Trump-kritische Republikein Liz Cheney uit fractietop gezet
De Republikeinse fractie in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft woensdag Liz Cheney uit de fractieleiding gezet. Cheney is een van de weinigen in de partij die hardop durft te zeggen dat Donald Trump de presidentsverkiezingen heeft verloren, en dat de leugen dat hij wél gewonnen zou hebben, de democratie ondermijnt.
Het besluit werd in Washington achter gesloten deuren genomen, via een mondelinge stemming door de ruim tweehonderd leden van de fractie. Dat betekent dat de stemmen niet zijn vastgelegd – een ideetje van Kevin McCarthy, de hoogste in de pikorde, ‘om de eenheid in de partij te laten zien’.
Door het excommuniceren van dissidenten zoals de orthodoxe conservatief Cheney, wordt de partij in zekere zin eensgezinder. Het aantal collega’s dat Cheney steunde was de afgelopen dagen op de vingers van één hand te tellen. Dit terwijl ze een eerdere stemming haar positie, nadat ze in februari voor impeachment van Trump had gestemd, wél ruimschoots overleefde.
Maar de expliciete keuze voor de leugens en de antidemocratische tendensen van het Trumpisme, betekent wel dat er ruimte ontstaat voor een ‘normale’ partij op rechts. Dinsdagavond lekte via NBC een brief uit van ruim honderd Republikeinse ex-politici, getiteld ‘Roep om Amerikaanse Vernieuwing’, waarin zij eisen dat de partij zich ‘opnieuw uitvindt om zich te wijden aan onze fundamentele idealen’. Zo niet, dan ‘bespoedigen de Republikeinen de creatie van een alternatief’. Ofwel: een derde partij, die het rechtse blok in tweeën zou splitsen.
Maar bij de groep zitten vooralsnog geen huidige volksvertegenwoordigers of gouverneurs.
Bovendien: de dreiging van zulke ‘principiële’ conservatieven bestaat al sinds Trump presidentskandidaat werd. Ondanks hun grote woorden hebben ze electoraal tot dusver niet veel betekend. Al hebben sommigen, zoals het Lincoln Project, met hun campagne voor Biden vorig jaar wel de conservatieve publieke opinie een tikje richting de Democraten gestuurd.
In haar laatste toespraak bezwoer Cheney haar collega’s om zich niet “achteruit te laten trekken door de vorige president”, aldus The New York Times op basis van (anonieme) aanwezigen. Volgens haar dreigt de partij door hem te worden vernietigd, en loopt het land datzelfde risico. Als de partij de verkiezingsuitslag nu niet accepteert, dan is de kans volgens Cheney groot dat de partij een volgende verkiezingsuitslag nog halsstarriger naast zich neerlegt.
Haar toespraak werd met boegeroep onthaald.
Het nieuwe gezicht
In een reactie noemde Trump Cheney een ‘bitter, afschuwelijk mens’. Hij gooide haar op één hoop met de Democraten, en negeerde daarbij dat zij als volksvertegenwoordiger in 97 procent van de gevallen met Trumps plannen en wetten heeft ingestemd.
De gedoodverfde opvolger van Cheney, de dertiger Elise Stefanik uit de staat New York, is van oorsprong juist veel gematigder. Zij stemde onder meer tegen Trumps belastingverlaging en tegen Trumps terugtrekking uit het klimaatakkoord van Parijs. Maar tijdens de eerste impeachment van Trump ontpopte zij zich naast pitbulls als Jim Jordan als een totale loyalist, een rol die zij vervolgens, tot verbazing van vroegere vrienden en collega’s, is blijven spelen.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
