GAMEREVIEW. ‘Essays on Empathy’ speelt als een interactieve poëziebundel

Essays on Empathy een ‘videogame’ noemen is tegelijkertijd te veel en te weinig eer. Het is een collectie van veelal korte spelervaringen, die je inderdaad nauwelijks kunt kwalificeren als games: resultaten van Game Jams, bijvoorbeeld, waaraan de Spaanse studio Deconstructeam de afgelopen jaren deelnam. Maar tegelijkertijd overstijgen die interactieve kleinoden vaak de klassieke definitie van wat een game kan zijn, en zijn ze – hoe kort en visueel onbeduidend ook – eerder kleine kunstwerkjes, waarbij de gevoelens die ermee worden opgeroepen bij de speler belangrijker zijn dan klassieke spelideeën als scoren en vooruitgang maken.

Deconstructeam is een klein gamebedrijfje uit Valencia dat twee culthitjes neerzette: Gods Will Be Watching (2014), een scifiparabel die de speler zijn hersenen en hart op de proef stelde, en The Red Strings Club (2018), een cyberpunk-avontuur waarin thema’s als liefde, kunst, marketing en intuïtie de revue passeerden. Essays on Empathy kun je bezwaarlijk een opvolger noemen voor die twee indie-klassiekers: het is eerder een reeks vingeroefeningen, outtakes, dan een afgewerkte productie. En so what? Als muzikanten en schrijvers compilaties van hun kleinere werk mogen bundelen, dan ook gamemakers.

Drie van de kleine games in Essays on Empathy komen zelfs rechtstreeks uit de kerngames die Deconstructeam op zijn naam heeft staan. Supercontinent LTD. herhaalt het epische potje rondbellen waarmee The Red Strings Club eindigde, en Zen and the Art of Transhumanism keert terug naar de pottenbakgameplay van die grote titel. Undergrond Hangovers, een Metroid-achtige 2D-exploratiegame, speelt zich dan weer af in het universum van debuutgame Gods Will Be Watching. Maar het merendeel van de games staat helemaal op zichzelf.

De minigames in kwestie delen twee kenmerken met elkaar: het zijn stuk voor stuk curiosa, die bij momenten vrij heftige emotionele thema’s raken. In Eternal Home Floristry speel je een huurmoordenaar die ondergedoken leeft als verkoper in een bloemenzaak, en mijmert over het ruwe leven dat hij achter zich liet terwijl hij, jawel, bloemen schikt. 

Het hoop en al tien minuten durende The Bookshelf Limbo is een game waarin je het mysterie van een reeks fictieve boeken moet ontdekken, niet op basis van hun inhoud (want die is er helemaal niet), maar afgaande op hun flaptekst en (natuurlijk eveneens fictieve) lezersreviews.

In Engolasters, January 2021 krijgt je hoofdpersonage uitgerekend op een cruciaal moment in de relatie met haar zoon bezoek van aliens.

11.45: A Vivid Life laat je niet alleen de uitkomst van zijn interactieve verhaal kiezen, maar zelfs het genre waarin dat zich bevindt.

De minste game uit het rijtje is horroravontuur Dear Substance of Kin, die hoogstens als laatste gang dient voor de game die duidelijk naar voren wordt geschoven als de pièce de résistance.

De Tres Al Cuarto, de enige game met een min of meer ‘normale’ speelduur van zo’n anderhalf uur, zij het dat je die titel wel die hele tijd moet doorzitten zonder dat je ‘m kunt opslaan. Maar hij toont Deconstructeam in zijn beste vorm, met een stel prima uitgewerkte personages (twee standupcomedians) en dito dialogen.

Onze absolute favoriet was echter niet die finale uit het rijtje: wij waren het meeste te vinden voor Behind Every Great One, een korte maar wrange interactieve parabel over narcisme. Een kleine game die laat zien dat een goeie gamedesigner zo goed als alle menselijke gevoelens – ook die van destructieve aard – in gameplay kan vatten.