Direct naar artikelinhoud
NieuwsPatenten vaccin

EU bereid te praten over opheffing patenten, ook België staat open voor discussie

EU bereid te praten over opheffing patenten, ook België staat open voor discussie
Beeld AP

De EU staat klaar om het opzijschuiven van patenten op coronavaccins te bespreken, zegt de Europese Commissie. Ook ons land staat open voor discussie over het vrijgeven van de patenten op de coronavaccins, zei premier Alexander De Croo (Open Vld) vandaag in de Kamer.

Vaccinfabrikanten hebben het recht de eerste jaren zelf ontwikkelde vaccins zelf te maken en te verkopen, maar dat recht staat onder druk nu er veel te weinig coronavaccins worden gemaakt om de wereld snel in te enten. De Verenigde Staten gingen woensdag om en bepleiten nu het vrijgeven van de patenten. Daardoor zouden ook fabrieken in bijvoorbeeld ontwikkelingslanden vaccins kunnen gaan produceren, mogelijk bovendien voor een lagere prijs.

Von der Leyen “is klaar” om daarover te praten, zei de voorzitter van de Europese Commissie vandaag in een toespraak in Firenze. De VS onderstreepten al wel dat ze overeenstemming willen vinden binnen de Wereldhandelsorganisatie.

Druk VS

De EU hield tot dusver de boot af, omdat het opzijschuiven van de patenten niet zou helpen of zelfs averechts zou werken. Dat werd moeilijker vol te houden door de draai van de VS. Die schaarden zich gisteravond achter een voorstel om patenten op coronavaccins vrij te geven. Daardoor zouden ook fabrieken in bijvoorbeeld ontwikkelingslanden vaccins kunnen gaan produceren, mogelijk bovendien voor een lagere prijs. De EU beroemt zich er steevast op dat zij miljoenen vaccins exporteert naar andere landen, anders dan bijvoorbeeld de VS en het VK.

Von der Leyen herhaalde vandaag dat het vergroten van de wereldwijde aanvoer van vaccins vooropstaat. Ze vergeleek de EU, die weliswaar wat trager op stoom kwam met inenten maar ondertussen vaccins deelde met de hele wereld, in gunstige zin met landen “die hun vaccins voor henzelf hielden”.

Ontwrichting

Volgens de farmaceutische industrie zorgt het vrijgeven van patenten niet voor meer vaccins, maar voor ontwrichting van de vaccinproductie en -distributie. “Het vrijgeven van patenten op coronavaccins is niet het juiste antwoord op de wereldwijde vaccinschaarste”, schrijft de internationale federatie van farmaceutische bedrijven. 

Het trage vaccineren komt volgens de International Federation of Pharmaceutical Manufacturers & Associations (IFPMA) door handelsbarrières, knelpunten in de bevoorradingsketen, een tekort aan ruwe materialen en de onwelwillendheid van rijke landen om hun vaccins met armere landen te delen. Volgens IFPMA leidt de discussie over patentvrijgave slechts van die problemen af. 

Twitter bericht wordt geladen...

België bereid tot discussie

“België staat open voor discussie”, zei premier De Croo vandaag in de Kamer als antwoord op vragen van Kamerleden Sofie Merckx (PVDA), iAndré Flahaut (PS) en Séverine De laveleye (Ecolo). “Met een open geest en met het juiste doel: namelijk dat dit moet leiden tot een snellere productie en minder kosten. Dat is een prioriteit en moest drastisch verbeteren tegenover vandaag. (...) Mij lijkt het logisch dat we daarover rond de tafel gaan zitten met de (farmaceutische, red.) sector.”

Het principe van de octrooien, als compensatie voor investeringen in innovatie, kan volgens de premier echter niet ter discussie staan. “Ik denk dat ons land geen lessen moet krijgen over internationale solidariteit. Zeventig procent van de Europese vaccins worden geproduceerd in België. Het zijn onze kennis, onze investeringen en onze mensen die momenteel produceren voor de hele wereld. En ik vind dat logisch. Wij zijn een land waarin innovatie beloond wordt en waar hierin wordt geïnvesteerd.”

De Croo voegde daar aan toe dat hij over de kwestie samen gaat zitten met zijn collega’s in de Europese Raad, “absoluut met de bedoeling om te zorgen dat solidariteit kan spelen. En dat er meer en sneller geproduceerd wordt, dat moet de nummer 1 prioriteit zijn. En als men kan aantonen dat die maatregel kan helpen om sneller, meer en goedkoper te produceren, dan moeten we met de sector daarover spreken.” 

Premier Alexander De Croo (Open Vld).Beeld Photo News

Porto

 De Europese Raadsvoorzitter Charles Michel meldde op twitter dat het debat over de patenten op coronavaccins aangesneden zal worden in Porto. In de Portugese stad komen de staatshoofden en regeringsleiders van de lidstaten vrijdag en zaterdag voor het eerst in maanden samen voor een top over het sociale beleid en een videoconferentie met de Indiase premier Narendra Modi.

Volgens Michel heeft de EU “de derde weg” van WTO-directeur Ngozi Okonjo-Iweala ondersteund. De eerste Afrikaanse vrouw aan het hoofd van de handelsorganisatie bepleit de overdracht van knowhow en technologie en het afsluiten van licentie-overeenkomsten om de productie van vaccins wereldwijd op te schroeven.

“We moeten de wereldwijde productiecapaciteit ontwikkelen met financiële steun van de EU voor ontwikkelingspartners”, tweette Michel. De Belgische oud-premier breekt ook opnieuw een lans voor een internationaal pandemieverdrag in de schoot van de WTO. “Dat zou een krachtig instrument zijn”.

De Franse president Emmanuel Macron zei donderdag voorstander te zijn van de opheffing van intellectuele eigendomsrechten. “Natuurlijk moeten we van het vaccin een globaal publiek goed maken”, stelde Macron bij de opening van een vaccinatiecentrum in Parijs. Hij onderstreepte wel dat de sleutel ligt bij de transfer van technologie en knowhow, zodat er bijvoorbeeld ook in Afrika op termijn mRNA-vaccins gemaakt kunnen worden.

De Duitse buitenlandminister Heiko Maas van zijn kant staat “open” voor een “discussie” over de patenten. “Dit is een vraag die we ons moeten stellen want het gaat erom de pandemie te overwinnen”, verklaarde Maas op een persconferentie.