PFOS-metingen in Antwerpen: ‘Geruststellend, maar nood aan extra onderzoek’

De site van 3M in Zwijndrecht. ©  Marc Herremans

Op vier locaties op de Antwerpse Linkeroever werden bodemstalen genomen. Eén daarvan overschrijdt de saneringsnorm voor PFOS. ‘De verontreiniging neemt af naarmate de plek verder van de bron van de vervuiling ligt.’

Jef Poppelmonde

In opvolging van de verontrustende meetresultaten van de gemeente Zwijndrecht, die op meerdere locaties in de gemeente hoge concentraties PFOS aantoonden, liet ook de stad Antwerpen een week geleden twaalf bodemstalen nemen op vier locaties op Linkeroever(DS 2 juni). Aan de grens van het Sint-Annabos, dat naast de Oosterweelwerf ligt, lag de concentratie PFOS boven de bodemsaneringsnorm, wat betekent dat de grond zo vervuild is dat hij gezuiverd zou moeten worden. Boven die norm is er immers een ‘aanmerkelijk risico op negatieve effecten voor de mens of het milieu’, luidt de verantwoording van Ovam, de Vlaamse afvalstoffenmaatschappij.

Rondom dat meetpunt wil de stad daarom ‘dringend een beschrijvend bodemonderzoek opstarten, in samenwerking met Ovam. Dat zal ons toestaan nog veel meer stalen te nemen en zo ook een goede perimeter af te bakenen’, zegt de Antwerpse schepen voor Leefmilieu Tom Meeuws (Vooruit).

Op de drie andere onderzochte locaties bleef de PFOS-concentratie onder de saneringsnorm. Het ging om een woongebied naast basisschool De Stroom, de voetbalvelden van City Pirates en een hoek van het Galgenweelpark. ‘De resultaten tonen dat de verontreiniging afneemt naarmate de locatie verder van de bron van de vervuiling afligt’, zegt schepen Tom Meeuws. ‘Heel dicht tegen de fabriek zijn de normen overschreden, maar daar is geen menselijke activiteit.’

Volkstuintjes

Op de meetlocatie aan het Galgenweelpark, waar op dit moment een woonwijk in ontwikkeling is, waren de gemeten PFOS-concentraties erg laag. ‘Dat is geruststellend nieuws’, zegt Meeuws.

Toch is het stadsbestuur niet helemaal tevreden. Acht van de twaalf bodemstalen overschreden wel de zogeheten ‘richtwaarde voor de bodemkwaliteit’, wat betekent dat de grond bij eventuele werken niet zomaar gebruikt zou kunnen worden, en er dus wel degelijk PFOS in de grond aanwezig is. Voor die locaties wil de stad ‘zo snel mogelijk overleg met Ovam en het Agentschap Zorg en Gezondheid’. ‘Ik vind dat we op kwetsbare plekken op Linkeroever, waar kinderen spelen, maar ook in volkstuintjes op Rechteroever stalen moeten laten nemen’, zegt Meeuws.

Dat moet het mogelijk maken eventuele ‘gebruiksadviezen en -beperkingen met betrekking tot speelzones, moestuinen of het houden van legkippen met vrije uitloop te evalueren‘, zegt de schepen. ‘Wij dringen aan op snelle en gerichte adviezen.’