Steeds meer jonge Chinezen ‘liggen plat’: ‘Mezelf doodwerken om hoger op de ladder te raken? Nee, bedankt’

8 uur ‘s ochtends in Shanghai. Werknemers duiken als mieren de metro in, klaar om aan hun bureau het beste van zichzelf te geven. Op dat moment draait Zhiyuan Zhang (27) zich nog eens om in zijn bed. “Ik heb geen job, ik kan slapen wanneer ik wil. Fantastisch toch?”, klinkt het op de Amerikaanse nieuwssite ‘Insider’.

De jongeman omarmt de nieuwe beweging die nu via sociale media in China steeds meer opmars maakt. Van 9 tot 21 uur werken, en dat zes dagen per week? Die mentaliteit mag dan nog wel overheersen in zijn land, maar hij bedankt er feestelijk voor.

‘Waarom nog proberen?’

“Vier jaar geleden ben ik naar Shanghai verhuisd”, vertelt Zhang. “Ik heb meer dan tweeduizend keer gesolliciteerd en ben honderden keren op gesprek gegaan. Uiteindelijk kreeg ik een job bij een accountantsbureau, maar na vier maanden ben ik er zelf opgestapt. Die levensstijl paste niet bij mij.”

De ouders van Zhang hadden na zijn succesvolle studies aan de universiteit hoge verwachtingen, maar blijven nu ontgoocheld achter. “Klasgenoten vonden dankzij (financiële) hulp van hun familie al na enkele weken een job. Zonen en dochters van zakenmannen startten met een voorsprong die ik nooit meer goed zou kunnen maken. Waarom dan nog proberen, vroeg ik mezelf af.”

Zhang krijgt nu maandelijks omgerekend 650 euro van zijn ouders, ze betalen ook zijn huur. Af en toe werkt hij nog eens part-time in een supermarkt. Leven doet hij nu vooral ‘s nachts, met zijn neus voor het scherm van een computergame.

‘Mijn kom noedels smaakt’

‘Platliggen’ betekent overigens niet dat je een hele dag in bed moet blijven of dat je werkloos bent, benadrukt Yubo Li. De 31-jarige digitale artiest houdt zich vier à vijf uur per dag bezig met zijn projecten. Net genoeg om financieel rond te komen, maar meer hoeft ook niet. 

“Mezelf doodwerken om hoger op de maatschappelijke ladder te raken? Nee, bedankt. Natuurlijk zou ik meer geld kunnen verdienen, maar dan zou ik nog maar drie uur per dag slapen en niet van het leven kunnen genieten. Mijn kom noedels smaakt mij en mijn bed is zacht genoeg. Ik zie niet in waarom ik harder mijn best zou moeten doen.”

Sommigen drukken tijdelijk op de pauzeknop. Shihui Lin (25) gaf vorige maand bijvoorbeeld haar baan in de banksector op omdat ze verstikt raakte. “Ik had vijf nachten na elkaar geen oog dichtgedaan omdat ik aan een groot project aan het werken was. Mijn hoofd ontplofte, het was stoppen of zelfmoord plegen. Nu wil ik enkele maanden ‘platliggen’, daarna zal ik wel weer rechtkrabbelen.”

‘Wie zal voor ouders zorgen?’

Voor anderen is het hele concept een voorrecht voor de middenklasse. “Ik vind het belachelijk”, stelt Yixiang Zhou (27). “Ik kan het mij niet veroorloven om plat te liggen. Mijn ouders worden er niet jonger op. Wie zal instaan voor hun gezondheid als ik mijn jeugd vergooi?”

Studente Li-li Fang (21) vindt het idee op zich verwerpelijk. “Dit kan enkel gedaan worden door twee soorten mensen. Zij die rijk genoeg zijn om zonder zorgen door het leven te flaneren en zij die er niets mee inzitten om in armoede te leven. Hang niet de luierik uit, onder het valse voorwendsel de maatschappelijke normen uit te dagen.”

‘Hard werk is nobele deugd’

Ook de jongerenafdeling van de Communistische Partij liet zich op sociale media negatief uit. “De Chinese jeugd heeft er nooit voor gekozen om ‘plat te liggen’. Wij hebben overtuigingen, dromen en ambities die waargemaakt moeten worden.” In 2018 noemde president Xi Jinping hard werk nog een “nobele deugd die geluk verschaft”.

Zhang trekt zich van al die heisa niet te veel aan. “Ik lig plat omdat dit de beste manier is om mijn leven te leiden. Als anderen hierdoor vinden dat ik een loser ben, is dat hun probleem.”