer zodanig oploopt dat de raket in stukken breekt en de brokstukken naar de aarde vallen. Dat gebeurt naar verwachting ergens tussen vrijdag 7 mei en woensdag 12 mei. 

Onder meer doordat de raket rondjes om z’n as draait, is een exactere voorspelling onmogelijk. “Ik denk dat je twee, drie uur van tevoren misschien een voorspelling kunt doen. Maar dan gaat het alsnog om een risicogebied van duizenden kilometers.”

Zorgwekkend

In de ruimtevaartwereld is het gebruikelijk dat dit soort grote voorwerpen gecontroleerd in de oceaan terechtkomen. Bij de Chinese raket lijkt dat echter onmogelijk. “Ook bij de vorige lancering met deze raket volgde een terugkeer met risico op brokstukken die vallen op bewoond gebied.” Mogelijk ontbreekt bij de gebruikte Long March 5b simpelweg de technologie om de raket veilig terug naar aarde te brengen.

Dat is zorgwekkend, omdat voor onder meer het Chinese ruimtestation de komende tijd nog wel meer lanceringen met de raket op het programma staan. De komende twee jaar heeft China met nieuwe modules en bemande vluchten naar het station nog zo’n elf lanceringen in de boeken staan. 

Ook daarbij is de kans op zo’n ongecontroleerde terugkeer aanwezig. “Iedereen in de ruimtevaartwereld is stomverbaasd hoe dit gaat. Dit is echt volkomen onverantwoord”, zegt Langbroek. 

Tot nog toe is er nog nooit een dodelijk ongeluk geweest met vallend ruimtepuin, maar er bestaat wel degelijk een (klein) risico dat iemand straks een brokstuk van Long March 5b op z’n dak krijgt. Aan de huidige baan van de raket is te zien dat onze regio voorlopig niet in de gevarenzone ligt.

Oranje wolken

Volgens Langbroek heeft de Chinese ruimtevaartorganisatie CNSA sowieso een slechte reputatie als het gaat om raketonderdelen die terug naar aarde vallen. “Op internet circuleren veel filmpjes waarbij dergelijke brokstukken in de buurt van bewoond gebied terecht komen. Dan hoor je een knal en zie je daarna de oranje wolken opstijgen”, zegt hij. 

Ook volgens ruimtevaartadviseur Erik Laan gebeuren dat soort ongelukken in China met enige regelmaat. “In de omgeving van Altai staan veel huizen die onderdelen bevatten van rakettrappen”, aldus Laan. 

Wanneer rakettrappen kort na lancering terugvallen zijn ze bovendien veel gevaarlijker dan de brokstukken van bijvoorbeeld Long March 5b. Ze bevatten dan vaak nog raketbrandstof. “En dat is heel giftig. Als je oranje wolken ziet, weet je dat het foute boel is”, zegt Langbroek. Volgens Laan zie je vanwege zulke dampen zelfs meer gevallen van kanker in de regio. 

Internationaal gebeurden de meeste raketlanceringen daarom aan de kust, zodat rakettrappen in het water belanden. “Maar China heeft ook lanceerbasissen in het binnenland’, zegt Langbroek. “Ze kijken blijkbaar toch wat minder op mensenlevens.”