PS maakt halve bocht in debat: geen hoofddoek aan loket

Kunnen zichtbare levensbeschouwelijke symbolen bij overheidspersoneel? PS, de grootste partij in Brussel en Wallonië, worstelde al een hele tijd met die vraag. De vrijzinnige vleugel, die de laïcité hoog in het vaandel draagt, vindt van niet. De meer inclusieve vleugel, die de diversiteit omarmt, pleit voor. Op een partijbureau maandagochtend heeft de partij de knoop doorgehakt.

Mensen die in de ‘back office’ werken kunnen wat betreft de PS gerust een hoofddoek, keppeltje of andere religieuze kentekens dragen. Zij die rechtstreeks contact hebben met de burger en het ‘gezag’ vertegenwoordigen, niet. Bijvoorbeeld: een administratief medewerker achter de schermen of een metrobestuurder zal religieuze tekens kunnen dragen. Een loketbediende allicht niet, net zomin als een tram- of buschauffeur, die ook tickets verkoopt. Daarmee kiest de PS voor gelijkaardige regels als het Antwerpse stadsbestuur. Die werden halfweg de jaren 2000 ingevoerd door sp.a-burgemeester Patrick Janssens, maar later nam zijn partij daar weer afstand van.

Let wel, PS bepaalt hiermee de algemene lijnen, voor de concrete invulling wil de partij een breed maatschappelijk debat om uiteindelijk te komen tot een lijst die bepaalt voor welke functies een religieus symbool kan en voor welke niet. “In Canada hebben ze al zo’n systeem”, geeft woordvoerster Tineke Sonck aan. Zo wil PS duidelijkheid verschaffen en discussies over individuele gevallen vermijden. 

Nog niet van tafel

Nadat het hoofddoekendebat opstak zowel binnen de Brusselse als de federale regering zag PS zich genoodzaakt stelling in te nemen. Alleen, daarmee is de discussie nog lang niet beslecht. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez pleit, net als Défi, voor volledige neutraliteit, ook achter de schermen. “Dit is een incoherente en onwerkbare regel”, reageert Bouchez op PS. “Het zet de deur open om straks in alle functies religieuze symbolen toe te laten.” Ecolo, Groen en CD&V vinden dan weer dat een hoofddoek of andere tekenen de persoonlijke keuze moet zijn van de ambtenaar in kwestie.  

Vooral in Brussel is de kwestie niet van tafel. De openbaarvervoersmaatschappij MIVB werd er veroordeeld voor discriminatie, omdat een vrouw vanwege haar hoofddoek niet werd aangenomen. De vraag of de MIVB in beroep moest gaan tegen die uitspraak werd vanuit het beheerscomité doorgespeeld naar de regering. Minister-president Rudy Vervoort (PS) gaf eind vorige week nog aan dat zijn regering hopeloos verdeeld was over de kwestie. Mocht de regering niet in beroep gaan, zou ze de facto instemmen met de uitspraak, zo is de interpretatie.

Ecolo en Groen willen geen beroep aantekenen, Open Vld en DéFi willen dat wel. Veel hangt af van hoe radicaal Ecolo en DéFi zich gaan opstellen. Tegelijk zou er ook werk gemaakt worden van een nieuw arbeidsreglement met duidelijke afspraken over religieuze symbolen. Open Vld en Vooruit zien de nieuwe opstelling van PS als mogelijke weg naar een compromis. Over twee weken moet de regering de knoop doorhakken.

Ook federaal was er debat over de aanstelling van Ishane Haouach door Ecolo in de raad van bestuur van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen. Volgens de nieuwe positie van PS is haar functie niet verenigbaar met haar hoofddoek. Alleen, de procedure is afgerond, en daar willen de socialisten niet op terugkomen.