Ineenstorten internationaal toerisme kan wereldeconomie tot 3,4 biljoen euro kosten

“Wereldwijd heeft de klap die Covid-19 toebracht aan het internationale toerisme geleid tot een verlies voor het bruto binnenlands product (bbp) van meer dan 4 biljoen dollar (3,36 biljoen euro, jv), en dat alleen al voor de jaren 2020 en 2021", aldus het rapport dat UNCTAD samen met de internationale toerismeorganisatie van de Verenigde Naties (UNWTO) voorstelde.

Het internationale toerisme en de sectoren die daarvan afhankelijk zijn, leden in 2020 een geschat verlies van 2,4 biljoen dollar (2 biljoen euro) als gevolg van de directe en de indirecte impact van de scherpe daling van het aantal internationale toeristen. En dit jaar zou er een soortgelijk verlies kunnen worden opgetekend, waarschuwen de onderzoekers. Ze benadrukken dat de heropleving van het toerisme grotendeels zal afhangen van de snelheid waarmee de wereldwijde vaccinatiecampagne zich doorzet.

Met name voor landen die qua inkomsten grotendeels afhankelijk zijn van het toerisme gaat het om een "crisis met verwoestende gevolgen", oordeelde UNCTAD. De organisatie waarschuwt dat het herstel grotendeels zal afhangen van het succes van de vaccinatiecampagnes tegen het coronavirus.

Volgens het rapport wordt de regio Midden-Amerika het zwaarst getroffen. Hier zal het bruto binnenlands product (bbp) in het slechtste scenario van UNCTAD tegen het einde van het jaar met bijna 12 procent zijn gekrompen. In veel landen en regio's zijn er niet voldoende steunmaatregelen voorhanden om mensen die werkzaam zijn in de sector aan een inkomen te helpen. Daarbij is er ook niet heel veel alternatief werk voorhanden.

Voor veel mensen in ontwikkelingslanden zijn toerisme en aanverwante sectoren vaak de enige bron van inkomsten, zoals in Zuidoost-Azië vaak het geval is. Die regio wordt na Zuid-Amerika het hardst geraakt door de problemen. Door de ineenstorting van het toerisme zal het bbp hier met 8 tot 9 procent krimpen, zo is de verwachting.

Ierland krijgt van de westerse landen mogelijk de hardste klap te verwerken. Dat komt ook omdat de Ierse regering volgens UNCTAD uiterst voorzichtig is. Dat is ook te merken aan de voorzichtigheid met versoepelingen waardoor de hoofdstad Dublin zich al moest terugtrekken als gaststad voor het Europees Kampioenschap voetbal. Plannen om net als in andere Europese landen de horeca weer te openen werden dinsdag voor onbepaalde tijd opgeschort. De Ierse regering beriep zich daarbij op waarschuwingen van gezondheidsautoriteiten over de Deltavariant van het coronavirus.

De wereld heeft er alle belang bij dat het vooruit gaat met de vaccinatiecampagne, dit om “de werknemers te beschermen, de sociale schade te beperken en om strategische beslissingen te kunnen nemen met betrekking tot het toerisme en rekening houdend met mogelijk structurele veranderingen”, verklaart Isabelle Durant, waarnemend secretaris-generaal van UNCTAD. Als gevolg van de ongelijke vaccinatiegraad in de diverse landen - waarbij sommige landen al meer dan 60 procent van hun bevolking hebben gevaccineerd terwijl anderen nog niet aan 1 procent raken - zullen de verliezen voor het toerisme nog zo groot zijn in ontwikkelingslanden.

Voor dit jaar worden in het rapport drie mogelijke scenario’s uit te doeken gedaan waarbij zelfs in het meest optimistische geval wordt uitgegaan van een daling van het aantal toeristen met gemiddeld 63 procent. Volgens de UNWTO verwachten experts uit de sector dat het voor de gebruikelijke drukte op de toerismemarkt wachten is tot ten vroegste in 2023, “of zelfs later”. De belangrijkste obstakels zijn de reisbeperkingen, de trage beheersing van het virus, het zwakke reizigersvertrouwen en een ongunstig economisch klimaat.

“Het internationale toerisme ziet er vandaag de dag uit zoals 30 jaar geleden. Wat de toeristenstroom betreft lijken we ons precies opnieuw in de jaren tachtig te bevinden”, duidt Zoritsa Urosevic van UNWTO. Dat is ook erg slecht nieuws voor de werkgelegenheid. “Ongeschoolde arbeiders die werkloos zijn geworden door de forse daling van het aantal toeristen, zullen waarschijnlijk geen baan elders vinden”, waarschuwt het rapport. De UNWTO schat dat zo’n 100 tot 120 miljoen directe banen die verband houden met het toerisme, worden bedreigd.