IN KAART: Hoe streng zijn onze coronamaatregelen in vergelijking met rest van Europa?

Van mondmaskers, over het sluiten van de grenzen, tot een volledige lockdown: sinds de coronapandemie begon, namen overheden wereldwijd ingrijpende maatregelen om de verspreiding van het virus een halt toe te roepen. Hoe streng die maatregelen zijn, verschilt sterk van land tot land en van periode tot periode. Dat blijkt uit een vergelijkende studie van de Universiteit van Oxford.

Wetenschappers van Oxford ontwikkelden de zogenoemde "striktheidsindex". Dat is een maatstaf waarmee je de coronamaatregelen tussen landen onderling kunt vergelijken. 

In de onderstaande kaart kan je aan de hand van de striktheidsindex zien hoe de coronamaatregelen per land evolueerden doorheen de tijd.

Druk op "play" of sleep het bolletje op de tijdlijn en klik op het land waarvan je de strikheidsindex wil kennen.

Een antwoord op die vraag is niet zo eenvoudig. Je kan namelijk op twee manieren berekenen welk land de strengste maatregelen nam. Als je enkel wil weten welke landen de strengste maatregelen ooit namen, en dus geen rekening houdt met de duur van die maatregelen, dan kijk je naar de landen met de hoogste pieken op de striktheidsindex. Dat zijn Kroatië, Cyprus en Italië. Deze 3 landen hadden hun hoogste piek op de striktheidsindex tussen maart en mei 2020.

Maar als je de cijfers globaal bekijkt, en dus het gemiddelde neemt per land en gedurende de volledige periode van de pandemie tot nu toe, dan blijken Ierland, Italië en Verenigde Koninkrijk de strengste maatregelen te hebben ingevoerd.

Ook die vraag kan je op twee manieren beantwoorden. Als je enkel kijkt naar de laagste pieken, dan zijn Finland, Letland en Zweden de landen met de laagste pieken op de striktheidsindex. Dat betekent dat de strengste coronamaatregelen van deze landen tot de laagste van Europa behoren.

Maar als je de volledige periode van de pandemie in rekening brengt, dan blijken Estland, Finland en Kroatië de landen met de soepelste coronamaatregelen. Dat laatste is verrassend. Want onder EU-landen was Kroatië ook het land met de hoogste piek op de striktheidsindex. Maar die strenge maatregelen waren van relatief korte duur. Daarna werden de maatregelen sterk versoepeld. Zo kwam Kroatië toch bij die landen met de minst strenge coronamaatregelen terecht. 

Dat landen zoals Finland, Letland en Zweden minder strenge maatregelen namen dan andere EU-landen is begrijpelijk, volgens viroloog Marc Van Ranst. "Dat zijn landen die halve eilanden zijn en relatief dun bevolkt waardoor ze zich konden permitteren om door te komen met minder strenge maatregelen."

Vergeleken met andere Europese landen zijn de Belgische coronamaatregelen zeker niet de strengste. Integendeel, als je de hele periode in rekening brengt, staat België op de 14e plaats net onder het Europese gemiddelde.

“Dat verbaast mij niet”, zegt Van Ranst. “Er bestaat soms het idee dat België de strengste maatregelen heeft, maar dat klopt helemaal niet. Als je naar de cijfers kijkt, dan zie je heel duidelijk dat België een gematigde koers heeft gevaren. Wij zijn niet overdreven streng geweest, maar ook niet te soepel. Daardoor hebben wij ook een golf minder gehad dan sommige andere Europese landen."

In de onderstaande grafiek kan je zelf de landen kiezen die je met elkaar wil vergelijken op striktheidsindex.