Geweld blijft escaleren: straatgevechten in Israël, mogelijk grondoffensief in Gaza en nu ook raketten vanuit Libanon

De situatie in Israël dreigt na vier dagen strijd te escaleren tot een burgeroorlog. Het Israëlische leger heeft 9.000 reservisten opgeroepen en maakt zich op voor een grondoffensief tegen Gaza, waarmee de vergelijking met de oorlogen in 2014 en 2008 compleet is. Daarnaast zijn in meerdere steden Arabische en Joodse Israëliërs met elkaar slaags geraakt, wat de spanningen opdrijft. Of Israëlische soldaten daadwerkelijk de Gazastrook gaan binnentrekken, wordt wellicht later vandaag beslist.

In meerdere steden komen Arabische Israëliërs van Palestijnse komaf in opstand tegen de regering, terwijl Israël en de Palestijnse groeperingen in de Gazastrook raketaanvallen uitwisselen. De politie laat weten woensdag door heel Israël 374 mensen te hebben opgepakt, waarbij 36 agenten gewond zijn geraakt.

Ook Libanon mengt zich donderdagavond in het Israëlisch-Palestijnse conflict. Vanuit Zuid-Libanon werden drie raketten afgevuurd op Israël. De raketten misten doel. Ze waren volgens Libanese media gericht op de Israëlische steden Shlomi en Nahariya, even ten zuiden van de grens met Libanon. Twee raketten zouden zijn neergekomen op Libanees grondgebied. Libanon en Israël zijn formeel al decennia met elkaar in oorlog. In vorige Gaza-oorlogen werden vanuit Libanon meerdere raketten afgevuurd op Israël.

Volgens de Libanese krant Daily Star zijn de raketten afgevuurd vanuit een auto in de buurt van het dorp Qlaileh, ten oosten van de stad Tyre, niet ver van de grens met Israël. Eén verdachte, een Palestijnse vluchteling, is volgens dezelfde krant inmiddels gearresteerd door de Libanese militaire inlichtingendienst.

Israëlische gevechtsvliegtuigen hebben volgens het leger dan weer een gebouwencomplex van de inlichtingendienst van Hamas beschoten. Op het terrein bevindt zich het belangrijkste militaire observatiecentrum van de islamistische organisatie, deelde het leger donderdag mee. Tientallen leden van Hamas zouden op het moment van de aanval in de compound aanwezig geweest zijn. Of er doden en gewonden vielen, zei het leger niet.

Onenigheid in Veiligheidsraad

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties komt vrijdag niet bijeen om het opgelaaide geweld tussen Israëliërs en Palestijnen te bespreken. Diplomaten zeggen dat de Verenigde Staten niets voelden voor een openbare spoedzitting. Washington geldt als een belangrijke bondgenoot van Israël. De Amerikaanse regering benadrukte deze week dat de Israëliërs het recht hebben zich te verdedigen tegen raketaanvallen, maar riep ook op al het mogelijke te doen om burgerslachtoffers te voorkomen.

Emmanuel Macron, die donderdag een onderhoud had met de Palestijnse president Mahmoud Abbas, heeft “het raketvuur waarvoor Hamas en andere terroristische groepen zich verantwoordelijk stellen, krachtig veroordeeld”, zo heeft het Elysée meegedeeld. De beschietingen brengen “de bevolking van Tel Aviv ernstig in gevaar” en schaden “de veiligheid van de staat Israël”.

De Franse president, die ook met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zal praten, zal op de dringende noodzaak wijzen van “een terugkeer naar de vrede en van een beslissende herlancering van de onderhandelingen”, zo wordt er in de mededeling aan toegevoegd. 

De balans van de gevechten tussen de islamistische beweging Hamas en Israël is in de Gazastrook opgelopen tot meer dan honderd doden, zo hebben de lokale autoriteiten donderdagavond gezegd.

Het ministerie van Gezondheid van de Palestijnse enclave sprak van 103 doden, onder wie 27 kinderen, en 580 gewonden sinds het geweld maandagavond uitbrak. De Israëlische zijde maakte melding van zeven doden en tientallen gewonden door raketten die vanuit de Gazastrook werden afgevuurd.

Rellen

Er vonden afgelopen nacht in verschillende steden opnieuw felle confrontaties plaats tussen de Palestijnse en Joodse inwoners. Mensen die al decennialang samenleven als Israëlische staatsburgers gaan elkaar te lijf.

Reuven Rivlin, de president van Israël, zei te vrezen voor een burgeroorlog tussen de Joodse en de Arabische bevolking in zijn land. Hij riep zijn volk op “de waanzin te stoppen”. “We worden bedreigd door raketten die worden gelanceerd richting onze burgers en straten, en wij zijn te druk bezig met een nutteloze onderlinge oorlog.” De Israëlische minister van Defensie, Benny Gantz, noemde het geweld “net zo gevaarlijk als de raketten van Hamas”. “We moeten niet de strijd in Gaza winnen en thuis verliezen”, aldus de minister.

In Jeruzalem barstte afgelopen maandag de bom na weken van oplopende spanning tijdens de ramadan, de heilige vastenmaand voor moslims. Bij de Al-Aqsa moskee kwamen Palestijnse betogers tot botsing met Israëlische veiligheidstroepen en Joodse nationalisten die maandag een mars wilden houden om de Israëlische bezetting over Palestijnse gebieden in 1967 van Oost-Jeruzalem te vieren. Aanleiding voor de woede van de Palestijnen was de dreigende uitzetting van enkele Palestijnse gezinnen in Oost-Jeruzalem om plaats te maken voor Joodse kolonisten.