Een melding van een foutgeparkeerde wagen, vorige week, ergens in het West-Vlaamse Izegem. Een politiecombi komt ter plaatse, de takeldienst wordt gebeld. Maar tot grote verbazing van de twee agenten, een man en een vrouw, loopt de situatie helemaal uit de hand. De vijf inzittenden zijn het niet eens met de beslissing om te takelen, en besluiten de agenten eerst verbaal en vervolgens fysiek aan te vallen. Er volgt een kort, maar hevig gevecht dat eindigt met een gebroken vinger en een hersenschudding voor een van de agenten.

“Het verhaal van een standaardsituatie die totaal escaleert”, zegt korpschef Curd Neyrinck. Hij hekelde de “ontoelaatbare toestanden” afgelopen weekend tijdens de nieuwjaarsreceptie. “Ik stel vast dat mijn mensen almaar vaker arbeidsongeschikt raken. Vaak gaat het om banale feiten. De fysieke, maar ook verbale agressie neemt alarmerend toe. Ook bij collega’s van bijvoorbeeld containerparken of andere gemeentelijke diensten. Het loopt in onze zone de spuigaten uit. Ik maan agenten aan om sneller zelf een klacht in te dienen tegen burgers.” Neyrinck zet ook in op extra cursussen ‘Hoe omgaan met geweld’.

“Ontoelaatbaar”

En ook andere politiezones zien meer agressie, meer opstootjes en verbaal geweld. “Een recente studie van de centrumsteden heeft aangetoond dat de fysieke agressie enorm is toegenomen”, zegt Nico Paelinck, korpschef aan de Westkust. “Verbaal is dat minder snel vast te stellen omdat er minder vaak een proces-verbaal wordt opgesteld in zo’n geval. Maar misschien is dat net een fout signaal.”

Het respect is steeds vaker zoek, zeggen ze ook bij de Brusselse lokale politie. “We stellen vast dat de burger steeds mondiger wordt”, zegt Ilse Van de Keere.

De politievakbonden delen de oproep van Curd Neyrinck, dat agenten zich vaker burgerlijke partij moeten stellen. “De burgers denken almaar vaker dat ze verbaal, in het slechtste geval fysiek, de confrontatie moeten aangaan”, zegt Vincent Houssin, ondervoorzitter en woordvoerder van politievakbond VSOA. “Agressie tegenover agenten is ontoelaatbaar. Al stel ik jammer genoeg ook vast dat er politiezones zijn waar korpschefs arbeidsongeschiktheid afkeuren na banaal geweld door burgers. Onbegrijpelijk. Ook de psychologische kant van geweld wordt vaak onderschat.”

Nationaal register

Na overleg met de procureurs-generaal van ons land, kwamen de bonden onlangs tot een akkoord over de opvolging van aanvallen op agenten. Zo komt er per gerechtelijk arrondissement een referentiemagistraat die alle klachten vanuit de zones beter zal bundelen en adequaat opvolgen. De politievakbonden willen ook een nationaal register waarin elk feit van agressie, hoe “banaal” ook, wordt ingeschreven. Maar aan die eis is nog niet voldaan. Deftige jaarcijfers om het fenomeen te kaderen, zijn er dan ook niet, erkende de federale politie gisteren.

Maar ook minister Jan Jambon (N-VA) zei gisteren dat zo’n nationaal register er absoluut moet komen. “Alleen zo kan je de grootte van het fenomeen deftig in kaart brengen”, zegt zijn woordvoerder Olivier Van Raemdonck, die benadrukt dat een werkgroep zich daarover buigt. “Geweld tegen agenten kunnen we niet tolereren. Het gaat om een onderschat fenomeen dat aangepakt moet worden.”