Eigenaars zonnepanelen krijgen correctie op dubbele aanrekening: dit betekent het concreet

Toen het Grondwettelijk Hof begin dit jaar het systeem van de terugtellende elektriciteitsmeter vernietigde, was dat een dikke streep door de rekening voor de eigenaars van zonnepanelen. Wie een digitale meter heeft, krijgt niet langer de voordelige vergoeding voor de stroomoverschotten die hij of zij terugstuurt naar het net. Voor zo’n 30.000 à 40.000 huishoudens kwam daarbovenop een dubbele domper. Maar voor dat laatste heeft de Vlaamse meerderheid nu een gedeeltelijke oplossing, zo meldt de VRT.

Wat was eraan de hand? In het oude systeem van de terugtellende meter heffen de energiekosten en -winsten elkaar doorheen het hele jaar min of meer op. Simpel gesteld: terwijl je in de donkere wintermaanden meer energie verbruikt, compenseer je dat met de extra stroom die tijdens zonnige, lange zomerdagen wordt opgewekt.

Nu is die berekening op jaarbasis eenmalig helemaal door elkaar gegooid door het vonnis van het Grondwettelijk Hof. Op 28 februari werd een streep getrokken onder alle lopende rekeningen. Wanneer het ‘oude’ jaarcontract startte in de herfst of in de winter, hadden die huishoudens enkel de kosten van de donkere maanden, en niet de winsten van de zomer. Daardoor betaalden zij soms tot meerdere honderden euro’s op hun factuur. Daar kon Vlaanderen nog weinig aan doen, omdat het nu eenmaal het rechtstreekse gevolg is van het arrest van het Grondwettelijk Hof.

Daarnaast draaiden die huishoudens in die laatste ‘oude’ factuur twee keer op voor de netwerkkosten. Zij moesten zowel betalen om de stroom terug op het net te sturen, het zogenaamde prosumententarief, als om de stroom af te nemen, de distrubutiekosten. Voor die dubbele aanrekening kan Vlaanderen wel tussenkomen. 

In het Vlaams Parlement hebben meerderheidspartijen N-VA, Open Vld en CD&V daarom een decreet klaar dat een terugbetaling mogelijk maakt, waarbij ze uitgaan van een bedrag van ongeveer 150 euro, in het uiterste geval 300 euro. In totaal gaat het om een operatie van 6 miljoen euro. Nu is het aan de Vlaamse energieregulator VREG om dat praktisch te regelen, al stribbelt die nog tegen. Volgens de regulator gaat het niet om een dubbele aanrekening, maar twee aparte kosten. “Maar we zullen het voorstel verder onderzoeken”, zegt woordvoerster Leen Vandezande.

Daarmee gaat de Vlaamse meerderheid verder met puinruimen na het debacle van de terugtellende meter. Heel wat mensen hebben de potentiële opbrengst van hun zonnepanelen in één klap zien verdampen. Wat het gevoel van onrechtvaardigheid nog verder vergroot: wie nog een oude, niet-digitale teller heeft, kan die wél nog laten terugdraaien. Om de situatie op het terrein even te bevriezen plaatst netwerkbeheerder Fluvius voorlopig geen nieuwe meters meer bij eigenaars van zonnepanelen.

Intussen heeft de Vlaamse regering een compensatiemechanisme uitgewerkt, goed voor eenmalige vergoeding van gemiddeld 1.500 euro. Het systeem moet vanaf 1 juli in voege zijn, want dan loopt de tijdelijke ‘bevriezing’ om nieuwe tellers te plaatsen af. De Vlaamse regering maakt zich sterk daar ook in te slagen. Het ontwerp van decreet kreeg al een eerste keer groen licht bij de Raad van State en de privacycommissie, en krijgt nu een laatste juridische check, opnieuw bij de Raad van State. Een extra vergoeding voor wie ook geïnvesteerd heeft in een warmtepomp wordt allicht moeilijk. Die mensen zien hun rekening het sterkste stijgen in de nieuwe regeling. 

Wie een uitnodiging krijgt om nieuwe teller te laten installeren, kan die nog weigeren tot 2024. Maar hij zal moeten afwegen of hij niet beter kiest voor het compensatiemechanisme dat een jaar later afloopt. Weigeren omdat je elektrosensitief bent (mensen die gevoelig zijn aan elektromagnetische straling), zal niet meer lukken. Tot 2023 krijg je dan een teller zonder communicatiemodule, daarna wordt de info via kabels doorgestuurd.