Wit-Russische overheid: “Ryanair-vlucht moest landen na dreiging door Hamas”, Europa spreekt over “kaping”

“Wij soldaten van Hamas, eisen dat Israël stopt met de Gazastrook te beschieten”, zo stond volgens de luchtvaartdirecteur van het Wit-Russische ministerie van Transport in de dreigingsboodschap. “We eisen dat de Europese Unie stopt met de steun aan Israël. (...) ALs onze eisen niet ingewilligd worden, dan zal er een bom ontploffen (aan boord van het Ryanair-vliegtuig) boven Vilnius.”

Die dreiging zou dan de reden zijn dat de Ryanair-vlucht Athene-Vilnius werd afgeleid naar de Wit-Russische hoofdstad Minsk. Aan boord van de vlucht die onderweg was van Athene naar Vilnius, zat het vooraanstaande Wit-Russische oppositielid Roman Protasevitsj. Hij werd na de landing in Minsk opgepakt. Hij werd al langer gezocht door de Wit-Russische autoriteiten. 

De Wit-Russische luchtmacht zei intussen dat de piloten van de Ryanair-vlucht zelf hebben beslist om in Minsk te landen, zonder dat er op hen druk was uitgeoefend.

De Duitse bondskanselier Angela Merkel hecht geen geloof aan de uitleg van de autoriteiten in Wit-Rusland. “We zijn getuige geweest van een gedwongen landing die de arrestatie van een opposant, Roman Protasevitsj, mogelijk gemaakt heeft. (Hij) moet onmiddellijk in vrijheid gesteld worden.” Merkel zei dat bij haar aankomst op de Europese top in Brussel, waar de staatshoofden en regeringsleiders nieuwe sancties tegen Wit-Rusland willen aannemen.

Nieuwe maatregelen tegen Wit-Rusland liggen inderdaad op tafel, bevestigde voorzitter Charles Michel eerder op de dag al. De Litouwse president Gitanas Nauseda noemt sancties “hoognodig”. Volgens hem zou het Wit-Russische luchtruim onveilig verklaard kunnen worden. Het Verenigd Koninkrijk vraagt luchtvaartmaatschappijen alvast om Wit-Rusland te vermijden en heeft de vergunning van het Wit-Russische Belavia om op het VK te vliegen, ingetrokken. Mogelijk volgt de EU dat voorbeeld. Belgisch premier Alexander De Croo stuurde daar zondagavond al op aan.

Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, die ook aan de top deelneemt, zei dat er in ieder geval een “zeer sterk” Europees antwoord zal komen. “Dit is schandalig gedrag en (president Aleksander) Loekasjenko en zijn regime moeten begrijpen dat dit ernstige gevolgen zal hebben.”

Op de top liggen verschillende opties op tafel, zei von der Leyen: sancties tegen individuen die iets met de kaping te maken hebben, tegen zakenmensen en economische entiteiten die het regime financieren, en sancties tegen de Wit-Russische luchtvaartmaatschappij. “Roman Protasevitsj moet onmiddellijk vrijgelaten worden en we zullen de druk op het regime hoog houden tot het eindelijk de persvrijheid en de vrijheid van meningsuiting respecteert”, zei de Duitse. Een Europees steunpakket van 3 miljard euro voor Wit-Rusland staat on hold zolang Wit-Rusland niet democratisch is.

Lees ook: Ryanairbaas en Ierse regering: “Er zaten KGB-agenten aan boord van afgeleide vlucht”

Bekijk ook: De Croo verontwaardigd na loos bomalarm Ryanair-vlucht