De vijftig grootste beursgenoteerde ondernemingen van de wereld hebben het voorbije jaar gezamenlijk 4,5 biljoen dollar aan waarde gewonnen. Hun gemeenschappelijke waarde vertegenwoordigde daarmee ongeveer 28 procent van het wereldwijde bruto binnenlandse product. Dat blijkt uit een studie van Bloomberg Economics. Drie decennia geleden bleef dit aandeel nog onder de grens van 5 procent.
De cijfers tonen volgens de onderzoekers duidelijk aan dat de impact van de grote ondernemingen op de economie toeneemt. Dit laat volgens hen ook begrijpen waarom de overheden inspanningen willen doen om de macht van deze entiteiten te beteugelen.
Minder belastingen
‘De grootste bedrijven van de wereld realiseren over het algemeen momenteel hogere marges dan de voorbije decennia’, aldus Bloomberg Economics. ‘Bovendien betalen ze minder belastingen. Drie decennia geleden bedroeg hun gemiddelde belastingtarief 35 procent. Dat cijfer was vorig jaar echter gedaald tot amper 17 procent. Anderzijds zijn hun gemiddelde winstmarges tijdens datzelfde tijdsbestek van 7 procent naar 18 procent opgelopen.’
Ook de kapitaalinvesteringen tonen daarbij een dalende trend. Dertig jaar besteedde IBM – destijds de grootste beursgenoteerde onderneming ter wereld – 9 procent van zijn inkomsten aan kapitaaluitgaven. Vorig jaar was dat bij Apple, zijn opvolger als lijstaanvoerder, tot 3 procent gedaald.’
‘De voordelen die deze giganten genieten, werden tijdens de pandemie des te opvallender’, zegt Bloomberg nog. ‘Technologieconcerns zoals Amazon beschikken over een bedrijfsmodel dat op maat is gemaakt voor een periode met verplichte sociale afstand. Economische reddingsacties van de overheden werken bovendien het beste voor de grootste bedrijven. Kleine ondernemingen ervaren vaak moeite om hun rekeningen te kunnen blijven betalen.’
De vijf grootste bedrijven in de wereld
bron: Bloomberg Economics
1990: IBM, Exxon Mobil, GE, Altria, Toyota
2000: GE, Exxon Mobil, Pfizer, Cisco, Citigroup
2010: Exxon Mobil, PetroChina, Apple, BHP, Microsoft
2020: Apple, Aramco, Microsoft, Amazon, Alphabet
China
De studie ziet daarnaast ook nog een verschuiving in de geografische concentratie van de grote bedrijven. ‘Dertig jaar geleden was er in de top vijftig geen enkel Chinees bedrijf terug te vinden’, zeggen de onderzoekers. ‘Vorig jaar had China in die lijst echter al acht vertegenwoordigers.’
‘Die Chinese opkomst is vooral ten koste gegaan van de Europese ondernemingen. Hun aanwezigheid in de rangschikking is op een periode van drie decennia van vijftien naar zeven entiteiten teruggevallen.’
Ten slotte is er volgens Bloomberg ook een duidelijke verschuiving in de activiteiten van deze grote concerns. ‘Met eenentwintig vertegenwoordigers wordt de ranglijst momenteel door technologie gedomineerd’, aldus het rapport. ‘De sector van de fossiele brandstoffen – met uitzondering van de Saudische groep Aramco – heeft daarentegen zwaar terrein moeten prijsgeven.’
Wel merkt Bloomberg op in de actuele ranglijst nog slechts de helft van de bedrijven uit de top vijftig van dertig jaar geleden is terug te vinden. ‘Dit toont dat de marktdynamiek nog steeds aan het werk is en dat het bereiken van de hoogste regionen geen garantie is om aan de top te kunnen blijven’, aldus de onderzoekers.
