De coronacijfers blijven de goede kant opgaan. Zowel het aantal besmettingen, de ziekenhuisopnames als het aantal overlijdens blijven dalen.

Steven Van Gucht: ‘De coronacijfers blijven de goede kant op gaan. De besmettingen, ziekenhuisopnames en overlijdens zijn min of meer gehalveerd sinds piek golf eind maart.’ Ook bij de ziekenhuizen en het aantal overlijdens worden de positieve gevolgen van de vaccinatiecampagne nu duidelijk, stelt Van Gucht. Maar hij blijft voorzichtig. ‘Er circuleert nog steeds veel virus. We zien een relatieve verjonging in de besmettingen en de ziekenhuisopnames. Dat was te verwachten, aangezien de vaccinatiecampagne zich eerst op ouderen en kwetsbaren richt.’

Momenteel zijn er 2118 besmettingen per dag. Dat is verdere afname 26 procent op weekbasis. Van Gucht: ‘We zien wel een toename in de dagcijfers waardoor we vermoeden dat ook de weekgemiddelden zullen toenemenen’. Uitschieters in positieve testen zijn er bij tieners en vooral bij zeventienjarigen. 8 procent van de tieners testen positief, terwijl dat onder de actieve bevolking 6 procent is, en 3,5 procent bij 65-plussers.

De situatie in de woonzorgcentra blijft gunstig en stabiel.

De varianten

Hier blijven de verhoudingen stabiel. Britse variant blijft dominant met 89 procent van de besmettingen. De Zuid-Afrikaanse variant komt minder voor 0,5 procent van de besmettingen. ‘Dat is heel goed nieuws, want dat is meest afwijkende variant van het vaccin’, aldus Van Gucht. Het aantal gemelde besmettingen met Indiase variant neemt toe maar blijft beperkt.

ziekenhuisopnames gaan verder in dalende lijn

Gemiddeld zijn er 124 nieuwe opnames per dag, dat is een daling van 20 procent op weekbasis. De daling kent dus een versnelling. Van Gucht: ‘Dat betekent we eerste week van juni onder de 75 opnames per dag zouden kunnen uitkomen.’

Ook de bezetting in de ziekenhuizen daalt verder aan een stabiel tempo. Er liggen 1642 mensen met covid in de ziekenhuizen, waarvan 562 op intensieve. Dat zijn dalingen van 14 en 13 procent. ‘Aan dit tempo kunnen we volgende week donderdag onder de 500 bezette bedden uitkomen en op 8 juni onder de 400 op intensieve zorgen’, zegt Van Gucht.

Ook de overlijdens kennen na een lang plateau een daling. Momenteel zijn er 20 overlijdens per dag, dat is een daling van 43 procent op weekbasis. Ongeveer de helft van alle overlijdens zijn mensen jonger dan 75 jaar. Vooral in de leeftijdscategorie 65 tot 75 vallen veel slachtoffers, ongever een derde van alle overlijdens.

vaccinaties

Iet meer dan een derde (36 procent) van de Belgen heeft eerste dosis gehad en 13 procent een tweede. Meer dan 90 procent van de 65-plussers heeft een eerste dosis gehad. 63 procent van de mensen tussen de 64 en 55 jaar kreeg een eerste dosis. In de categorie 45 tot 54 jaar kleer 36 procent een eerste dosis.

België doet het goed qua vaccinatiegraad, aldus Van Gucht. ‘We staan op de zevende plaats in de Europese lijst wat betreft eerste vaccindosissen. Daarmee moeten we enkel kleine landen laten voorgaan, alsook Hongarije en Duitsland. Maar Hongarije gebruikt ook de Russische en Chinese vaccins. Dit danken we ook aan hoge bereidheid van de Belgen om zich te vaccineren.’

Groepsimmuniteit

Sciensano kwam met nieuw onderzoek over groepsimmuniteit. De resultaten zijn veelbelovend. Van Gucht: ‘Voor deze studies richten we ons op specifieke groepen, zoals gezondheidswerkers en scholen, maar we peilen ook naar antistoffen bij de algemene bevolking. De meest recente resultaten wijzen op stijging van antistoffen in alle groepen. In de algemene bevolking, maar ook bij scholieren.’

Voor de algemene bevolking zien we dat voor de periode van februari tot april 20 tot 30 procent antistoffen heeft. Daarvoor baseert Sciensano zich voor het eerst mee op de resultaten van een onderzoek op basis van speekselstalen van een willekeurig gekozen groep volwassenen (SalivaHIS-studie). Daaruit blijkt dat 28,9 procent begin april antistoffen had tegen het coronavirus. Bij de deelnemers die aangaven nog niet gevaccineerd te zijn, gaat het om 19,4 procent.

Daarnaast voert Sciensano samen met het Rode Kruis al geruime tijd analyses uit op het bloed van Belgische donoren. Uit de laatst beschikbare resultaten van begin februari blijkt dat 20,3 procent antistoffen had. Die twee resultaten tonen een algemeen percentage tussen de 20 en 30 procent.

Daarmee is er een stijging van vier procent van antistoffen. Die stijging heeft vooral te maken met de derde golf en de besmettingen die ermee gepaard gaan. De trend bij kinderen is vergelijkbaar bij die in volwassen bevolking.

Terwijl ongeveer evenveel leerlingen in de lagere school (17,1 procent) antistoffen hebben als leerlingen in de middelbare school (18 procent), is er wel een significant verschil tussen schoolpersoneel in de lagere school enerzijds (22,5 procent) en in de middelbare school anderzijds (14,9 procent). In vlaanderen ligt het percentage met leerkrachten en leerlingen relatief lager dan in Wallonië, maar Brussel spant de kroon 26 procent van de leerlingen lager onderwijs die antistoffen hebben en 36 procent van de leerlingen in het middelbaar onderwijs. ‘Dat weerspiegelt de algemeen hogere besmettingsgraad die er in het verleden was in Wallonië en Brussel. Scholen lijken daarmee de algemene verspreiding van het virus in de bevolking te weerspiegelen’, aldus Van Gucht.

Een aparte situatie is er bij de gezondheidswerkers. Van Gucht: ‘Daar is de situatie anders door de prioritaire vaccinatie. Dat blijkt uit de resultaten van het onderzoek naar de aanwezigheid van antistoffen bij hulpverleners: 97 procent had eind april antistoffen. Bij huisartsen is dat 84 procent. De impact van de vaccinatiecampagne is daarmee heel duidelijk’.

Eind april had 95 procent van het zorgpersoneel ten minste een eerste dosis gekregen, 91 procent was volledig gevaccineerd. In eerstelijnszorg (waar huisartsen toe behoren), had 97 procent een eerste dosis en 81 procent een tweede dosis gekregen.

Antistoffen

Op de vraag vanaf welke hoeveelheid antistoffen je immuun wordt beschouwd voor het covid certificaat, zegt Van Gucht dat hier geen hoeveelheid is opgeplakt. ‘Maar wel met een goede reden. Ten eerste weten we niet of er een minimumwaarde is waarboven iemand beschermd is. Anderzijds is de hoeveelheid aanwezige antistoffen die worden vastgesteld heel erg afhankelijk van het soort test. Daar zit momenteel nog te veel variatie op. Daarom gebruikt men voor covid-certificaat een aantal andere parameters: een vaccinatiebewijs, een negatieve virustest die binnen de drie dagen werd aangenomen, of een bewijs van een eerdere infectie, bijvoorbeeld een oude positieve pcr-test.

Wanneer geen mondmaskers meer?

Hoe hoog de vaccinatiegraad moet zijn voor mondmaskerplicht wordt afgeschaft is nog niet vastgelegd, zegt Van Gucht. ‘Het is wel de bedoeling dat naarmate de vaccinatiegraad toeneemt, dat er meer mag. Maar het gaat daarbij natuurlijk niet enkel over de vaccinatiegraad. De epidemiologische situatie speelt daar ook in mee. Je moet bijvoorbeeld ook rekening houden met opduiken van nieuwe varianten. Het is ook hoffelijk naar anderen toe. Op een bepaald moment gaan sommigen nog niet gevaccineerd zijn, maar die mensen willen ook een maximale bescherming terwijl ze zich op publieke plaatsen bevinden. Dan draag je het masker dus uit respect voor de ander. Ik wil wel nog even benadrukken dat een masker natuurlijk enkel zin heeft op plaatsen waar het druk is’, aldus Van Gucht.

(red)