De export van het Verenigd Koninkrijk (VK) heeft zich na de Brexit hersteld. Maar de handel met het vasteland is nog verre van normaal – en de problemen kunnen nog verergeren.

Er is altijd veel aandacht geweest voor de problemen van Britse bedrijven die hun goederen verkopen in Europa. Maar nu begint ook de import met het vasteland door te wegen. De invoer van producten blijft onder een pre-pandemisch niveau. Hoe groot dat tekort is, zal duidelijk worden in de cijfers van mei. Die worden vrijdag bekendgemaakt. 

Brexiteers hoopten dat de scheiding met de EU de deur tot wereldwijde handel zou openen, zodat bedrijven zich konden bevoorraden met goederen buiten Europa. Maar het lijkt erop dat een aanzienlijk deel van de import gewoon verdwenen is, en niet vervangen. 

Er zijn duidelijk spanningen tussen het VK en de EU. De douanegrens is aan Britse kant nog niet echt ingegaan en toch is de daling enorm. Zelfs veel groter dan verwacht.

Dat is problematisch voor het VK. Elke pond die niet wordt uitgegeven aan import, betekent een lagere productie in een bepaald goed. Jin Talog organic gin mag dan wel typisch Welsh zijn, de belangrijkste ingrediënten komen uit Europa en zijn nergens anders te vinden.

Vervallen import

Import van buiten de EU heeft wat van de gaten kunnen opvangen, maar is toch niet de vervanger waarop het VK hoopte. De verschuiving van EU-import naar niet-EU-import, betekent niet dat Britse bedrijven plots prachtige nieuwe importbronnen uit de rest van de wereld hebben gevonden. De handelskosten met de EU zijn gewoon enorm gestegen. 

De schade is vooral te zien in de belangrijkste EU-importcategorieën. Hoewel de invoer van materiaal gelijk is gebleven ten opzichte van vorig jaar, zijn de invoer van machines, levensmiddelen & dieren en chemicaliën respectievelijk 16, 20 en 25 procent gedaald.

Volgens deskundigen worden levensmiddelen en chemicaliën geteisterd door vertragingen. Bedrijven zijn dus gedwongen om bestellingen te schrappen omdat die onderweg zullen vervallen.

Het Covid-excuus

Problemen worden maar al te vaak aan het virus geweten. Hoewel de pandemie ook zeker voor verstoringen zal gezorgd hebben, het VK kan zich niet blijven verstoppen achter het Covid-excuus. Praktische problemen, zoals het gebrek aan vrachtwagenchauffeurs, worden vooral veroorzaakt door de nieuwe immigratieregels. De transportsector kreunt onder het tekort aan arbeidskracht, dat ondertussen een crisisniveau heeft bereikt.

Mochten bedrijven de goederen dan toch over de grens krijgen, dan zijn ze nog niet in staat om ze verder te distribueren. Om zulke problemen te voorkomen, schrappen veel bedrijven dan maar een deel van hun bestellingen. Op die manier gaan kleine bedrijven ten onder. 

Toekomstbeeld

Ondanks de kennelijke kopzorgen voor het bedrijfsleven zal de EU-handel de komende jaren waarschijnlijk weer een opwaartse trend vertonen, maar op een lager niveau dan anders het geval zou zijn geweest.

De situatie is moeilijk, en zal waarschijnlijk alleen maar moeilijker worden naarmate er meer controles van kracht zijn. Het valt nog te zien hoe het VK dit zal oplossen. 

(tb)