Verenigde Staten voeren voorlopig geen doodstraf meer uit op federaal niveau

Het Amerikaanse ministerie van Justitie heeft een moratorium ingesteld op federale executies. Hoelang de executies uitgesteld worden, werd niet bekendgemaakt.

Wel is de regering-Biden van plan om het beleid en de procedures tegen het licht te houden. De regering wil onder meer onderzoeken of de grondrechten van terdoodveroordeelden niet worden geschonden en of de doodstraf wel op een eerlijke en menselijke manier uitgevoerd kan worden.

"Het ministerie van Justitie moet er niet alleen op toezien dat iedereen in het federale strafrechtsysteem een beroep kan doen op de rechten die gegarandeerd worden door de Grondwet en de wetten van de VS, maar ook dat iedereen eerlijk en menselijk behandeld wordt", verklaarde minister van Justitie Merrick Garland. "Dat is nog meer het geval bij doodstraffen."

De regering zal ook een nieuwe executiemethode onderzoeken, waarbij maar één middel wordt gebruikt in plaats van drie. De huidige methode zou tot pijn bij de terdoodveroordeelde kunnen leiden, omdat een van de gebruikte middelen longblaasjes kan beschadigen, wat voor de terdoodveroordeelde het effect van verdrinking zou kunnen geven.

Biden maakte eerder al duidelijk dat hij de doodstraf niet meer wilde laten uitvoeren. De opschorting is echter niet permanent en kan door een volgende president gemakkelijk teruggedraaid worden. Tegenstanders van de doodstraf hadden dan ook op een definitievere beslissing gehoopt. Het betekent ook niet dat federale openbare aanklagers de doodstraf niet meer kunnen eisen als veroordeling.

De beslissing van de Amerikaanse regering volgt op een periode waarin een recordaantal mensen na een federale straf werd geëxecuteerd. Bidens voorganger Trump hervatte de federale executies na een periode van 17 jaar waarin niemand werd geëxecuteerd. In het laatste halfjaar van zijn presidentschap kregen 13 mensen de doodstraf na een federale veroordeling. Dat is meer dan elke andere president in de afgelopen eeuw.

De opschorting geldt enkel voor federale executies. Ook op het niveau van de deelstaten worden executies uitgevoerd, zij het niet in alle staten. In 27 Amerikaanse staten is dat nog het geval. Die gaan wel nog door. Al is daar al jaren een dalende trend te zien. Vorig jaar werden in 5 staten in totaal 7 executies uitgevoerd, het laagste aantal in 20 jaar.