Volgens essenscia is het correct dat bepaalde bedrijven een vergunning hebben om afvalwater te lozen, maar gebeurt die lozing volgens strikte regels en heel strenge normen en is er daarop strikte controle door de Vlaamse overheid. ‘Maar dit gaat dus niet over vergunde lozingen van PFOS. Die stof is al meer dan vijftien jaar verboden en de bedrijven die vandaag in de media genoemd worden, hebben die stof zelfs nooit geproduceerd. We zijn dan ook zeer verbaasd over de berichtgeving hierover’, klinkt het in een persbericht. De sectorfederatie betreurt ‘ten zeerste de foutieve informatie die hierover is verspreid.’

• PFAS zitten overal. Hoeveel zorgen moeten we ons daarover maken?

Groen-parlementslid Mieke Schauvliege bond de kat de bel aan door cijfers op te vragen aan Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA). Uit haar antwoord bleek dat meer dan 20 bedrijven afvalwater met de vervuilende en niet-afbreekbare chemische stof PFOS lozen in de Schelde. ‘Het gaat om onder meer Bayer, BASF, ExxonMobil en Ineos’, zei Schauvliege in een reactie op De ochtend op Radio 1. Schauvliege gaf aan dat de bedrijven een vergunning hebben om afvalwater te lozen, maar dat de afgesproken normen consequent overschreden worden. ‘Op de plekken waar geloosd wordt, vinden we in vissen zes keer meer PFOS dan de norm toelaat’, klonk het.

De sectorfederatie doet dat af als een loze beschuldiging. ‘Een bedrijfsvergunning voor de lozing van afvalwater zomaar linken aan de resultaten van PFOS-metingen in de Schelde houdt geen steek en zorgt nodeloos voor commotie’, zegt gedelegeerd bestuurder Yves Verschueren. Als er verhoogde PFOS-concentraties gemeten worden in het Scheldewater, is dit volgens hen omdat die stof moeilijk afbreekt. Volgens essenscia is er dus geen oorzakelijk verband met de huidige lozingen van bedrijven, want ‘die verlopen volgens het boekje en worden permanent opgevolgd op basis van milieukwaliteitsnormen’.

Bayer benadrukte zaterdagochtend in een persbericht dat het bedrijf vanuit de productiesite in Antwerpen geen vergunning heeft om PFAS-stoffen, de verzamelnaam van stoffen waar ook PFOS toebehoort, te lozen in het Antwerpse havengebied. In een reactie aan De Standaard ontkent Ineos dat het PFAS-stoffen produceert in hun vestigingen. Het bedrijf betreurt dan ook dat ze geassocieerd worden met de gemeten PFOS-concentraties in het Scheldewater.

Schauvliege vergeleek de situatie met de asbestproblematiek. ‘Ook daar wist men dat het problematisch was, maar ging men door tot de impact op de gezondheid te groot werd.’ De PFOS-vervuiling sluimert al jaren, maar kwam naar aanleiding van de Oosterweelwerking op de voorgrond. Doorheen de jaren werd steeds duidelijker hoe ernstig de gevolgen voor de volksgezondheid zijn. De grond in en rond Zwijndrecht is sterk vervuild nadat er jarenlang PFOS geproduceerd werd in de 3M-fabriek. Het dossier zet de Vlaamse regering onder druk.