Zes procent meer pleegzorg in 2020, vooral meer kinderen in ‘ondersteunende pleegzorg’

Wanneer kinderen of jongeren niet kunnen opgroeien in hun thuisomgeving, is pleegzorg de eerste optie die overwogen wordt. Jeugdrechters die bij een uithuisplaatsing niet voor pleegzorg kiezen, moeten dat kunnen verantwoorden. 

Sinds enkele jaren is pleegzorg ook mogelijk tot 25 jaar in plaats van tot 18 jaar. Dat maakt dat het aantal kinderen en jongeren in pleegzorg de laatste jaren sterk is gestegen. Die stijging heeft zich ook in 2020 doorgezet met een groei van 6 procent naar 9.424 kinderen en jongeren.

Opvallend is de stijging van de 'ondersteunende pleegzorg", een vorm van pleegzorg waarbij de pleeggast voor een korte periode (bv. weekend, vakantieperiode of crisissituatie) wordt opgevangen in een pleeggezin.  Dat aantal is in 2020 gestegen van 1.170 naar 1.354, een stijging met 16 procent. 

Uit de cijfers blijkt ook dat het aantal jongeren in de gemeenschapsinstellingen in 2020 is gedaald. Zo is het aantal dossiers gedaald van 1.898 in 2019 naar 1.694 in 2020, een daling met bijna 11 procent. 

Volgens Katrien Verhegge, administrateur-generaal van agentschap Opgroeien, heeft de coronacrisis op verschillende vlakken wel een impact gehad op de jeugdhulp. Zo konden kinderen en jongeren tijdens de eerste lockdown versneld naar huis wanneer werd ingeschat dat de situatie daar voldoende veilig was. Verhegge: "Dat zorgde ervoor dat de cijfers qua verblijf in jeugdvoorzieningen teruggeschroefd werden. Het aandeel begeleidingen bleef wel stabiel omdat jeugdhulporganisaties met de thuiscontext van kinderen en jongeren aan de slag gingen. Uit die ervaringen moeten we binnen de jeugdhulp echt lessen trekken: wanneer kinderen en jongeren thuis veilig kunnen opgroeien mits intense begeleiding, moeten we die stap sneller durven zetten."

Uit de jaarcijfers blijkt ook dat het aantal crisisbegeleidingen aan huis of in voorzieningen in 2020 is verdubbeld 629 crisisbegeleidingen naar 1.247 crisisbegeleidingen. Volgens het agentschap Opgroeien heeft dat vooral te maken met de extra middelen die specifiek voor die hulpvorm zijn vrijgemaakt, met name in het relanceplan voor mentaal welzijn van minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V). Op die manier konden vorig jaar heel wat meer kinderen en jongeren in crisissituaties geholpen worden.