Wegens de ontdekking van vogelgriep in ons land, moeten alle Belgen, ook amateur-pluimveehouders, sinds donderdagmiddag hun dieren ophokken of afschermen van wilde vogels. Maar niet iedereen lijkt die ophokplicht even strikt toe te passen. Hoe kan je dit aankaarten?

Onze zoektocht ging gisterenmiddag van start bij het federale call center influenza.

2 februari - 13.11 uur : “Welkom bij influenza. Heeft u vragen over griep en uw gezondheid, druk dan één. Heeft u vragen over vogelgriep en de gezondheid van uw dieren, druk dan twee. Heeft u een verdacht aantal dode vogels aangetroffen, namelijk één zwaan, twintig meeuwen of spreeuwen of vijf dieren van een andere soort, druk dan drie. De wachttijd is langer dan normaal. Blijft u even aan de lijn.”

“De pers is altijd wat sneller dan ons”

13.34 uur: “Call center influenza, goedemiddag. Een vraag over de ophokplicht? Ik probeer alle bellers zo goed mogelijk te helpen, maar heb nog altijd geen briefing gekregen. De pers is altijd wat sneller dan ons met het verspreiden van informatie, terwijl wij verantwoordelijk zijn voor de officiële communicatie naar de bevolking. Onze info wordt samengesteld door experten, waardoor het meestal dus wel even duurt vooraleer wij op de hoogte worden gebracht. Ik weet niet of het gaat om een Vlaamse of federale bevoegdheid, maar gezien de defederalisering van dierenwelzijn na de laatste staatshervorming kan men je misschien meer informatie geven op de Vlaamse infolijn.”

13.49 uur: “Hallo, met de Vlaamse infolijn, waarmee kan ik je helpen? De ophokplicht? Dat lijkt me een bevoegdheid van het federale ministerie van Volksgezondheid. In Vlaanderen kan je misschien eens je licht opsteken bij het Vlaams departement Dierenwelzijn van minister Ben Weyts (N-VA), bij het departement Natuur en Landbouw van minister Joke Schauvliege (CD&V) of bij het departement Volksgezondheid van minister Jo Vandeurzen (CD&V).”

“Ik moet je jammer genoeg nogmaals naar een ander kastje doorsturen”

13.59 uur: “Met Liesbeth Wyseur, woordvoerster van Vlaams minister Jo Vandeurzen van het departement Volksgezondheid. De vogelgriep? Vlaanderen is bevoegd voor jeugd en gehandicapten, dit gaat om federale materie van het ministerie van Volksgezondheid.”

14.18 uur: “De woordvoerder van Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) is momenteel niet beschikbaar, hij zal u zo snel mogelijk contacteren.”

14.30 uur: “Hallo, hier Jeroen Tiebout, woordvoerder van Ben Weyts. We hebben dit laten nakijken, en het gaat om een volledige bevoegdheid van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) en de provinciale controle-eenheden.”

14.43 uur: ”Met Nele Vanslembrouck, woordvoerder van het Vlaams departement Landbouw en Visserij. De ophokplicht is uitgevaardigd door het FAVV, na eerdere preventieve maatregelen. Ik vrees dat ik je spijtig genoeg nogmaals naar een ander kastje moet doorsturen.”

“Ik heb nog altijd geen briefing gekregen”

14.46 uur: “Els Cleemput hier, woordvoerster van federaal minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD). Nee, het FAVV is géén bevoegdheid van Volksgezondheid, kan je je vraag op e-mail zetten, zodat we dit kunnen bekijken?”

14.52 uur: “Welkom bij het call center influenza. We hebben daarstraks al met elkaar gesproken, zeker? Nee, ik heb inmiddels nog altijd geen briefing gekregen, excuses.”

De tip van het kabinet van Ben Weyts lijkt een voltreffer. Voor een klacht in de provincie Antwerpen kunnen burgers terecht bij de provinciale controle-eenheid van het FAVV in de Italiëlei 4 in Antwerpen. Op deze website kan je een overzicht vinden van de provinciale controle-eenheden in jouw buurt.

14.59 uur: “PCE Antwerpen, goeiedag. Onze medewerkers zijn momenteel niet bereikbaar. Je kan beter morgen terugbellen, of eens bellen naar onze collega’s in Brussel, op het gratis telefoonnummer 0800/13550.”

En jawel, de ‘klachtenlijn in Brussel’ blijkt wel degelijk klachten over de ophokplicht te registreren en staat ons meteen te woord, maar wie is er precies verantwoordelijk voor deze dienst? Is het minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD)? Nee, zo eenvoudig is ook dàt uiteraard niet.

“Dit klopt niet, de ophokplicht is federale materie”

18.05 uur: “De provinciale controle-eenheden vallen onder het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen”, weet Els Cleemput, de woordvoerster van Maggie De Block. “Dit is géén bevoegdheid van minister de Block van Volksgezondheid. Het call center influenza wordt immers gedeeld door verschillende ministers en zit onder de administratie Volksgezondheid, maar een aantal diensten vallen niet onder de minister van Volksgezondheid. Zoals de provinciale controle-eenheden van het FAVV. De verantwoordelijke daarvoor is Willy Borsus, de minister van Middenstand, Zelfstandigen, KMO’s, Landbouw en Maatschappelijke Integratie.”

De woordvoerder van minister Borsus heeft vrijdagmiddag nog niet gereageerd op onze vragen.

Bij de provinciale controle-eenheden van het FAVV kan je blijkbaar terecht met vragen over hobby-pluimveehouders. Maar moet je dan voor vragen over professionele pluimveehouders aankloppen bij de administratie van Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Joke Schauvliege?

19.20 uur: “Nee, dat klopt niet”, zegt Nele Vanslembrouck, de woordvoerster van het Vlaams departement Landbouw en Visserij. “De ophokplicht wordt opgelegd door een federale instantie en is dus een federale bevoegdheid.”

Lokale politie

Vrijdagmiddag brengt Lieve Busschots van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen duidelijkheid.

3 februari - 11.54 uur: “Als je ziet dat je buurman zijn kippen niet afschermt of ophokt, dan kan je de lokale politie verwittigen. Voor klachten over boeren en professionele pluimveehouders, mensen met minstens 200 kippen, kunnen burgers bij het Voedselagentschap terecht”, verduidelijkt de woordvoerster. “Je kan dit doen via het call center vogelgriep op het nummer 0800/99777 en optie twee in het keuzemenu (Heeft u vragen over vogelgriep en de gezondheid van uw dieren, nvdr). Wij kunnen die klacht dan doorspelen aan de lokale overheden en indien nodig aan de provinciegouverneur.”

Als we even na de middag het contact center vogelgriep bellen, krijgen we ook daar onmiddellijk hetzelfde antwoord.

13.02 uur: “Om eventuele burenruzies te vermijden, kan je misschien best eerst zelf proberen om je buurman te overtuigen om zijn kippen op te hokken of af te schermen. Als dat niet lukt, dan kan je nog altijd de lokale politie verwittigen”, besluit de vriendelijke stem aan de andere kant van de lijn.

Meer info over de vogelgriep en de ophokplicht, kan je vinden op de website van het FAVV.