Beste Karl Vannieuwkerke, uw gevloek was niet stoer, het was makkelijk scoren

Beste Karl Vannieuwkerke

Noem mij een fatsoensrakker, maar de dag dat ik op deze plek een uiteenzetting houd over vaginale schimmelinfecties of de hellingsgraad en diameter van de ideale erectie, is de dag dat u voor mij de dwangbuis mag laten aanrukken. De millennials die deze krant brutaal aan het overnemen zijn, denken vrijer en losser op dat vlak en vinden het allicht ook buitengewoon cool dat meisjes van 12 jaar oud op Smartschool te lezen krijgen dat ze zich te zijner tijd moeten laten volspuiten. Zelf probeer ik, als een van de laatste alibi-boomers bij De Morgen, nog een zekere schroom en enig decorum in acht te nemen. Zelfs vloeken doe ik alleen in mijn automobiel, nooit op papier, laat staan op radio of tv.

Toen ik dinsdag hoorde dat u de UEFA begon uit te kafferen voor die grenzeloze lafheid jegens Hongarije en er zelfs een kloeke ‘godverdomme’ tegenaan gooide, was ik in eerste instantie dan ook teleurgesteld. Vloekende presentatoren op de VRT? Bwah, liever niet. Mocht het nu nog een daad van dapperheid geweest zijn, tot daaraan toe, maar dat wás het niet – ik bedoel, het is niet dat ik nu denk dat u bij nieuwe deportaties de eerste zult zijn om dwars op de sporen te gaan liggen. Vloeken op de UEFA: dat had zowat iederéén al gedaan, hoor. U sloot gewoon aan bij de kritische polonaise die al volop door het land trok. Niets mis mee. Leve het protest! Schildert u allen in de kleuren van de regenboog! Weg met Orbán! Maar dat gevloek was niet stoer, het was makkelijk scoren.

Inzicht

Tot zover mijn spontane reactie op het moment zelf. Want nu, terwijl ik dit stukje zit te tikken, sta ik met terugwerkende kracht en als één man achter uw blasfemische uithaal, die nog altijd viraal gaat. Ik hoop nu zelfs dat u een steen in de rivier hebt verlegd. Deze brief, mijnheer Vannieuwkerke, schrijf ik om mijn respect voor u uit te drukken – vooral omdat de wedstrijdbesprekingen waarop u ons trakteert, altijd erg leerzaam zijn.

Het was wijlen Jan Blommaert, linguïst en politiek denker, die mij daar ooit als eerste op wees: in de meeste media, en ook op de VRT, is het verschil tussen een politieke analyse en de analyse van een voetbalwedstrijd eigenlijk onaanvaardbaar groot. Als het over dat balletje gaat, mogen commentatoren zo technisch worden als het maar kan – de kijker die dat wil, krijgt op die manier echt inzicht in strategie, tactiek en systemen allerhande. Als het over politiek gaat, daarentegen, moeten commentatoren het zo simpel maken als maar enigszins mogelijk is – de kijker die dat wil, krijgt doorgaans zelfs geen glimp van een nieuw inzicht, maar wordt volgestouwd met platitudes en oppervlakkigheden. Ik vat samen: als het over een onnozel spelletje gaat, mogen de analyses bloedernstig zijn. Als het over iets bloedernstigs gaat, moeten de analyses onnozel blijven. En dat wringt.

Ronde bal

Ik ervaar die kloof tussen Wetstraat en Wedstrijd tijdens dit EK als nooit tevoren. Zet mij voor de buis als het over politiek gaat, en meteen bekruipt mij het verlangen om uit het raam te springen. Zet mij voor de buis als u en uw gasten een match doorlichten, en ik kleef aan het scherm als was ik betoverd. Elke dag leer ik iets nieuws en ben ik dankbaar dat u het niveau van de gemiddelde politieke beschouwing op televisie overstijgt. Beeld u eens in hoe het aan uw EK-tafel zou klinken mocht u zich tot dat niveau beperken: “Het is duidelijk, Karl, dat de wedstrijd naar goede gewoonte werd gespeeld met een ronde bal. Beide teams stonden lijnrecht tegenover elkaar, finaal kwam het erop aan om meer doelpunten te maken dan de tegenpartij. We hebben tevens mogen waarnemen dat de bal zich met een zekere kracht voorwaarts beweegt als men ertegen trapt. De kijkers zijn er wellicht van geschrokken dat spelers de bal soms wél met de handen aanraken, maar dat gebeurt alleen bij de zogenaamde inworp, die plaatsvindt als de bal zich even buiten de grenzen van het veld bevindt. Het merkwaardige fluitsignaal dat we af en toe konden ontwaren, tot slot, kwam van die fameuze scheidsrechter, die nagaat of alle spelregels worden gerespecteerd. Na zijn laatste fluitsignaal is de wedstrijd afgelopen.”

Bakkes

Mag ik de hoop hebben, mijnheer Vannieuwkerke, dat de kloof tussen voetbal en politiek op de VRT zal worden gedicht? Misschien moet u de Wetstraat-collega’s wat bijscholen. En jawel, zij mogen van mij zelfs vloeken – ik leg die innerlijke seut van mij dan wel het zwijgen op. Zo komen we misschien nog te weten hoe Bart De Wever er godverdomme altijd in slaagt om zich uit de problemen te lullen. Hoe een groene minister er nondedju denkt mee weg te komen dat wij door gascentrales in 2030 méér CO₂ zullen uitstoten dan nu. Hoe politici nu wel het vuistje heffen tegen Orbán, maar hun fokking bakkes houden over de beestachtige behandeling van de vluchtelingen aan Europese grenzen. Die politieke collega’s van u, mijnheer Vannieuwkerke: spuit ze maar eens goed vol!

Sakkerse groeten

Joël De Ceulaer, senior writer