Haaien gebruiken magnetisch veld van aarde als gps

De wetenschappers vingen jonge kaphamerhaaien en plaatsten ze in een zwembad omgeven door koperdraad. Daarmee konden de onderzoekers magnetische signalen simuleren. Ze reproduceerden de signalen van de locatie waar de dieren gevangen waren, in Saint George Sound, en van posities 375 mijl (600 km) ten noorden en ten zuiden van die locatie. 

Als er signalen uit het zuiden kwamen, begonnen de dieren noordwaarts te zwemmen. Dat suggereert dat ze willen terug zwemmen naar de locatie waar ze gevangen waren, hun thuisplaats. Wanneer de magnetische signalen hun thuisplaats simuleerden, zwommen de haaien in verschillende richtingen. Wanneer de signalen uit het noorden kwamen, leken de dieren verward omdat ze daar nooit kwamen. Daaruit concluderen de wetenschappers dat haaien geografische locaties kunnen onderscheiden met behulp van het aardmagneetveld.

“We weten al een tijdje dat ze het vermogen hebben om het magnetische veld te detecteren, maar dit is de eerste keer dat met succes wordt getest dat ze die vaardigheden gebruiken om hun locatie af te leiden,” zegt Bryan Keller, auteur van het onderzoek.

Keller en zijn team geloven dat andere haaien ook een soort ingebouwde gps moeten hebben. Het lijkt hen niet logisch dat alleen kaphamerhaaien zoiets ontwikkelden en andere haaien die ook lange afstanden afleggen niet. 

Volgens Science Magazine werd in 2005 een witte haai gevolgd die van Zuid-Afrika naar Australië zwom en terug, bijna in een rechte lijn. Zo begonnen wetenschappers te geloven dat haaien de magnetische krachten van de aarde gebruiken als sturing, zoals ook al werd vastgesteld bij zeevogels, kreeften en zeeschildpadden. 

Toch werd er tot nu toe weinig onderzoek naar gedaan. Bij dit onderzoek is de eerste stap gezet om te bewijzen dat haaien een intern navigatiesysteem hebben, maar er moet nog extra onderzoek gebeuren volgens andere wetenschappers.