Belgische wetenschappers achterhalen voor het eerst hoe een gezond vaginaal microbioom eruit ziet. “Je kan het verbeteren door je levensstijl aan te passen”
Elke vrouw heeft down under een grote horde bacteriën: micro-organismen die superbelangrijk zijn voor de gezondheid. Zolang ze in balans zijn, heb je een blije vagina. Alleen: over die vaginale kolonie is amper iets geweten. Absurd, dus voerden Belgische wetenschappers het grootste burgeronderzoek ter wereld uit naar het vaginale microbioom. “We hopen dat we de komende maanden en jaren concrete aanbevelingen kunnen doen en therapieën kunnen ontwikkelen tegen blaasontstekingen, infecties, onvruchtbaarheid en andere problemen.”
Heel wat vrouwen voelen zich onzeker over hun vagina. Over het feit dat er ‘een geurtje aan hangt’, bijvoorbeeld, of over witverlies. En daar wordt in alle talen over gezwegen. Dat toont ook een enquête van UAntwerpen. De onderzoekers werkten samen met 3.300 Belgische vrouwen, die enkele vragen hebben beantwoord en een vaginale swab lieten afnemen. En wat blijkt: meer dan 73 procent maakte zich al eens zorgen over hun vaginale gezondheid.
Wetenschappelijk onderzoek was tot nu toe vaak een mannenwereld en dus was er weinig interesse in het vaginale microbioom
Het helpt niet dat er een zweem van mysterie hangt rond de intieme gezondheid. Het taboe is immens aanwezig en zelfs artsen weten bitter weinig over het onderwerp. Het enige wat vaststaat: in de vagina zitten miljoenen bacteriën die een cruciale impact hebben op de gezondheid. “Ze zijn ontzettend belangrijk om je te beschermen tegen infecties, blaasontstekingen, soa’s… en we vermoeden dat ze ook een grote rol spelen bij vruchtbaarheid en gezonde zwangerschappen. Alleen weten we dat niet zeker. Want wetenschappelijk onderzoek was tot nu toe vaak een mannenwereld en dus was er weinig interesse in het vaginale microbioom”, stellen de wetenschappers.
Daarom is het Isala-project opgericht. Het initiatief werd vernoemd naar Isala Van Diest (1842-1916), de eerste vrouwelijke arts in België, en is het grootste burgeronderzoek naar het vaginale microbioom ter wereld. Nooit eerder werden er op zo’n grote schaal vaginale stalen verzameld. In totaal namen dus 3.300 gezonde vrouwen deel. “De jongste vrouw was 18 jaar, de oudste 98", reageert één van de onderzoekers Sarah Ahannach.
Dynamische vagina
Eén van de belangrijkste vaststellingen: de samenstelling van het vaginaal microbioom is dynamisch. “Het betekent dat het in theorie mogelijk is om het microbioom te verbeteren door je levensstijl te veranderen”, stelt professor Sarah Lebeer. Ze vermoedt dat de cyclus een invloed kan hebben, maar ook hormonale schommelingen, voeding, roken, seksuele activiteit, de mentale gezondheid, stress, het type zeep dat vrouwen gebruiken bij het wassen, enzovoort.
“Op dit moment kunnen we nog niet precies zeggen wat je echt al concreet kan doen om je vaginale microbioom te verbeteren. Daarvoor moeten we nog verder onderzoek doen naar wat nu echt een ‘gezond microbioom’ is en welke factoren de grootste impact hebben”, vertelt professor Lebeer. “Maar we hopen dat we de komende maanden en jaren heel concrete aanbevelingen kunnen doen. Het moet zelfs mogelijk zijn om therapieën te ontwikkelen. Zo hopen we nog meer te kunnen bijdragen aan de strijd tegen blaasontstekingen, infecties, onvruchtbaarheid en andere problemen. Zulke nieuwe therapieën kunnen ook belangrijk worden in de zoektocht naar alternatieven voor antibiotica, aangezien alsmaar vaker slechte bacteriën en schimmels resistent blijken, waardoor de behandeling van zulke infecties steeds moeilijker wordt.”
Net als yoghurt
Nog volgens de studie is elke vrouw uniek daar beneden. “Elke deelneemster heeft een uniek vaginaal microbioom”, zegt Lebeer, “maar we kunnen wel patronen vinden in de stalen die we onderzochten.” De onderzoekers zijn er namelijk in geslaagd om de acht meest voorkomende bacteriën te onderscheiden. Op basis daarvan hebben ze acht types opgesteld: elk type verwijst naar de bacterie die het meest voorkomt per vrouw.
In je vagina doen die bacteriën eigenlijk net hetzelfde als in yoghurt
En blijkbaar is er één bacterie die er met kop en schouders bovenuit steekt. Bij meer dan 80 procent van de vrouwen wordt het vaginaal microbioom gedomineerd door melkzuurbacteriën, waarbij de lactobacillen het meest voorkomen. Deze soort is een familie van de bacteriën die je ook in yoghurt kan vinden. Melkzuurbacteriën zijn die bacteriën die de natuurlijke suikers in melk door fermentatie omzetten in melkzuur. Daardoor heeft yoghurt een zuurdere smaak en is het dikker van textuur.
“In je vagina doen deze bacteriën eigenlijk net hetzelfde als in yoghurt”, zeggen de onderzoekers nog. “Ze zetten een soort suiker dat in de wand van je vagina en baarmoeder zit om in melkzuur. Dankzij dit proces krijg je een gezonde vagina met een lage zuurtegraad, wat ontzettend belangrijk in de strijd tegen ziekmakende bacteriën of virussen.”
Klachten om in de gaten te houden
De mensen achter het Isala-project blijven niet stilzitten en zijn van plan om nog veel vervolgonderzoek te doen, voor meer duidelijkheid. “Maak je je ongerust over je vaginale gezondheid of heb je last? Hou het dan niet voor jezelf. Neem contact op met je huisarts”, benadrukken Veronique Verhoeven, huisarts, en prof. Gilbert Donders, gynaecoloog, nog. Beide artsen zijn betrokken bij het Isala-project.
Weet je niet zeker wanneer je een afspraak moet maken? De wetenschappers stelden dit lijstje op met vaak voorkomende klachten die kunnen wijzen op een (kleinschalig) probleem met je vaginale gezondheid:
• roodheid
• zwelling
• pijn (algemeen)
• jeuk
• branderig gevoel
• toename in vaginale afscheiding (anders dan de normale maandelijkse afscheiding)
• verandering in vaginale afscheiding (andere kleur, onaangename geur)
• pijn tijdens seksueel contact
• blaasontsteking
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
1 op de 12 vrouwen heeft vulvodynie. Laurence (30) is één van hen. “Ik dacht altijd dat seks pijn deed”
-
PREMIUM
“Als je bij prostaatkanker de symptomen begint te merken, is het meestal veel te laat”: hoe kan je de ziekte toch herkennen?
November is ook ‘movember’: de maand waarin mannen hun snor (‘moustache’) laten staan om aandacht te vragen voor prostaatkanker, teelbalkanker en mannelijke gezondheid in het algemeen. “De overlevingskansen bij prostaatkanker zijn bijzonder goed, als je het op tijd ontdekt”, weet uroloog dr. Piet Hoebeke (UZ Gent). Hoe kan je de ziekte (tijdig) herkennen? Wie loopt een verhoogde kans op prostaatkanker? En hoe wordt het behandeld? De dokter legt het uit. -
HLN Shop
Op safari in de Benelux: vijf zinderende ervaringen om na te jagen
Hou je van natuur en avontuur, staat een safari vermoedelijk hoog op je bucketlist. Geen tijd/budget om af te reizen naar Afrika? Het perfecte plan B bevindt zich net over de grens, in Hilvarenbeek: in de Beekse Bergen onderneem je een safari met alles erop en eraan zonder op het vliegtuig te moeten stappen. HLN Shop geeft een checklist mee van wat je niet mag missen op je Nederlandse dan wel Afrikaanse safaritocht. -
-
PREMIUM
Best eerst cardio- of krachttraining? Personal trainer Gudrun Hespel legt uit: “Pas op dat je jezelf niet dwarsboomt”
-
OPROEP. Ben je onherkenbaar na een plastische ingreep?
Onherkenbaar en een compleet andere man. Dat vonden volgers, vrienden en familie toen ze Fabrizio Tzinaridis’(31) nieuwe look aanschouwden. Deed jij ook een cosmetische ingreep waarna je amper te herkennen was was? We zijn op zoek naar mensen die hier eerlijk over durven vertellen. -
PREMIUM
“Mondwater werkt kortstondig en maskeert alleen maar de echte problemen”: wat helpt (niet) tegen een slechte adem?
Een slechte adem is vervelend voor jezelf én voor anderen in je buurt. Zeker de geur in je mond bij het ontwaken – de zogenaamde morning breath – is vaak onaangenaam. Maar er bestaan oplossingen voor. En neen, dan hebben we het niet over muntjes of mondwater. “Die maskeren gewoon de geur”, zegt parodontoloog prof. dr. Marc Quirynen van het UZ Leuven. “Het is belangrijk om de oorzaak te achterhalen, zodat je de juiste behandeling kan krijgen.” -
PREMIUM
Jeuk of pijn aan één kant van je lichaam? Misschien is het zona: zo bestrijd je de huiduitslag
-
PREMIUM
Dankzij deze trendy work-out komt Dakota Johnson aan haar strak figuur. “Je gebruikt álle spieren”
-
PREMIUM
Wat kan je doen tegen manboobs? En met welke sport val je het meest af? Topkinesist deelt zijn 10 ultieme tips voor een fit én gezond lichaam
Nu het weer vroeger donker wordt, is het soms verleidelijk om jezelf in de zetel te installeren, in plaats van buiten te gaan sporten. Nochtans is bewegen altijd belangrijk. Wat is de juiste hartslag tijdens het joggen? Welke sporten doe je best niet met zwakke knieën? En hoe pak je manboobs of lovehandles aan? Topkinesist Lieven Maesschalck beantwoordt de tien meest gestelde HLN-lezersvragen over een fit en gezond lichaam. -
Mijnenergie
EnergyVision introduceert gratis zonnepanelen met goedkoper stroomcontract: een interessante formule?
Gratis zonnepanelen én goedkopere stroom: dat is het model waarmee EnergyVision Vlaanderen wil veroveren. De energiespeler werkt volgens het derdebetalersysteem. De installatie van de zonnepanelen is gratis. Aan EnergyVision betaal je voor de opgewekte elektriciteit die je verbruikt. Mijnenergie.be analyseert de opmerkelijke formule, waar ook mede-investeerder Marc Coucke via zijn investeringsmaatschappij Alychlo zijn schouders onder zet. -
Jobat
Hoe herken je een toxische baas en wat doe je ertegen? “Hij zal altijd druk bezig lijken, maar toch ook micromanagen”