Al 4.000 doden dit jaar in Jemenitische stad Marib: "Zonder hulp dreigt systeem in te storten"
In de Jemenitische stad Marib en omgeving zijn sinds begin dit jaar al 4.000 doden gevallen bij gevechten tussen het regeringsleger en de Houthi-rebellen. Dat vertelt de Jemenitische minister van Buitenlandse Zaken Ahmad bin Mubarak aan VRT NWS. Bin Mubarak is in Brussel om te pleiten voor meer Europese diplomatieke druk op de Houthi's en Iran, de hoofdsponsor van de gewapende groepering. Onze redactie sprak ook met verschillende hulpverleners op het terrein.
Een stad met meer dan twee miljoen vluchtelingen
Vandaag is Layaan wellicht het bekendste kind in Jemen. Layaan is een 5-jarig meisje uit de stad Marib dat afgelopen weekend is gedood bij een raketaanval. Volgens de regering ging het om een raket die werd afgevuurd door de Houthi-rebellen. De raket viel op een benzinestation en veroorzaakte een grote ontploffing. Bij de aanval vielen in totaal 21 doden, onder wie dus ook Layaan.
Al meer dan zes jaar woedt er een burgeroorlog in Jemen. Het is de grootste humanitaire crisis in de wereld. De regeringstroepen proberen sinds 2014 de Houthi-rebellen uit de hoofdstad Sanaa en andere regio's te verdrijven, zonder succes. De regering krijgt hierbij financiële en militaire steun van Saudi-Arabië en andere landen. De Houthi's worden al jaren door Iran gesteund. Een oplossing voor het conflict is niet in zicht.
Naast het grote aantal doden kampt de stad Marib met heel veel binnenlandse vluchtelingen. De teller staat op meer dan twee miljoen vluchtelingen. Voor een stad met een bevolking van een half miljoen kan dat tellen: "Het lokale bestuur is uitgeput. De beschikbare voorzieningen in de stad kunnen dit aantal mensen niet aan", zegt Khalid Al-Shajni, een coördinator van de vluchtelingenkampen in Marib.
"Met tekort aan voorzieningen bedoel ik dus alles: gezondheidszorg, onderwijs, veiligheid, water en elektriciteit", voegt Al-Shajni toe. De stad kampte al met moeilijkheden om de eigen bevolking van die diensten te voorzien. Nu is dat volgens de Al-Shajni gewoon onhaalbaar en zeker met het grote tekort aan humanitaire hulp.
Bekijk hier beelden van de vluchtelingenkampen, met een getuigenis van Khalid Al-Shajni vanuit Marib:
Kort na ons interview breekt een brand uit bij een van de vluchtelingenkampen in Marib. Al-Shajni stuurt ons deze beelden. In de getroffen tent verbleef een moeder en haar vijf kinderen. Gelukkig vallen er geen slachtoffers (lees verder na de video):
"Het systeem dreigt in te storten"
"Slechts de helft van de ziekenhuizen in Jemen zijn actief", klaagt Mattia Leveghi van de medische organisatie Intersos. De organisatie trekt met mobiele klinieken naar verschillende plaatsen in Jemen om medische verzorging te bieden aan mensen in nood: "Het gaat vaak om ziektes die wel gemakkelijk te behandelen zijn, maar ook tot de dood kunnen leiden als men niet op tijd ingrijpt".
"Aan medische zorg geraken, is voor de burgers een uitdaging vooral door de extreem slechte economische toestand", benadrukt Leveghi. "Zelfs de transportkosten kunnen een rol spelen bij het al dan niet in een ziekenhuis geraken. En wie toch in het ziekenhuis belandt, is niet zeker van de correcte behandeling of opvolging", klinkt het.
Bekijk hier het gesprek met Mattia Leveghi van de hulporganisatie Intersos en lees verder onder de video:
De internationale gemeenschap verliest stilaan haar interesse in het conflict, merkt Leveghi. "Dat heeft directe gevolgen op de buitenlandse donaties die het gezondheidssysteem rechthouden. Zonder voldoende steun dreigt het systeem in elkaar te storten", waarschuwt de hulpverlener.
Ook de VN-vluchtelingenorganisatie (UNHCR) klaagt het tekort aan financiële hulp in Jemen aan: "Er zijn vluchtelingen die opnieuw elders naartoe moeten, als ze de huur niet meer kunnen betalen van hun nieuwe woning", zegt woordvoerder Jean-Nicolas Beuze vanuit de hoofdstad Sanaa. "School is een verre droom voor veel kinderen hier. Hun families kunnen de schoolkosten niet betalen. Bijgevolg moeten die kinderen de straat op om te bedelen".
Bekijk hier de getuigenis van Jean-Nicolas Beuze van UNHCR en lees verder onder de video:
Kinderen die moeten bedelen, is niet het ergste gevolg van een te laag inkomen. Sommige ouders sturen hun kinderen naar de oorlog met de hoop een centje te verdienen: "In gebieden onder controle van de regering is het verboden om kinderen in het leger op te nemen. Sommige ouders proberen de wet te omzeilen door de geboorteaktes van hun kinderen te vervalsen", zegt Yasmin Alqadi, die ex-kindsoldaten begeleidt in Marib.
De toestand is nog veel erger in gebieden onder controle van de Houthi's, benadrukt Alqadi: "Daar gaan duizenden kinderen verplicht naar de frontlinie, weliswaar na de nodige brainwashing. Er wordt haat gezaaid. De kinderen worden ingezet om tegen de regeringstroepen te vechten. Maar bij hen leeft het idee dat ze hierbij tegen de joden aan het vechten zijn", aldus Alqadi.
Bekijk hier de getuigenis van Yasmin Alqadi en lees verder onder de video:
"Europa kan een diplomatieke rol spelen"
Ondanks alle diplomatieke bemiddeling liggen de vredesgesprekken in Jemen stil. Internationaal groeit stilaan de kritiek op de aanpak van de Houthi's. De Verenigde Staten leggen de schuld voor de impasse van vandaag bij de gewapende groepering: "De Houthi's dragen een hoofdverantwoordelijkheid, omdat ze weigeren om mee te werken aan een staakt-het-vuren", klinkt het bij de regering-Biden.
Volgens de Jemenitische regering kan Europa een sterkere rol spelen om de Houthi-rebellen weer naar de onderhandelingstafel te dwingen: "Europa heeft genoeg kaarten om de druk op Iran op te voeren, de hoofdsponsor van de Houthi's", zegt de Jemenitische minister van Buitenlandse Zaken Ahmad bin Mubarak in een gesprek met VRT-journalist Majd Khalifeh.
Ondanks de gruwelijke oorlog ziet Bin Mubarak nog altijd de mogelijkheid voor een politieke oplossing: "Ondanks al hun wandaden kunnen we weer samen rond de tafel zitten. Wel op basis van een samenleving gebaseerd op gelijkheid tussen alle Jemenieten."
Bekijk hier het verslag uit "Het journaal 13u":
