Taliban vallen eerste provinciehoofdstad binnen in het noordwesten van Afghanistan

De voorbije weken hebben de fundamentalistische taliban een honderdtal districten ingenomen over heel het land. Opvallend daarbij is dat de taliban niet zo zeer oprukken in hun "kernland" van de dominante Pashtun-meerderheid in het zuiden van het land, maar vooral in het noorden.

De voorbije dagen hebben ze delen van de grens met de Centraal-Aziatische republiek Tadzjikistan veroverd en enkele honderden Afghaanse militairen zijn over de grens gevlucht. Tadzjikistan zal hen terugvliegen naar regeringsgebied in Afghanistan.

Vandaag zijn de taliban ook binnengevallen in Qala-i Naw, de hoofdstad van de provincie Badghis in het noordwesten. Ze zouden er 200 gevangenen bevrijd hebben en houden nog altijd delen van de stad en de omgeving onder hun controle. Wel wordt er nog altijd gevochten met het regeringsleger. (Lees verder onder de foto).

Badghis is een van de armste provincies van Afghanistan, maar ligt wel tegen de grens met buurland Turkmenistan. Het lijkt er dus op dat de taliban strategisch zo veel mogelijk de grenzen tussen de Centraal-Aziatische republieken zoals Turkmenistan, Oezbekistan en Tadzjikistan willen afsluiten. Op die manier kunnen ze "belastingen" afpersen van handel over de grens, maar vooral steun tegenhouden van die drie republieken aan de etnische Turkmeense, Oezbeekse en Tadzjiekse minderheden die sterk staan in het noorden van Afghanistan en die de kern vormen van het verzet tegen de taliban, die vooral steunen op de Pashtun uit het zuiden en het centrum.

Eerder hadden de taliban al wel een andere noordelijke provinciehoofdstad Kunduz ingenomen (ooit een basis voor Belgische militairen), maar die werd daarna heroverd door het leger. 

(Lees verder onder de foto).

Dat alles speelt zich af tegen de terugtrekking van Amerikaanse en andere NAVO-troepen uit Afghanistan, een operatie die tegen midden september zou moeten afgerond zijn. Toch maakt dat vertrek niet zo heel veel verschil op het terrein, want die westerse troepen voerden toch al jaren geen gevechtsoperaties meer uit. Ze waren eerde betrokken bij de beveiliging van militaire installaties zoals rond Kaboel en bij opleiding.

Het vertrek van die buitenlandse militairen zet evenwel het moreel van het Afghaanse regeringsleger onder druk dat het voortaan zelf zal moeten klaren. Omgekeerd stijgt het moreel dan weer bij de taliban en andere jihadistische groepen zoals Al Qaeda en IS. Bij veel Afghaanse burgers -niet in het minst bij vrouwen- zit de vrees voor een nieuw terreurregime van de taliban of volledige chaos met onderling vechtende krijgsheren er stevig in.