Direct naar artikelinhoud
Is het slim om als dertiger vrijwillig voor Johnson & Johnson te kiezen?
VaccinatiesAchtergrond

Is het slim om als dertiger vrijwillig voor Johnson & Johnson te kiezen?

Beeld DM

Is het verstandig je onder de 41 vrijwillig met Johnson & Johnson of AstraZeneca te laten ­vaccineren? Dat is een van de vragen die zich opdringen, nu de Taskforce Vaccinatie onderzoekt om ze aan te bieden aan vrijwilligers.

Komen er toch nog grote leveringen van Johnson & Johnson die een snelle vaccinatie mogelijk maken?

Die kans is in elk geval groter geworden. Volgens de Taskforce Vaccinatie zou het Amerikaanse Geneesmiddelenagentschap FDA maandag zijn inspectierapport over de geblokkeerde loten de wereld insturen. De FDA onderzocht of de loten bruikbaar zijn, nadat gebleken was dat er in de vaccinfabriek in Baltimore bestanddelen van AstraZeneca-vaccins in Johnson & Johnson-vaccins geslopen waren.

“We verwachten dat het rapport van het Europees Geneesmiddelenagentschap daarna snel volgt”, zegt Dirk Ramaekers, hoofd van de Taskforce Vaccinatie. Dan zou ons land deze maand de langverwachte nieuwe ladingen ontvangen. “In het beste geval spreekt het bedrijf van 900.000 vaccins tegen eind deze maand, in het slechtste 250.000. De leveringen voor juli zijn nog een groot vraagteken.” Zelfs in het beste geval is dat nog een pak minder dan de beloofde 1,4 miljoen doses voor het tweede kwartaal. “Dat blijft een serieuze domper”, zegt Ramaekers. 

Wat gaat er met die doses gebeuren?

Sinds België eind mei als eerste land in Europa moest vaststellen dat er een jongere vrouw overleden was aan de zeldzame combinatie van ernstige trombose en verminderde bloedplaatjes na vaccinatie met het J&J-vaccin, wordt het enkel toegediend aan 41-plussers. Daar zou binnenkort verandering in kunnen komen, nu de ministers van Volksgezondheid aan de Taskforce gevraagd hebben te onderzoeken of het praktisch en juridisch haalbaar is om het vaccin aan te bieden aan min-41-jarigen die er vrijwillig voor kiezen. In andere landen, zoals Luxemburg, Duitsland en Denemarken, gebeurt dat al. Volgens Ramaekers is het mogelijk te werken met een aangepaste versie van de QVax-reservelijst. Natuurlijk loont het niet de moeite zo'n systeem op te zetten als er zich maar een paar duizend zouden opgeven. “Maar op basis van de respons die we krijgen in vaccinatiecentra, denken we dat er veel interesse zou zijn.” 

De Taskforce onderzoekt ook of het AstraZeneca-vaccin kan aangeboden worden aan min-41-jarigen. Het is echter de vraag hoeveel mensen daarvoor in de rij gaan staan. Want terwijl je er bij Johnson & Johnson vanaf bent met één prikje, is AstraZeneca het vaccin met de langste tussentijd tussen de twee prikken. 

Is het wenselijk je als min-41-jarige vrijwillig op te geven? 

“De kans op de zeldzame bijwerking van ernstige trombose gecombineerd met een laag aantal bloedplaatjes, zit tussen de 1 à 2 gevallen per 200.000 mensen”, zegt Ramaekers op basis van een risico- en batenanalyse van het het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) en het geneesmiddelenagentschap FAGG. Dat risico kun je als twintiger afwegen tegen het risico om op intensieve zorg te belanden door coronabesmetting, in afwachting van een ander vaccin. Behalve het risico op ernstig ziek worden door corona, is er het risico op langdurige klachten door een covidbesmetting. “Vanaf 30 jaar weegt snellere vaccinatie duidelijk op tegen de risico’s”, zegt Ramaekers. 

Of dat ook voor vrouwen geldt, is maar de vraag. Bij dertigers komt de complicatie in verhouding bijna negen keer zo vaak voor bij vrouwen. Bij twintigers is het 1,7 keer zo vaak. Bovendien hebben vrouwen minder kans op ernstig ziekteverloop door corona. Al nuanceert Ramaekers. “De meeste gevallen van bijwerkingen waren tot nu toe vrouwen, maar in totaal gaat het nog steeds om kleine aantallen. Er komen nu ook gevallen van mannen bij. In het VK gaat het bijvoorbeeld al om een derde. Sowieso moeten we meer gegevens afwachten voor een opdeling in geslacht aan de orde zou zijn.” 

Wat heeft het IMC nog beslist?

De Interministeriële Conferentie (IMC) Volksgezondheid heeft, na advies van de Taskforce Vaccinatie, beslist om ook 16- en 17-jarige jongeren een coronavaccin aan te bieden. Het gaat uitsluitend om het Pfizer-vaccin. Pfizer heeft als een van de weinige vaccinfabrikanten van meet af aan 16- en 17-jarigen meegenomen in hun onderzoek, waardoor er vandaag genoeg data zijn die bewijzen dat het vaccin even veilig en doeltreffend is als voor oudere leeftijdsgroepen. Eerder dit jaar werden 16- en 17-jarige zorgverleners die bijvoorbeeld stage liepen al gevaccineerd met Pfizer. 

Hoewel jongeren doorgaans geen of milde symptomen hebben, is het volgens Petra Schelstraete, diensthoofd Kindergeneeskunde aan het UZ Gent en voorzitter van de Taskforce Corona en Pediatrie, wel cruciaal om hen te vaccineren. “Het is wel een belangrijke groep, omdat ze heel veel contacten hebben”, zei ze in De ochtend. “Niet alleen met leeftijdsgenoten, maar ook over de generaties heen.” Als we de beoogde vaccinatiegraad van 70 procent of hoger willen behalen, zullen we de jongeren bovendien nodig hebben. 

De vaccinaties van 16- en 17-jarigen zullen aansluiten op die van 18-jarigen. Vanaf juli zouden ze een uitnodiging kunnen verwachten. De jongeren hebben daarvoor geen toestemming nodig van hun ouders, want volgens de wet zijn ze al ‘medisch meerderjarig’.