Hoe krijg je een coronacertificaat om te reizen? En wat als je nog maar één vaccin hebt gekregen?
Met een coronacertificaat zal je deze zomer makkelijker kunnen reizen doorheen de landen van de Europese Unie, zo kwam Europa deze week tot een akkoord. Maar hoe kan je zo'n certificaat krijgen? Wat als je nog maar één keer gevaccineerd bent? En wat met kinderen? Een antwoord op jullie meest gestelde vragen.
De onderhandelaars van het Europese Parlement en de Europese lidstaten bereikten donderdag een akkoord over het zogenaamde "EU Digital COVID Certificate". Zo'n certificaat moet het mogelijk maken om vanaf de zomer vrij te reizen binnen de Europese Unie. Het certificaat zal beschikbaar zijn via een QR-code op je smartphone, of via een document op papier.
Bekijk hier de reportage uit Het Journaal over het Europese coronacertificaat (en lees verder onder de video):
Hoe kan ik zo'n coronacertificaat krijgen?
Om een certificaat te kunnen krijgen, moet je aan één van volgende voorwaarden voldoen:
- Je bent gevaccineerd tegen het coronavirus.
- Je beschikt over een negatieve PCR-test die niet ouder is dan 72 uur, of over een negatieve sneltest die niet ouder is dan 24 uur.
- Je testte positief op het coronavirus in de voorbije 6 maanden en je hebt dus voldoende immuniteit opgebouwd.
Eigenlijk gaat het dus om drie verschillende soorten certificaten.
Vanaf wanneer kan ik zo'n coronacertificaat gebruiken?
Het Europese coronacertificaat wordt ingevoerd vanaf 1 juli. Tot die datum blijven de bestaande regels voor buitenlandse reizen van kracht. Op de website van de federale overheidsdienst Buitenlandse Zaken of op de website Reopen.europa.eu kan je nakijken welke regels er gelden voor de bestemming die jij gekozen hebt.
Op de persconferentie van de taskforce Vaccinatie heeft Barbara Van Den Haute, de administrateur-generaal van Digitaal Vlaanderen, laten weten dat België een van de eerste landen in Europa is die het certificaat zullen klaarhebben. "Dat komt omdat we in ons land kunnen voortbouwen op een sterk fundament, Vaccinnet. Dat is van oorsprong een Vlaamse databank die nu gebruikt zal worden voor alle gemeenschappen."
Waar zullen de coronacertificaten beschikbaar zijn?
Elke lidstaat zal zelf instaan voor het uitdelen van de certificaten. De federale overheidsdienst Volksgezondheid werkt momenteel aan de uitwerking daarvan. Het is dus nog niet duidelijk op welke manier je precies een certificaat zal kunnen ontvangen. Op de website van de Europese Commissie wordt gesuggereerd dat bijvoorbeeld ziekenhuizen, testcentra of gezondheidsdiensten ingezet kunnen worden om de certificaten uit te delen.
In de wekelijkse persconferentie van de taskforce Vaccinatie is gezegd dat het paspoort digitaal beschikbaar zal zijn op mijn gezondheid.be en op een aantal andere portalen, zoals die van de gemeenschappen en de mutualiteiten. Maar ook op een mobiele app covidsafe.be.
Uitzonderlijk kunnen de certificaten - op vraag - ook met de post toegestuurd worden. Die vraag zal gesteld kunnen worden via een callcenter.
Moet ik volledig gevaccineerd zijn om een certificaat te kunnen krijgen?
Om in aanmerking te komen voor een certificaat als gevaccineerde, moet je in principe volledig gevaccineerd zijn. Indien je nog maar één prik kreeg van een vaccin waarvoor 2 doses nodig zijn, moet je mogelijk toch nog een negatieve test voorleggen. Al is dat afhankelijk van het land waar je naartoe reist. Individuele lidstaten kunnen namelijk beslissen om reizigers toch al op basis van één prik toe te laten.
Of ook België dat zal toelaten, is nog niet bekend. Op de Europese top van volgende week zullen hierover aanbevelingen worden geformuleerd. Ons land zal die aanbevelingen volgen.
(Lees verder onder de foto):
Moeten grensarbeiders ook altijd over een certificaat beschikken?
Ja, ook grensarbeiders moeten steeds over een coronacertificaat beschikken wanneer ze de grens oversteken. Hetzelfde geldt voor mensen die om andere redenen regelmatig naar het buitenland moeten. Wil je familie bezoeken in het buitenland? Woon je aan de grens en doe je je boodschappen aan de overkant? Je wordt verwacht om telkens een certificaat op zak te hebben. Wie niet gevaccineerd of immuun is, moet dus een negatieve test kunnen voorleggen.
De tests zijn niet gratis en aan regelmatig testen hangt natuurlijk een prijskaartje vast. Om het testen toch betaalbaar en toegankelijk te houden, heeft de Europese Commissie beloofd om minstens 100 miljoen euro vrij te maken. Dat geld is vooral bedoeld voor mensen die zeer regelmatig de grens moeten oversteken.
België zou in principe afspraken kunnen maken met buurlanden om tot een regeling te komen voor grensarbeiders of mensen die in een grensstreek wonen. Voorlopig is daarover nog niets bekend.
Wat met minderjarigen?
Er werd geen algemene, Europese leeftijdsgrens afgesproken. Vanaf welke leeftijd je een coronacertificaat nodig hebt, hangt dus af van het land waar je naartoe reist.
(Lees verder onder de foto):
Zal onze testcapaciteit dit aankunnen?
Geen vaccin of antistoffen in je bloed? Dan ben je aangewezen op een test om op reis te kunnen vertrekken. Wat als de Belgen deze zomer dan massaal om testen komen vragen? Zijn onze testcentra daar wel klaar voor?
"We zijn er volop mee bezig en die vraag baart ons wel zorgen," zegt Herman Goossens, voorzitter van de taskforce testing. "Op piekmomenten zullen we wellicht 50 à 60 duizend tests per dag nodig hebben. Qua capaciteit in de laboratoria zullen we dat wel aankunnen, maar het probleem ligt eerder bij de afname. De huisartsen willen die reizigers niet zien in hun praktijk, want zij zijn niet ziek. We zullen dat dus moeten opvangen met de test- en triagecentra. Daar zullen we eventueel moeten bijsturen om te zorgen dat zij voldoende capaciteit hebben. Daar maken we ons wel zorgen over, dus we zijn al volop aan het voorbereiden."
Is dit geen discriminatie ten opzichte van mensen die nog niet gevaccineerd zijn? Zij moeten namelijk betalen voor een test.
Het Europese Parlement vond inderdaad dat er sprake was van discriminatie en stelde daarom voor om gratis tests ter beschikking te stellen. De lidstaten wilden de financiële kost echter niet dragen. Testen blijft dus betalend.
Hoeveel kost een coronatest?
Officieel kost een PCR-test op dit moment 47,18 euro. In de praktijk is die prijs afhankelijk van waar en op welk tijdstip je de test laat uitvoeren. "De prijs is vrij," legde Karine Moykens van de Taskforce Testing uit aan de collega's van "De inspecteur" op Radio 2. "Er is op dit moment geen enkele beperking voor testcentra om meer te vragen dan die 47,18 euro voor een PCR-test."
Wat als ik buiten Europa wil reizen?
Het Europese coronacertificaat geldt enkel binnen de Europese Unie. Daarbuiten kan je het dus niet gebruiken. De kans is groot dat er op je gekozen bestemming buiten Europa wel voorwaarden en regels gelden voor reizigers. Die kan je raadplegen op de website van de federale overheidsdienst Buitenlandse Zaken.
Zal ik zo'n coronacertificaat enkel nodig hebben om te kunnen reizen? Of ook voor andere zaken?
Het Europese coronacertificaat dient in principe enkel om reizen binnen de Europese Unie mogelijk te maken. Elke individuele lidstaat kan daar bovenop beslissen om het gebruik ervan uit te breiden, of om met een eigen, extra systeem te werken. Zo voerde Denemarken onlangs een "Coronapas" in. De Denen moeten die gebruiken om bijvoorbeeld op restaurant of naar de kapper te kunnen gaan.
In principe zou België kunnen kiezen voor een gelijkaardige regeling, maar die discussie moet nog gevoerd worden. Premier Alexander De Croo (Open VLD) liet in de Kamer wel al verstaan dat hij niet wil dat ons land evolueert naar een "pasjesmaatschappij". De kans dat ook wij binnenkort een pasje nodig hebben om van een terras of een kappersbezoek te kunnen genieten, is dus eerder klein. Er wordt wel gekeken naar de invoering van een "Covid Safe Ticket" voor grote evenementen zoals festivals. Vooruit-voorzitter Conner Rousseau pleitte er vorig weekend voor om in dat geval ook gebruik te maken van het Europese certificaat, in de plaats van zelf met een nieuw systeem te komen.