Langzaam terug naar het normale leven: gooit de deltavariant nog roet in het eten?

Premier Alexander De Croo (Open Vld) zag het glas halfvol op de persconferentie na het overlegcomité. “We zijn op de goede weg. We hebben de afgelopen weken culturele evenementen kunnen doen, we kunnen weer iets gaan eten of drinken, we kunnen vrienden en familie weer uitnodigen. Tegelijkertijd zien we dat de cijfers een stuk beter zijn.” 

Het aantal besmettingen loopt nu wekelijks met 40 procent terug, in alle waarschijnlijkheid kleurt ons land binnenkort groen. Die gunstige cijfers gaven de regeringspartijen het vertrouwen om een hele batterij versoepelingen in te voeren. Zo mag de horeca vanaf 27 juni tot één uur openblijven. Niet toevallig spelen op die dag de Rode Duivels hun achtste finale op het EK voetbal. Bovendien mogen we dan met acht in plaats van met vier aan een tafel zitten, zowel binnen als buiten. Diezelfde ‘regel van acht’ geldt voor het aantal mensen dat u thuis mag ontvangen. 

Voorts verdwijnen zowel de beperkingen voor het winkelen als het samenscholingsverbod, wordt telewerk nog steeds aanbevolen maar niet langer verplicht, en zullen meer mensen toegelaten worden op evenementen, erediensten, vakantiekampen en jeugdactiviteiten. 

Jongeren zijn de dupe

Het Rijk der Vrijheid lonkt dus. Alleen, zo stelt de Vlaamse Jeugdraad, krijgen jongeren daar als allerlaatsten pas toegang toe. Vooral de -16-jarigen, die op dit moment niet in aanmerking komen voor een vaccin, dreigen volgens de jongerenorganisatie de dupe te worden. “Dat alle niet-gevaccineerden slechts twee gratis PCR-tests krijgen om de zomer door te komen, is een magere troost”, zegt woordvoerder Jory Maeyaert. “Als je als jongere naast een reis ook op buitenlands kamp wil, moet je dus een PCR-test van om en bij de 50 euro zelf bekostigen.” 

Ook wijst de Jeugdraad erop dat er nergens zulke strenge regels gehanteerd worden als op binnenlandse kampen en jeugdwerk. “Gaan we kinderen en jongeren als enige groep blijven afschermen met strenge maatregelen tot er geen virus meer is?” De jongeren richten hun hoop op het overlegcomité van 16 juli. Want volgens premier De Croo zou op dat overleg gesproken worden over de afschaffing van de overgebleven beperkingen. 

Nochtans zijn we nog niet helemaal uit de gevarenzone. Een nieuw rapport van de KU Leuven, de UHasselt en Sciensano toont aan dat de deltavariant in ons land begin juli al dominant zal worden. Eind juli zou de variant voor minstens 90 procent van de besmettingen zorgen. In landen waar die deltavariant nu al boven de 90 procent zit, zoals het Verenigd Koninkrijk, Portugal en Rusland, is het aantal besmettingen en hospitalisaties weer in opmars. 

“Het toont aan dat voorzichtigheid nog steeds geboden is”, zegt biostatisticus Tom Wenseleers (KU Leuven). Bovendien zullen we pas eind deze maand de effecten van de versoepelingen van 9 juni zien. Om die reden adviseerde de expertengroep GEMS om geen verdere versoepelingen door te voeren in de horeca en privésfeer tot de impact van die versoepelingen duidelijk wordt. 

Marge

Gelukkig hebben we wel wat marge. Wenseleers berekende dat het reproductiegetal op dit moment 0,62 bedraagt. Dat betekent dat 100 besmette mensen op dit moment 62 anderen besmetten en de epidemie dus krimpt. “Zo’n lage R-waarde hebben we sinds het begin van de pandemie niet gehad”, zegt Wenseleers. 

Al zal die marge niet volstaan als we in juli alle remmen losgooien. Wenseleers rekent onder meer op... de jongeren. “Voorzichtigheid is nog steeds geboden. De deltavariant verspreidt zich nu veel onder jongeren. Het wordt dus cruciaal om een muur te behouden tussen hen en deels gevaccineerde ouderen. Als we daarin slagen en de vaccinaties hun werk doen, dan moet het lukken om zelfs met een dominante deltavariant een nieuwe exponentiële curve te vermijden.”