Al jaren complex: de relatie tussen de Rode Duivels en Vlaamsgezinde partijen

Zaterdag kruisten de Duivels een eerste maal de degens op het EK. Stefaan Sintobin, Vlaams Parlementslid voor Vlaams Belang, wenste hen geen succes en tweette foto’s van de vlag van tegenstander Rusland en een gewapende beer. Sintobin was niet de enige Belanger die weinig sympathie had voor de nationale elf. Sam Van Rooy hekelde op Twitter dan weer het feit dat de elf ‘politiek correcte’ Duivels voor de aftrap knielden voor Black Lives Matter. Voor een ploeg die dat doet, kan hij niet applaudisseren, voegde hij eraan toe. Zijn tweet verdeelde de natie, met flink wat mede- en tegenstanders.

Is het voor Vlaams Belang-leden en -sympathisanten dan not done om voor België te supporteren? Dat kan zeker, vertelt woordvoerder Jonas Naeyaert. “Het talent bij de ploeg valt niet te miskennen.” Al mogen die prestaties ‘niet politiek misbruikt worden’.

De partij pleit er wel voor om de voetbalploeg te splitsen. “Vlaamse Leeuwen in plaats van Rode Duivels”, stelde VB-kopstuk Filip De Winter al in 2010 voor. “Met een onafhankelijk Vlaanderen komt er sowieso een eigen voetbalploeg. Het Vlaams Belang is er voorstander van om zo’n ploeg al aan te maken nog voor het land splitst”, aldus Naeyaert.

“Vlaamse Leeuwen in plaats van Rode Duivels? Dat is echt geen topic binnen onze partij”, zegt N-VA-woordvoerder Philippe Kerckaert dan weer. “Voor N-VA gaat het om het politiek project van het confederalisme. Laat mensen zich vooral amuseren met dit mooie sportgebeuren. Ook binnen ons model van confederalisme blijft er plaats voor de Rode Duivels.”

Complexe relatie

De relatie tussen N-VA en de Rode Duivels bleek eerder al complex. In 2015 weigerden N-VA Kamerleden voor de ploeg te applaudisseren. Tijdens het EK van 2016 liet Jan Peumans (N-VA) volgens sommigen tricolore supportervlaggetjes uit het Vlaams Parlement verwijderen. Politiek journaliste Linda De Win verklaarde dat N-VA’ers tijdens dat EK orders kregen om niet over het elftal te communiceren. Dat die orders er nu ook zijn, ontkent de N-VA. “Wij hebben geen afspraken over communicatie over de Rode Duivels. Dat we onze leden een blaadje zouden voorschotelen met wat ze wel en niet kunnen zeggen, zou toch te gek voor woorden zijn?”, reageert Kerckaert. 

“Die richtlijn uit 2016 toonde vooral aan dat de N-VA een sterk gecentraliseerde partij was geworden en dat de Rode Duivels gevoelig liggen. Toen bleek dat er richtlijnen waren, werd het enkel pijnlijker”, analyseert politicoloog en nationalisme-expert Dave Sinardet (VUB). 

“Natuurlijk liggen de Rode Duivels moeilijk voor Vlaamsgezinde partijen”, gaat Sinardet verder. “Dat sport en politiek volledig los staan is flauwekul. Wanneer de Ronde van Vlaanderen passeert, roepen dezelfde partijen op om leeuwenvlaggen uit te hangen.”

“Het is een bredere trend dat sport voor de nationalistische ideologie wordt ingezet”, vertelt Sinardet. “Denk bijvoorbeeld aan de ‘heimelijke’ pro-Catalaanse houding van FC Barcelona. In de jaren 90 richtte de Vlaamse regering-Van Den Brande wielerploeg ‘Vlaanderen 2002’ op, met natievorming als doel. Als natievorming zo veel politieke sturing en belastingsgeld vergt, vraag ik me toch af hoe sterk dat nationalisme is. Uit onderzoek blijkt dat de meeste Vlamingen zich nog steeds in de eerste plaats als Belg identificeren.”