Onderzoekers stuiten op eigenaardige bron van een mogelijk nieuw coronavirus: kunnen honden ons ziek maken?

SARS-CoV-2, het coronavirus dat de huidige pandemie veroorzaakte, is vermoedelijk afkomstig van vleermuizen en zo rechtstreeks of via een tussengastheer overgesprongen naar de mens. Al is dat niet zeker. Op het moment dat SARS-CoV-2 werd opgemerkt was het in ieder geval al “goed aangepast aan menselijke verspreiding”, zo besluit de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).

In een poging om het niet meer zover te laten komen en de toekomstige coronavirussen een stapje voor te zijn, zijn wetenschappers wereldwijd al volop aan de slag met het onderzoek naar nieuwe mogelijke bronnen van besmetting. En zo zijn enkele onderzoekers uitgekomen op een canine coronavirus, afkomstig van honden dus. 

Met een nieuwe en veelbelovende tool slaagden enkele onderzoekers van het Duke Global Health Institute in de Verenigde Staten erin om alle coronavirussen te detecteren, zelfs onbekende. Ze onderzochten tussen 2017 en 2018 enkele stalen van patiënten en vonden zo een geheel nieuw coronavirus. De patiënten hadden iets wat leek op een gewone longontsteking, maar bij 8 van de 301 geteste stalen ontdekten de onderzoekers sporen van een hondenvirus in de bovenste luchtwegen.

“Een vrij hoog aantal bestaande gevallen voor een nieuw virus”, zo stellen de onderzoekers zelf. En nog opmerkelijker; hondencoronavirussen worden niet verondersteld te worden overgedragen op mensen. “Dat is nog nooit eerder gemeld”, zegt viroloog Anastasia Vlasova, de onderzoekster die de stalen grondig onderzocht.

Met enige verbazing en nieuwsgierigheid ging Vlasova met de stalen van het canine coronavirus aan de slag in haar laboratorium. Zo probeerde het coronavirus te kweken om zo het genoom (verzameling van genen) te decoderen. Haar verdict? Mogelijk heeft het hondenvirus eerst katten en varkens geïnfecteerd en is het zo overgesprongen naar de mens. Al is de kans groter dat het rechtstreeks van honden kwam: “Want het grootste deel van het genoom bestond uit een canine coronavirus”.

Daarnaast trof ze een belangrijke deletie of mutatie aan, eentje die al werd aangetroffen bij SARS-CoV-2 (het huidige coronavirus) en die de sprong naar de mens mogelijk makkelijker maakt.

Of we meteen moeten vrezen dat onze trouwe viervoeters ons ziek zullen maken? De onderzoekers omschrijven het canine coronavirus met enige voorzichtigheid. Zo benadrukken ze dat het te vroeg is om te spreken van een menselijke infectieziekte: het virus werd aangetroffen in de luchtwegen, maar het is niet zeker dat het de patiënten ook ziek heeft gemaakt. Voorlopig wordt er slechts een verband aangetoond.