Wit-Russische tv voert gearresteerde Protasevitsj nog eens op: "Loekasjenko handelde als een man, met ballen van staal"
Het regime van de Wit-Russische president Aleksander Loekasjenko blijft de gevangengenomen journalist en activist Roman Protasevitsj opvoeren op de nationale televisie om zijn arrestatie te rechtvaardigen. In een vreemd tv-interview van anderhalf uur bekent hij opnieuw schuld, uit hij zijn respect voor Loekasjenko, een man "met ballen van staal". Zijn familie en mensenrechtenorganisaties reageren opnieuw verontwaardigd. "Dit is duidelijk onder dwang. Dit zou mijn zoon nooit zeggen."
Waarom toont VRT NWS deze beelden?
We hebben met VRT NWS beslist om deze beelden te tonen, ook al is het interview niet in vrije omstandigheden afgelegd omdat Protasevitsj in de gevangenis zit. Hij staat ook onder zware druk als gevangene en zou de doodstraf kunnen krijgen. Maar gezien de grote internationale gevolgen van de arrestatie van Protasevitsj, hebben ook deze beelden nieuwswaarde. In de meeste landen is het ondenkbaar dat een verdachte in een tv-studio een interview zou geven, maar in Wit-Rusland behoort het tot de instrumenten van het regime om tegenstanders zwart te maken.
Al voor de derde keer sinds Protasevitsj op 23 mei samen met zijn vriendin uit een vliegtuig werd gehaald en gearresteerd werd, verscheen de Wit-Russische journalist en activist op de nationale televisie. Eergisteren werden in een "documentaire" nog beelden getoond van zijn verhoor in de gevangenis. Gisteravond ging het regime nog een stap verder. De staatszender ONT zond een heus interview van anderhalf uur uit, in een ietwat donkere, macabere setting.
Opnieuw bekende Protasevitsj schuld voor zijn rol in het antiregeringsprotest in Wit-Rusland. Hij gaf toe dat hij van plan was Loekasjenko omver te werpen door rellen te organiseren. Maar nu werkt hij volledig en openlijk mee aan het onderzoek, moet uit het interview blijken.
Protasevitsj uitte ook zijn respect voor de Wit-Russische president en zei dat Loekasjenko als een man handelde "met ballen van staal", ondanks al de druk op zijn schouders. Hij zei ook dat hij dit interview uit eigen beweging gaf en dat het hem niets kan schelen wat de oppositie en zijn vroegere medestanders daarvan vinden. "Ik ben er bijna zeker van dat ze me publiek zullen veroordelen. Bijeenkomsten om mij te steunen zullen op niets uitdraaien. Maar het kan me niets schelen wat ze over mij zullen zeggen."
Bekijk een fragment uit het interview:
Protasevitsj lijkt in het interview ook aan te geven dat hij zich nooit meer met politiek wil inlaten. "Ik wil er niet meer bij betrokken zijn, nooit meer, bij deze vuile spelletjes en gevechten. Ik wil gewoon een normaal leven leiden, een gezin starten en kinderen krijgen."
Op het einde van het interview begint hij te huilen en bedekt hij zijn gezicht met zijn handen.Â
Bekijk een fragment uit het interview:
Wat gebeurde er op 23 mei?
Roman Protasevitsj werd op 23 mei samen met zijn vriendin op de luchthaven van de Wit-Russische hoofdstad Minsk uit een vliegtuig van Ryanair gehaald dat op weg was van Griekenland naar Litouwen. Toen het vliegtuig boven Wit-Rusland vloog, werd het gedwongen om een noodlanding te maken in Minsk, zogezegd vanwege een bommelding. Het vliegtuig was toen al bijna in Litouwen, maar maakte toch rechtsomkeer naar Minsk.
Na de landing werden Protasevitsj en zijn vriendin meteen gearresteerd. Sinds die dag zit Protasevitsj gevangen. Volgens zijn medestanders wordt hij daar gefolterd.
Westerse landen hebben de gedwongen landing van het Ryanair-vliegtuig scherp veroordeeld. De meeste luchtvaartmaatschappijen vermijden sindsdien ook het luchtruim van Wit-Rusland. De Europese Unie heeft vandaag overigens nieuwe sancties aangekondigd. Die houden onder meer in dat Wit-Russische luchtvaartmaatschappijen niet meer over EU-lidstaten mogen vliegen.
Vader Protasevitsj: "Ze hebben mijn zoon gebroken"
Medestanders van Protasevitsj, zijn familie en mensenrechtenorgenisaties veroordelen het interview, dat volgens hen duidelijk onder dwang is afgenomen. Dit interview is het resultaat van "mishandeling, marteling en bedreigingen", meent Roman Protasevitsj' vader. "Ik ken mijn zoon heel erg goed en geloof dat hij nooit zulke dingen zou zeggen. Ze hebben hem gebroken en verplicht om te zeggen wat ze nodig vonden."
Bekijk een interview met de vader van Roman Protasevitsj:
De Wit-Russische oppositie noemde Protasevitsj een "gijzelaar van het regime". Ook de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) gaat ervan uit dat Protasevitsj mishandeld is en onder druk dit interview heeft laten afnemen. "Het is verschrikkelijk te bedenken welke brutaliteit de veiligheidsdiensten van Wit-Rusland moeten hebben gebruikt om hem te verplichten deze video te maken", reageert HRW-directeur Kenneth Roth op Twitter.Â
Zijn collega Anastasiia Zlobina noemt in een interview met onze redactie (zie video hieronder) de manier waarop het regime Protasevitsj nu opvoert "ongezien en schandalig". "Het interview is duidelijk onder dwang afgenomen en er zijn ook sterke redenen om aan te nemen dat hij slecht behandeld en gemarteld wordt tijdens zijn gevangenschap."
"Politieke gevangenen voor de camera slepen en dwingen om daden te bekennen die volgens de overheid misdadig zijn, is schandalig en het schendt de mensenrechten en het recht op een eerlijk proces."
Bekijk een reactie van Human Rights Watch:Â
Bekijk de reportage uit "Het Journaal":
