Hoe werkt een defibrillator en kan je ermee sporten op hoog niveau? “Het is een engelbewaarder die moet zorgen dat zoiets niet meer gebeurt”
De Deense voetballer Christian Eriksen (29) zal na zijn hartstilstand op het EK voetbal een defibrillator geïmplanteerd krijgen. Of hij zijn professionele voetbalcarrière hierna zal kunnen verderzetten is nog niet geweten, maar het valt in ieder geval niet uit te sluiten. “Als de hartstilstand werd veroorzaakt door hartritmestoornissen die slechts sporadisch optreden, is sporten op hoog niveau met een inwendige defibrillator niet uitgesloten", legt sportcardioloog Peter Peytchev uit.
Wat is een defibrillator?
Een inwendige defibrillator is een toestel van zo’n 5 centimeter lang, 3 centimeter breed en 1 centimeter dik dat je kan vergelijken met een pacemaker, maar dan met een bijkomende functie. Waar een pacemaker wordt ingezet om bij trage hartritmestoornissen de samentrekking van het hart over te nemen, is een defibrillator ook in staat om snelle hartkloppingen te stoppen door een elektrische shock te geven. “Wat in de volksmond vaak een hartstilstand wordt genoemd, en wat ook bij Eriksen is gebeurd, is dat het hart plots zeer snel begint te kloppen, tot wel 300 à 400 slagen per minuut, waardoor het hart geen bloed meer pompt", legt Rik Willems, professor cardiologie aan het UZ Leuven, uit. Een inwendige defibrillator monitort het hartritme en zal een levensreddende shock afleveren wanneer het hart te snel begint te kloppen. “Net zoals bijvoorbeeld een AED-toestel, geeft het toestel op dat moment een shock van zo’n 600 tot 800 volt, waardoor de snelle hartkloppingen stoppen.”
Meestal is de patiënt al buiten bewustzijn op het moment dat de inwendige defibrillator een shock geeft, maar in sommige gevallen is het toestel zo snel dat iemand de shock toch kan voelen. “Dat ervaren patiënten als pijnlijk. Het wordt vergeleken met een trap van een paard, een harde klap op de schouder of een shock van een prikdraad, maar dan vele malen sterker”, aldus professor Willems.
Het toestel wordt geplaatst onder lokale verdoving. Meestal kan een patiënt na een nachtje in het ziekenhuis al naar huis om daar verder te herstellen. Het kan zo’n 8 à 10 jaar op zijn plek blijven, en de batterij is krachtig genoeg om 50 tot zelfs 100 shocken te geven.
Sport op hoog niveau?
Sportcardioloog Peter Peytchev, verbonden aan het OLV Ziekenhuis in Aalst, legt uit dat het inplanten van zo’n defibrillator wordt overwogen bij iedereen die een hartstilstand doet en dat overleeft. “Puur medisch is dat uiteraard de enige zinvolle optie. Tenzij men een oorzaak vindt die kan worden weggenomen, maar dat is helaas zelden het geval”, legt de arts uit. Over de beslissing om zo’n apparaat in te planten bij Eriksen is Peytchev dan ook duidelijk: “Dit is zijn engelbewaarder die moet vermijden dat zoiets in de toekomst nog kan gebeuren.”
Volgens de sportarts is het gelukkig zeer zeldzaam dat jonge sporters plots in elkaar zakken op het veld. “In de leeftijdscategorie tussen 16 en 35 jaar, dus de categorie waarin de meeste topsporters zich bevinden, zien we een plotse hartstilstand tijdens en of na het sporten bij ongeveer 3 op 100.000 sporters per jaar.” Als het dan toch gebeurt, is er volgens dokter Peytchev altijd een onderliggende oorzaak. “Maar die oorzaken kunnen velerlei zijn. Bij jonge sporters gaat het in de meeste gevallen om aangeboren of erfelijke aandoeningen of juist om verworven aandoeningen, zoals doorgemaakte virusinfecties die hun weerslag hadden op de hartspier. Bij oudere sporters, dus 35-plussers, gaat het in de meeste gevallen om een hartinfarct, dus een probleem bij de kroonslagaders.”
Of een voetballer met een inwendige defibrillator nog kan spelen, dat hangt volgens de sportarts af van de ernst van het onderliggende hartprobleem. “Als er een ernstige hartspieraandoening is, waarbij de pompkracht verminderd is, is sporten op hoog niveau sowieso niet meer mogelijk. Maar als het enkel gaat om hartritmestoornissen die slechts sporadisch optreden, is sporten op hoog niveau niet uitgesloten”, aldus dokter Peytchev.
Het enige waar ik rekening mee diende te houden, was dat ik voor de wedstrijd bètablokkers moest nemen om mijn hartritme onder controle te houden.
In België en Nederland kennen we onder meer Anthony Van Loo (KV Kortrijk) en Daley Blind (Ajax), die in de hoogste competities meespeelden met zo’n implantaat. Van Loo kreeg in 2008, toen hij 18 jaar oud was, voor het eerst een hartstilstand op het veld. “Ik moest een inworp doen, maar ik voelde me opeens heel flauw. Alles ging zodanig snel, ik had geen tijd om te reageren. Toen ging het licht uit, en werd ik met een shock opnieuw tot leven gewekt”, getuigt hij.
In tegenstelling tot Eriksen, was Van Loo dus wel al op de hoogte dat er een probleem was met zijn hart. “Dat is opgemerkt tijdens een medische screening, waarna meteen een operatie werd uitgevoerd en ik een defibrillator kreeg ingeplant. Daarna kreeg ik groen licht om opnieuw te voetballen”, vertelt de ex-voetballer, die uiteindelijk een sportieve carrière van 12 jaar uitbouwde. “Het enige waar ik rekening mee diende te houden, was dat ik voor de wedstrijd bètablokkers moest nemen om mijn hartritme onder controle te houden.”
Herbekijk het gesprek met ex-voetballer Anthony Van Loo over sporten met een defibrillator:
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Livios
Mag je je gras maaien op zondag? En de takken van je buren snoeien? Dit zijn de regels in vijf herkenbare situaties
-
PREMIUM
Dubbel zoveel mannen als vrouwen krijgen mondholtekanker: “Ook de e-sigaret verhoogt het risico”
In 2022 kregen 1.100 Belgen de diagnose van mondholtekanker. Mannen worden dubbel zo vaak als vrouwen getroffen. “In een vroeg stadium geeft deze kanker weinig klachten”, weet professor dr. Sandra Nuyts (UZ Leuven). Hoe kun je de ziekte dan vaststellen? Welke triggers zijn er nog, naast roken en alcohol? En zijn de overlevingskansen gunstig? Nuyts: “Een vroege opsporing is cruciaal.” -
57
Geheime farmadeals massaal toegenomen onder Vandenbroucke: “Wordt een democratisch probleem”
Federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) sluit massaal geheime contracten af met de farmasector om prijskortingen te bedingen. Zijn partij was daar vroeger de grootste tegenstander van, nu zijn die contracten al goed voor meer dan de helft van het totale budget. Dat schrijven de kranten van Mediahuis vandaag. “Een probleem”, geeft Vandenbroucke zelf toe. -
-
HLN Shop
Is een automatische elektrische fiets interessant voor jou?
-
PREMIUM
Geldt je doktersvoorschrift ook in Spanje? En mogen slaapmiddeltjes mee op het vliegtuig? Dit moet je weten over medicatie op reis
Van pijnstillers tot laxeermiddelen, zowat iedere Vlaming steekt wel een reisapotheek in zijn koffer. Maar zijn er ook geneesmiddelen die absoluut verboden zijn in andere landen? En vervoer je medicatie best in je gewone of handbagage? De Algemene Pharmaceutische Bond (APB) geeft advies zodat je in de paasvakantie helemaal voorbereid op reis kan vertrekken: “Voor sommige pijnstillers en ADHD-medicijnen heb je een medische verklaring nodig.” -
vtwonen
Je bed wel of niet opmaken? Dit is de beste en meest hygiënische aanpak
Na een lange dag is er weinig fijner dan onder de lakens kruipen van een mooi opgemaakt bed. Het loont dus om in de ochtend de lakens strak te trekken. Maar daar zijn ook nadelen aan verbonden. Moet je nu wel of niet het bed opmaken? Bij deze vindt vtwonen.be er het antwoord op. -
LIVE EK Voetbal
Eriksen krijgt defibrillator ingeplant, Duitse arts doet verhaal na reanimatie: “Na 30 seconden deed hij z'n ogen weer open”
-
Baarmoederhalskanker voor het eerst in ons land behandeld met adaptieve radiotherapie: preciezere behandeling met behulp van AI
-
Amerikaanse chirurgen transplanteren nier van varken in patiënt (62): “Medische mijlpaal”
Amerikaanse chirurgen zijn erin geslaagd om de genetisch gemodificeerde nier van een varken te transplanteren in een patiënt. Dat is een primeur, die een nieuwe stap betekent in de richting van een mogelijke oplossing voor het chronische tekort aan orgaandonaties. -
2
Meer kinderen met overgewicht door coronapandemie volgens WHO-studie
De coronapandemie heeft indirect een grote toename van overgewicht onder kinderen veroorzaakt. Door de coronamaatregelen kwamen mensen massaal thuis te zitten. Bij ongeveer een derde van de kinderen ging dat gepaard met meer “schermtijd”, terwijl 28 procent doordeweeks minder in beweging kwam, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). -
Doorbraak in Alzheimeronderzoek: nieuw mechanisme ontdekt in vroeg stadium