Overheid neemt plots forse maatregelen: “Eet geen eigen eieren of pluimvee en drink geen grondwater als u in de omgeving van de 3M-fabriek woont”
De Vlaamse overheid neemt nu toch plots forse maatregelen om bewoners in de regio Zwijndrecht te beschermen tegen blootstelling aan PFOS. Zo wordt aangeraden om geen grondwater meer te drinken. Kinderen, zwangere vrouwen of jonge moeders die borstvoeding geven wordt aangeraden om geen zelfgekweekte groenten te eten. Ook zelf gekweekt pluimvee of hun eieren eet u best niet.
LEES OOK. De PFOS-vervuiling: dit zijn de vragen die om een antwoord smeken
De Vlaamse regering heeft maandag een soort extra ministerraad georganiseerd over het dossier van de PFOS-vervuiling in en rond Zwijndrecht. De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) werd gevraagd om meer uitleg te komen geven, met name over de onderzoeken uit het verleden en de manier waarop informatie al dan niet is doorgestroomd.
Na afloop maakte de Vlaamse regering een pakket voorzorgsmaatregelen bekend. Omdat het wachten is op de resultaten van een reeks bijkomende metingen, wil de regering uit voorzorg toch al bepaalde ‘no regret’-maatregelen nemen. Het gaat om ingrepen die de blootstelling van de omwonenden aan PFOS moeten helpen beperken.
“Verdere blootstelling beperken”
In een eerste kring, meer bepaald in een straal van 1,5 kilometer rond de 3M-site, gelden de meest verregaande maatregelen. Zo krijgen onder meer kinderen onder de 12 jaar, zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding willen geven of wensen zwanger te worden de raad geen zelf geteelde groenten te eten. De andere inwoners krijgen het advies om die groenten met mate te eten en ze zeker eerst goed te wassen voor consumptie. Ook het eten van eigen kippen of eieren wordt afgeraden, net als het drinken van grondwater.
Ook voor de iets ruimere omgeving rond de site gelden er voorzorgsmaatregelen. Wie in een zone van 5 kilometer van de site woont, eet best geen eieren van eigen kweek. Wie 5 tot 10 kilometer van de site woont, krijgt de raad om maximaal 1 eigen gekweekt ei per week te eten.
“Deze voorzorgsmaatregelen moeten de inwoners beschermen en verdere blootstelling beperken”, zegt minister van Volksgezondheid Wouter Beke. De CD&V-minister gaat maandagavond nog in verder overleg met de burgemeesters van Zwijndrecht Antwerpen, Beveren en Kruibeke.
Het is voorlopig onduidelijk hoe lang de voorzorgsmaatregelen van kracht zullen zijn. “Als er gaandeweg meer data en inzicht beschikbaar komt, worden deze maatregelen afgezwakt of verstrengd in tijd, ruimte en inhoud”, klinkt het.
Bevolkingsonderzoek
Het is daarbij onder meer wachten op de resultaten van het aangekondigde bevolkingsonderzoek. Over dat onderzoek zijn intussen wel meer details bekend. Wie woont binnen de zone van 3 kilometer rond de site en 12 jaar of ouder is, zal zich vrijwillig kunnen aanmelden voor een bloedafname. Het streefdoel is om tegen uiterlijk midden juli met die bloedafnames te kunnen starten.
Het Agentschap Zorg en Gezondheid wijst er wel op dat het geen zin heeft om nu al een bloedafname te laten doen bij de huisarts. “Voor een analyse op PFOS/PFAS-waardes, moet een bloedstaalname en -analyse in strikt afgebakende en gecontroleerde condities gebeuren”, klinkt het.
De resultaten van de bloedafnames zullen samen met enkele toxicologen onderzocht en bekeken worden. De resultaten kunnen helpen om de voorzorgsmaatregelen “uit te breiden, te verscherpen of af te zwakken”. Maar de bloedafnames op zich zijn volgens het agentschap “nog onvoldoende om nadelige effecten van PFAS te voorspellen of te voorkomen of om per individu aan te geven/te voorspellen hoeveel PFAS in het bloed daadwerkelijk leidt tot gezondheidseffecten.”
Op basis van haar risicoanalyse adviseert Zorg en Gezondheid volgende maatregelen
In een straal van 1,5 kilometer van de 3M-site:
Zone 5 kilometer
Zone 5 tot 10 kilometer