Mode-expo van Elodie Ouédraogo en Olivia Borlée: waarom die coronajogging soms haute couture is 

Strakke wielerbroekjes, oversized sweaters en wijde regenjassen: we zien ze in alle winkeletalages hangen. Sinds corona moet kleding vooral gemakkelijk en draagbaar zijn, zo lijkt het wel. Toch is draagbaar en couture geen tegenstelling, toont de expo "Activewear" in Hasselt.

De laatste 200 jaar haalde de modewereld vaak haar mosterd bij de sportwereld, het is dan ook geen toeval dat het museum de voormalige atleten Elodie Ouédraogo en Olivia Borlée vroeg als gastcuratoren.  Er is wel een enorme evolutie gebeurd. In het begin van de 19e eeuw hielden vrouwen hun korsetten bijvoorbeeld nog gewoon aan tijdens het sporten. “Ga daar maar mee tennissen”, klinkt het ironisch in de audiogids van de expo. 

Elodie Ouédraogo en Olivia Borlée geven een rondleiding op de tentoonstelling. Bekijk hier de beelden (en lees voort onder de video):

Geleidelijk aan gingen vrouwen kleren dragen waarin ze genoeg bewegingsvrijheid hadden. Maar wat is de historiek van ons joggingpak, en waarom kan een legging wél modieus zijn? De stemmen van Olivia Borlée en Elodie Ouédraogo en haar man Jeroom nemen je mee door de expo. Van geheime broekrokken tot de beenwarmers en blitse spandexbroekjes van de tv-aerobicsinstructrice Jane Fonda.

Bekijk hier een iconische aerobicsles van Jane Fonda, de tekst gaat daaronder verder:

Tweehonderd jaar geleden bestaat het idee nog dat vrouwen “te fragiel” zijn om aan sport te doen. Maar in de loop van de 19e eeuw gaan vrouwen meer bewegen. Dat doen ze nog niet in legging en sportbeha: ze houden hun strakke korset aan en moeten zich zien te redden met lange rokken en pofmouwen. 

Bekijk hier twee "sportoutfits" uit het modetijdschrift "La mode illustrée" uit 1897, de linkse vrouw heeft een kleine split in haar rok om gemakkelijker te fietsen, de tekst loopt daaronder verder: 

Om gemakkelijker paard te rijden, wordt het gewoonte om discreet een knikje te naaien in de rok, ter hoogte van de knie. Zo kunnen vrouwen net iets makkelijker in amazonezit (met twee benen aan een zijde van het paard, red.) rijden. Met gespreide benen op je paard zitten was namelijk nog ondenkbaar voor vrouwen in die tijd. 

In de tweede helft van de 19e eeuw beginnen vrouwen eindelijk broeken te dragen: de “bloomer” of pofbroek, is geboren. Die broek geeft nog steeds de illusie van een wijde rok, maar zorgt ervoor dat vrouwen makkelijker kunnen fietsen en wandelen. Toch blijft het kledingstuk controversieel, enkel “eigenzinnige” dames durven het aan.

Bekijk hier een pamflet over de "bloomer" of pofbroek in 1851, de tekst loopt daaronder verder: 

Een wollige trui om snel aan en uit te trekken? Nu lijkt het een alledaags kledingstuk, maar tot 1920 bestaat zo'n trui voor vrouwen simpelweg niet. Die gloednieuwe trui behoort in het begin dan ook tot de categorie "sportkledij". De Franse mode-ontwerpster Coco Chanel is een pionier op het gebied van sportkleding in de jaren 20. Ze zet de sportieve stof jersey mee op de kaart.

Bekijk hier de kostuums in sportthema van Coco Chanel voor een voorstelling van de Franse (toneel)schrijver Jean Cocteau in 1924, de tekst loopt daaronder verder: 

In de jaren 80 hebben vrouwen al die zedige idealen van weleer over boord gegooid. Vrouwen (en mannen) laten meer huid zien. Strakke jurken en leggings zijn helemaal in. Veel huisvrouwen trekken regelmatig hun beenwarmers aan om de aerobicslessen van Jane Fonda mee te volgen op televisie.

De Franse ontwerper Marc Audibet gaat aan de slag met de “strakke trend”. Hij schrijft geschiedenis met zijn vernieuwende stretchstoffen in lycra en andere textielvezels. Hij maakt bodysuits, leggings en strakke "bodycon" jurken in die typisch sportieve stoffen. Bovendien schrapt hij alle ritsen en zomen uit zijn ontwerpen: zo plaveit hij de weg voor de minimalistische designs die daarna volgen. 

Bekijk hier twee strakke sportoutfits in stretchstoffen, de rug van het zwarte silhouet blijft open, zodat de getrainde rugspieren geaccentueerd worden, de tekst loopt daaronder verder:

Nauw aansluitende materialen, zoals tricot met elastaan of spandex, vinden hun weg naar onze kleerkast. Het concept van een strakke jurk of broek als “tweede huid” wordt dé trend van het decennium. De modeverschijnselen uit de jaren 80 drukken nog altijd hun stempel op de (sport)mode.

Aan het einde van de 20e eeuw begint kleding die de feminiene vormen in de kijker zet, aan een opmars. Dat ligt de laatste jaren anders: designers willen de gendernormen in kleding laten vervagen. Creatief directeur Demna Gvasalia van het modehuis Balenciaga maakt met zijn oversized ontwerpen geen onderscheid tussen mannen en vrouwen. Hij laat zich voor de luchtige materialen ook inspireren door de sportkleding van het moment. 

Bekijk hier een outfit op de "womenswear" catwalk van Balenciaga in 2020, de tekst loopt daaronder verder: 

De esthetiek van de sportoutfit vindt ook haar weg naar de mannenmode. Het "varsity jacket" (een wollen vest met leren mouwen dat gedragen wordt door universitaire sportteams, red.) is hip tijdens de hele 20e eeuw. De vesten worden voor het eerst gedragen in 1865 door het baseballteam van de Amerikaanse universiteit Harvard. 

De vesten hebben trouwens ook een sociale functie: als je ze aan je liefje schenkt, laat je daarmee weten dat ze "van jou" is. De Belgische ontwerper Raf Simons maakt in 2016 korte metten met die ouderwetse symboliek: hij brengt een gescheurde en beschadigde versie van zo'n vest op de catwalk. 

Klik op de foto om Simons' versie in volle glorie te zien, de tekst gaat daaronder verder:

De invloed van sportkledij en streetwear is al langer te merken op de catwalks van grote modehuizen. De grens tussen couture en confectiekledij (kleding die meteen in de rekken hangt, red.) vervaagt daardoor. Dior en Nike werken samen aan de "Air Dior"-collectie. Zo komt er een lichtgrijze schoen op de markt met het typische Dior-patroon in het Nike-embleem.  

Bekijk hier de exlusieve sneaker van Nike en Dior, de tekst loopt daaronder verder: 

Nike houdt het exclusief en maakt slechts 13.000 paar, 8.000 daarvan worden via een loterij verkocht. Maar liefst 5 miljoen(!) mensen wagen hun kans om de exclusieve sneakers te pakken te krijgen. Later verschijnen ze op veilingsites voor meer dan 10.000 euro. 

Niet alle samenwerkingen worden goed onthaald. Louis Vuitton gaat in 2017 in zee met het skatemerk Supreme. Mensen verwijten Supreme dat ze haar ziel verkoopt aan een luxemodehuis. Louis Vuitton wordt dan weer beschuldigd van de toe-eigening van de skatecultuur. 

Bekijk hier enkele stukken uit de collectie van Vuitton X Supreme: