Direct naar artikelinhoud
NieuwsPFOS-vervuiling

Geheime deal: Lantis mag 3M niet meer aansprakelijk stellen voor PFOS-vervuiling

Geheime deal: Lantis mag 3M niet meer aansprakelijk stellen voor PFOS-vervuiling
Beeld Joris Casaer

Multinational 3M, die wordt gelinkt aan grootschalige vervuiling met PFOS die aan het licht kwam bij de Oosterweelwerken in Zwijndrecht, sloot in 2017 een ‘dading’ met beheersmaatschappij Lantis, het vroegere BAM. Die overeenkomst over wat met de vervuilde grond moest gebeuren wilden ze stilhouden, maar in aanloop naar de parlementaire onderzoekscommissie is die opgedoken. Dat schrijven de Mediahuis-kranten. 3M zou amper 75.000 euro betaald hebben volgens de dading, Lantis 63 miljoen euro.

en

Nu blijkt dat er werd beloofd om niet meer te procederen over de kosten van de ­vervuiling. Lantis investeerde 63 miljoen ­euro belastinggeld om de grond aan te pakken, 3M betaalde 75.000 euro, geeft een bron van de kranten aan. Dat blijkt allemaal uit de dading die in 2017 gesloten werd. Ook in het akkoord: Lantis en 3M beloofden om geen gerechtelijke stappen te ondernemen. En zo kon de bouw van Oosterweel toch van start gaan.

Een gunstige regeling voor 3M, zo lijkt het. Maar het alternatief was 20 tot 30 jaar procederen. Met weinig risico op succes, zo schatten de juridische experts van de beheersmaatschappij toen in. Want over de oorzaak van de vervuiling waren ze het niet eens. “BAM is van mening dat 3M Belgium aansprakelijk is voor de PFC-concentraties (een andere benaming voor PFOS, nvdr.) in de bodem. 3M Belgium betwist dat”, luidt het officieel in de dading.

Elders saneren of vervuilde grond stockeren was geen optie. Dat zou nog duurder zijn, gaat de redenering. En de daarmee gepaarde vertragingen voor leveranciers en aannemers zouden de deur alleen maar openzetten voor meer schadeclaims.

Lees ook:

Burgeractivist Manu Claeys over PFOS-vervuiling: ‘Ik zie geen doofpot, echt niet’

Vervuiling is al sinds 2004 bekend, maar nu mogen inwoners van Zwijndrecht plots geen eigen eieren meer eten

Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken, Lydia Peeters (Open Vld), zei in een reactie op Radio 1 dat de sanering van de vervuilde grond “sowieso voor 3M is”. “Lantis zorgt voor de waterzuivering en dat de gronden die zij moeten verplaatsen, ingepakt worden zodat er geen verdere verspreiding van de vervuiling kan plaatsvinden.”

Ook advocate milieurecht, Isabelle Larmuseau, beweerde op Radio 1 dat 3M “absoluut veel meer zal moeten betalen” dan de 75.000 euro volgens de dading. “Als we terug naar de basis gaan, dan is 3M volgens zowel de bodem- als de afvalstoffenregelgeving saneringsplichtig en zal het bedrijf voor die sanering moeten betalen. Daar kan geen dading wat aan veranderen”, aldus Larmuseau. Als advocate zou ze nooit met zo’n bedrag van amper 75.000 euro voor de vervuiler akkoord zijn gegaan, maar ze toont begrip voor de moeilijke positie van Lantis dat een groot infrastructuurproject moet realiseren en wel water bij de wijn móét doen. “Zij kunnen niet altijd wachten telkens er problemen op hun weg komen. Ze sluiten overeenkomsten om niet al te veel vertraging op te lopen.”

Saneringsplicht

Het kabinet van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) voegt eraan toe dat saneringsplicht voortkomt uit het bodemdecreet. “Dat is dwingend recht, terwijl dading aanvullend recht is en daar in principe geen impact op heeft. Saneringsplicht vervalt ook niet na een bepaalde tijd. Dading gaat bovendien totaal niet over eventuele gezondheidsgevolgen, noch over Zwijndrecht. Daar kan Lantis gewoon geen afspraken over maken.”