Nachtwinkels zien licht in het donker: ‘Eindelijk kunnen we straks weer ons ding doen’

Je leest er zo over, in het ontwerp van ministerieel besluit voor het zomerplan van de hand van minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V). Ergens achteraan, tussen de tekstblokken over veranderende regelgeving bij markten en kermissen, het ontvangen van gasten en betogingen, één enkel zinnetje: “Voortaan mogen de nachtwinkels open blijven tot 23.30 uur.” Elders in de tekst: “Het algemeen verbod op de verkoop van alcoholische dranken tussen 20.00 uur en 05.00 uur wordt opgeheven.” Menig nachtwinkeluitbater slaakt een zucht van opluchting. 

“Een klant heeft het me verteld", zegt Harejeeta Kaur van nachtwinkel Jasmeet in Melle. “Dit is ontzettend goed nieuws. Het is voor iedereen moeilijk geweest de voorbije maanden, maar zeker ook voor ons. Ik ben blij dat we nu eindelijk weer ons ding gaan kunnen doen.”

Pintjes stelen

Sinds de coronacrisis was de nachtwinkel zijn troef, de nacht, kwijtgeraakt. Naar de nachtwinkel ga je niet om je wekelijkse boodschappen. Je gaat er als je thuiszit en de drang naar een samosa of sigaret je overvalt, als je vrienden onverwachts bij je thuis belanden en je lastminute nog om een pak Cara-pils moet. Met corona werd die spontaniteit bijna een vergeten begrip, en dat liet zich voelen in de nachtwinkels. 

Eerst moesten ze om 22 uur dicht. “Qua verlies aan inkomsten viel dat nog mee", zegt Singh Sangha, uitbater van een Drongense nachtwinkel. “Mensen kwamen nog wel af. Maar in plaats van gespreid over de nacht stonden ze allemaal op hetzelfde moment in de winkel. Naar veiligheid toe stelde ik me daar toch vragen over.” 

De ergste klap volgde in oktober. Toen werd beslist dat na 20 uur geen alcohol meer mocht worden verkocht, ook niet in nachtwinkels. “Toen werd het eigenlijk echt niet meer te doen”, zegt Sangha. Veel klanten in zijn winkel komen om na het werk nog een pintje te kunnen drinken. “Je wil niet weten hoe vaak we de vraag kregen of ze toch geen pintje mee naar huis kregen. En altijd moesten we antwoorden: we zouden niet liever, maar we mogen niet. Als een van ons gecontroleerd zou worden, zou dat het niet waard zijn geweest.” 

De meeste trouwe klanten begrepen het wel. “Maar er waren er ook die het niet meer pikten, zeker de laatste maanden”, zegt Sangha. “Dan begonnen ze ruzie te maken, of namen ze bier mee zonder dat we het zagen. Dat maakte het voor ons ook lastig.” 

Ook financieel was het zwaar. Waar nachtwinkels normaal tussen 18 uur en 7 uur openblijven, moeten ze het al bijna een jaar met vier uurtjes doen. Sangha zag zijn omzet met 40 procent dalen. Ook Harejeeta Kaur geeft toe dat de premies maar net volstaan om haar betalingen te doen. 

Mooie zomer

Heel wat eigenaars stond het water aan de lippen. Politiek voelde de sector zich in de steek gelaten. Nachtwinkeleigenaars zagen hoe winkels aan tankstations 24 op 24 open mochten blijven, terwijl zij nog steeds om 22 uur de deuren moesten sluiten. Terwijl er menig voorpagina aan de heropening van de horeca besteed is, werd over de nachtwinkel met geen woord gerept. De Vereniging van Belgische nachtwinkels dreigde met protestacties of zelfs naar Raad van State te trekken als er tegen 9 juni geen versoepelingen voor de nachtwinkels gingen volgen. Nu zijn hun grieven toch gehoord. 

Singh Sangha was zelfs nog niet op de hoogte voor het telefoontje met ondergetekende. Niet onlogisch, als je er een ontwerp voor een ministerieel besluit voor moet doorploegen. “Ik ben zo opgelucht. Ik ben de regering dankbaar voor de premies van de afgelopen maanden, maar ik ben geen nachtwinkel beginnen uitbaten om premies te krijgen. Ik wil gewoon mijn werk doen en mensen zien. Het wordt een mooie zomer.”