NASA/JPL-Caltech

NASA keert na 30 jaar terug naar Venus: "Leren begrijpen waarom onze planeet wel leefbaar is en andere niet"

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA plant twee nieuwe missies naar Venus. De missies gaan focussen op de atmosfeer en de geologische samenstelling van de planeet. Hoewel Venus onze dichtste buur is en op veel vlakken erg op de Aarde lijkt, is het de eerste NASA-missie naar de planeet sinds de jaren 90. Matti Agemans van de volksterrenwacht Urania geeft meer uitleg in het "Laat Journaal".

Vanaf de zon gezien is Venus de tweede planeet in ons zonnestelsel na Mercurius, de Aarde is de derde en Mars de vierde. Venus is onze dichtste buurplaneet (al staat gemiddeld genomen Mercurius meestal dichter). De afstand met de Aarde varieert tussen de 38 en de 261 miljoen kilometer. Ter vergelijking: voor Mars is dat tussen de 55 en 401 miljoen kilometer, en voor Mercurius is dat tussen de 77 en 222 miljoen kilometer.

De bedoeling van de toekomstige missies naar Venus is vooral om na te gaan hoe de atmosferische omstandigheden van planeten veranderen, bekijk het verslag uit "Het journaal" hier en lees voort onder de video:

Videospeler inladen...

Venus lijkt erg op de aarde en is ongeveer even groot. De atmosfeer is gevuld met dikke wolken zwavelzuur waardoor het oppervlak van de planeet vanuit de ruimte niet zichtbaar is. Die dikke laag wolken veroorzaakt een extreem broeikaseffect waardoor de planeet onleefbaar heet is met een gemiddelde temperatuur van 460 graden Celsius. De atmosfeer bestaat grotendeels uit koolstofdioxide.

We hopen dat de nieuwe missies ons gaan helpen begrijpen hoe de Aarde is geëvolueerd

Toch weten we veel minder over Venus dan Mars. Twee nieuwe missies die tussen 2028 en 2030 gepland zijn, moeten daar verandering in brengen. "Mercurius de dichtste planeet heeft geen atmosfeer",  zei NASA-directeur Bill Nelson op een persconferentie. "Venus heeft een erg dikke atmosfeer. De Aarde is de enige met een leefbare atmosfeer. Mars heeft dan weer een atmosfeer die 1 procent is van die van de Aarde. We hopen dat de nieuwe missies ons gaan helpen begrijpen hoe de Aarde is geëvolueerd en waarom onze planeet wel leefbaar is en anderen niet."

Lees voort onder de video:

Videospeler inladen...

DAVINCI+

De eerste missie "DAVINCI+" (Deep Atmosphere Venus Investigation of Noble gases, Chemistry, and Imaging) gaat de atmosfeer van Venus bestuderen om te bekijken hoe die tot stand is gekomen en geëvolueerd is tot wat het nu is. Daarvoor zal een sonde in de dikke atmosfeer van de planeet duiken om precieze metingen te doen.

De bedoeling is om te achterhalen hoe het komt dat het broeikaseffect zo op hol is geslagen. DAVINCI+ gaat ook enkele geografische eigenaardigheden van de planeet onderzoeken. Tot nog toe vermoeden wetenschappers dat Venus geen platentektoniek heeft, maar mogelijk kan dit nieuwe onderzoek daar een ander licht op werpen.

VERITAS

De tweede missie is "VERITAS" (Venus Emissivity, Radio Science, InSAR, Topography, and Spectroscopy) gedoopt en focust op de geologische geschiedenis van de planeet en wil uitzoeken waarom Venus een andere richting uit is geëvolueerd dan de aarde. Beide planeten leken bij het ontstaan van het zonnestelsel nochtans erg op elkaar.

VERITAS gaat met een speciale radar het oppervlak van de planeet in 3D in kaart brengen en nagaan of er bijvoorbeeld nog vulkanische activiteit is. Als dat het geval is gaan andere sensoren proberen uit te vlooien of er bijvoorbeeld waterdamp vrijkomt uit de vulkanen. VERITAS moet ook helpen de geologische samenstelling van de planeet te onderzoeken, want daarover is nog niet veel bekend.

Ook Rusland keert terug naar Venus

Het is van het Magellan-programma uit eind jaren 80 en begin jaren 90 geleden dat de Amerikanen een missie naar Venus hebben uitgevoerd. Begin jaren 2000 kreeg Venus wel het bezoek van de sonde Venus Express van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA.

Die bracht onder meer aan het licht dat Venus een ozonlaag heeft en dat er mogelijk recente vulkanische activiteit was. In 2010 kreeg de Venus Express het gezelschap van Akatsuki, een sonde van het Japanse ruimtevaartagentschap JAXA dat vooral het wolkendek heeft bestudeerd.

Lees voort onder de grafische weergave van Venus Express:

Niet alleen de Amerikanen, maar ook de Russen plannen tegen het einde van dit decennium nieuwe Venus-missies. In tegenstelling tot de Amerikanen is het bij de Russen wel de bedoeling om opnieuw op de planeet te landen. Al zal er ook een deel in een baan rond de planeet blijven.

Het Venera-D-programma was initieel een samenwerking tussen de Russen en de Amerikanen, maar diplomatieke spanningen tussen de grootmachten heeft die samenwerking doen afspringen.

Lees voort onder de grafische weergave van Venera-D:

Het nieuwe tuig van de Russische ruimtevaartorganisatie Roskosmos doet denken aan het erg succesvolle Venera-programma van de Sovjet-Unie. De Russen zijn de enigen die tot nog toe succesvol op de planeet zijn geland. De omstandigheden zijn er zo onherbergzaam dat de landers het vaak niet lang genoeg uitzingen om veel metingen of beelden door te sturen.

Hieronder staan enkele van de weinige beelden die gemaakt zijn op het oppervlak van Venus. Het gaat om panorama-foto's gemaakt door Venera-13. De metaalachtige structuren onderaan zijn voor alle duidelijkheid delen van de lander.

Lees voort onder de panorama-foto's gemaakt door Venera-13:

Matti Agemans van de volksterrenwacht Urania geeft ook nog meer uitleg over het doel van de missie in het "Laat Journaal":

Videospeler inladen...

Meest gelezen