Twee tot vier weken vertraging: hoe min 40-jarigen de dupe worden van problemen bij Johnson & Johnson
Tieners, twintigers en dertigers zullen wellicht twee tot vier weken later dan gepland hun vaccin krijgen. De oorzaak ligt bij Johnson & Johnson, dat voorlopig onvoldoende vaccins kan leveren. Hoe zit dat nu precies? En kan het tij nog gekeerd worden?
“De grootste teleurstelling is Johnson & Johnson”, zei Dirk Ramaekers, hoofd van de vaccinatietaskforce dit weekend al. Het bedrijf zou in de maanden april, mei en juni 1,4 miljoen vaccins leveren, maar heeft dat intussen bijgesteld naar 900.000. Al is ook dat een ‘bestcasescenario’, en kunnen we evengoed ook eindigen met 400.000 prikken.
De beloofde vaccins kunnen niet worden geleverd omdat batches uit een Amerikaanse fabriek al weken worden tegengehouden omwille van mogelijke kwaliteitsproblemen. Ook in Europa worden niet alle geproduceerde vaccins vrijgegeven. Ramaekers verwachtte enkele weken geleden dat het probleem snel verholpen zou zijn, maar dat blijkt helaas niet het geval.
Doordat de veertigplussers eerst aan de beurt zijn en de voor hen bestemde J&J-vaccins niet geleverd worden, krijgen zij dus vaccins van Pfizer en Moderna
De problemen zullen leiden tot een vertraging van “een tweetal weken, al kan het ook oplopen tot drie of vier”, klinkt het. In de praktijk is dat naar alle waarschijnlijkheid vooral slecht nieuws voor de jongsten onder ons. Nochtans kunnen zij voorlopig sowieso geen J&J-vaccin krijgen: ons land dient het vaccin — al dan niet tijdelijk — enkel toe aan wie 41 of ouder is, nadat een Sloveense vrouw van 39 jaar twee weken na haar prik het leven liet na een trombose.
Voorlopige beslissing
“We hadden erop gerekend om de jongste groepen met J&J te vaccineren. Doordat dat niet mag, zouden we die vaccins kunnen toedienen aan wie 40 of ouder is. In dat geval zou Pfizer, en in mindere mate Moderna, de motor worden van de vaccinatie bij jongeren”, legt Gudrun Briat, communicatieverantwoordelijke van de taskforce Vaccinatie, uit. “Maar doordat de veertigplussers eerst aan de beurt zijn en de voor hen bestemde J&J-vaccins niet geleverd worden, krijgen zij dus vaccins van Pfizer en Moderna. Zoals het er nu naar uitziet, zullen het dus de min 40-jarigen zijn die langer op hun vaccin moeten wachten.”
Al kan het natuurlijk ook snel weer keren. Zo is de beslissing om het vaccin van Johnson & Johnson niet toe te kennen aan min 40-jarigen een voorlopige beslissing. Die kan bevestigd maar evengoed afgevoerd worden. Ons land heeft aan het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) om advies gevraagd. Dat is er nog niet, maar ook de taskforce buigt zich erover.
Woensdag bespreken de ministers van Volksgezondheid de kwestie op een interministeriële conferentie. Daar zal het ook gaan over de mogelijkheid om min 40-jarigen zelf te laten kiezen om wél een J&J-vaccin te krijgen. Het is niet zeker dat er woensdag ook effectief knopen worden doorgehakt.
Veel zal afhangen van het tempo waarmee Pfizer in juli vaccins levert
Daarnaast zal de uiteindelijke timing van alle vaccinaties ook afhangen van de leveringen in juli. Daarover is voorlopig enkel bekend dat Moderna wekelijks 102.000 dosissen zal leveren. Het is niet ongewoon dat de andere producenten nog geen leverschema’s hebben bekendgemaakt.
“Van Pfizer verwachten we nog veel vaccins, maar hoeveel precies weten we nog niet”, zegt Joris Moonens, woordvoerder van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. “Veel zal afhangen van het tempo waarmee ze leveren: als er veel vaccins begin juli arriveren, is dat goed nieuws voor heel wat jonge Vlamingen. Als dat meer gespreid is, zullen de vaccinaties ook gespreider verlopen.”
De verwachte vertraging op het vaccinatieproces zal geen invloed hebben op verdere versoepelingen. Om vanaf 30 juli weer met 5.000 personen samen te mogen komen op een evenement, moet 70 procent van de volwassenen gevaccineerd zijn. Nu bedraagt dat in Vlaanderen al 50 procent, maar met de geplande vaccinaties van komende maand zal dat eind juni al 81 procent zijn.
En hoe zit het met het 5de vaccin?
Zoals gezegd is het voor J&J koffiedik kijken. Van AstraZeneca hebben we geen immense hoeveelheden meer nodig, vanaf juli zal dat enkel nog dienen voor tweede prikken. Eventuele overschotten gaan dan naar arme landen. Daarnaast heeft België ook ingetekend op de aankoop van 2,9 miljoen dosissen van het CureVac-vaccin. Het Duitse biotechbedrijf verwacht in juni goedkeuring te krijgen voor zijn vaccin.
“We hebben geen verdere info, maar verwachten geen leveringen in het derde kwartaal”, klinkt het bij de taskforce. CureVac zal pas voor in het najaar zijn en kan dus eventueel gebruikt worden voor de derde prik, die wellicht vanaf eind dit jaar wordt toegediend — mogelijk enkel bij risicogroepen.