Facebook in verlegenheid gebracht door advertenties Signal, die tonen of je single bent, waar je woont en of je zwanger bent

‘Je ziet deze advertentie omdat je een chemisch ingenieur bent die van K-pop houdt. Deze advertentie maakt gebruik van je locatiegegevens om te zien dat je in Berlijn woont. En je hebt een kersverse baby en bent net verhuisd.’ Het idee van chatapp Signal: koop advertentieruimte op Facebook-dochter Instagram in en maak gebruik van de data die Facebook van zijn gebruikers verzamelt om advertenties op maat te kunnen serveren.

Dit doet iedere adverteerder die van Facebooks advertentieplatform gebruikmaakt, om zo de juiste advertentie bij de juiste doelgroep te bezorgen. Signal gaat een stap verder en wil expliciet maken hoe het datamodel van Facebook eruit ziet. ‘Het eigen gereedschap van Facebook heeft de potentie te onthullen wat normaliter onzichtbaar blijft’, stelt Signal in een blogpost.

De chatapp wil naar eigen zeggen dit soort informatie expliciet maken om zo een wereld te onthullen van ‘een vreemdeling die je constant in de gaten houdt’. Die vreemdeling is Facebook, die volgens Signal geen technologie voor consumenten maakt, maar technologie voor onze data. ‘Ze verzamelen alles wat ze maar kunnen via Facebook, Instagram en WhatsApp’, aldus Signal.

De advertentiecampagne van Signal, dat zich daarmee wil profileren als het privacyvriendelijke alternatief, heeft de consument echter nooit via Instagram bereikt. Voordat Signal zijn campagne kon lanceren, werd het bedrijf al door Facebook van zijn advertentieplatform verwijderd, stelt Signal. ‘Transparant zijn over hoe advertenties de gegevens van mensen gebruiken, is blijkbaar al voldoende om te worden uitgesloten. In de wereld van Facebook is het enige acceptabele gedrag te verbergen wat je doet voor je publiek.’

Facebook in zijn wiek geschoten, blog geschreven, missie geslaagd: Signal staat opnieuw op de kaart als het sympathieke, kleinere, privacyvriendelijke alternatief voor de datavretende techmoloch Facebook. Deze laatste ontkent echter tegenover verschillende Amerikaanse media dat het advertentie-account van Signal is geblokkeerd.

Facebook spreekt van een pr-stunt van Signal, dat nooit van plan zou zijn geweest die advertentiecampagne daadwerkelijk te starten. Wel zegt Facebook dat een aantal van de advertenties zouden zijn tegengehouden omdat ze zich expliciet richten op bepaalde medische zaken of seksuele oriëntatie.

Stunt of niet, Signal is sowieso een luis in de pels van Facebook en WhatsApp. Dat begint al met WhatsApp-oprichter Brian Acton, die zijn geesteskind een paar jaar geleden verliet en daarna investeerde in Signal. Het grote verschil tussen de twee platformen: Signal verzamelt geen gegevens van zijn gebruikers. De app mag zich verheugen in een groeiende populariteit. Zelfs Facebook-topman Mark Zuckerberg gebruikt in eigen persoon Signal, ontdekte een security-onderzoeker vorige maand.

Facebook ligt de laatste tijd met meer collega-techbedrijven overhoop vanwege zijn dataverzamelingspraktijken. Sinds de laatste versie van zijn besturingssysteem iOS vraagt Apple expliciet aan gebruikers of ze toestemming geven voor het verzamelen van gegevens via andere apps. Dit tot woede van Facebook, dat daarmee zijn advertentiemodel ondermijnd ziet worden. Het bedrijf benadrukt nu tegenover zijn gebruikers dat advertenties ervoor zorgen dat zijn diensten gratis blijven.