Mysteries ontrafeld: Is de marginale driehoek écht marginaal?
De denkbeeldige driehoek tussen de steden Diest, Aarschot en Tienen is in de volksmond beter bekend als de “marginale driehoek”. Maar vanwaar komt die naam, is het een spotnaam of zit er een verhaal achter? En klopt het dan écht dat die driehoek “marginaal” is? We zoeken een gefundeerd antwoord op basis van getuigenissen, geschiedkundige verklaring en cijfers.
Radio 2 ontrafelt de hele zomer lang mysteries uit Vlaanderen en Brussel. Met de hulp van luisteraars en experten proberen we het antwoord te vinden op geheimzinnige verhalen.
Oorsprong
De “marginale driehoek” is niet meteen een verwijzing om trots op te zijn. De inwoners van het gebied tussen Aarschot, Tienen en Diest voelen zich dan ook vaak beledigd als die term gebruikt wordt. Maar volgens de overlevering zou die naam voortkomen uit de tijd van Napoleon. Zieke en gewonde soldaten zouden naar het gebied gebracht worden om er op krachten te komen, die soldaten werden “marginalen” genoemd. Het had dus niet dezelfde betekenis als diegene die wij er nu aan geven. De burgemeester van Diest Christophe De Graef kent de legende.
Beluister wat burgemeester De Graef weet of lees eronder verder:
Radio 2 Mysteries: stamt de marginale driehoek uit de tijd van Napoleon?
Andere driehoeken
Er is trouwens sprake van een tweede “marginale driehoek”, die bevindt zich in Oost-Vlaanderen, meer bepaald de driehoek tussen de steden Aalst, Ninove en Geraardsbergen. Daarnaast lieten luisteraars ons weten dat er ook zoiets bestaat als de “witloofdriehoek” tussen Brussel, Leuven en Mechelen of wat te denken van de “anale driehoek” tussen Kontich, Reet en Aartselaar?
Henri Vannoppen, de oud-burgemeester van Kortenberg, die heeft het dan weer over de “slimme rechthoek”: "Dat is eigenlijk Midden-Brabant, het gebied tussen Brussel, Leuven, Mechelen en de taalgrens. Het platteland wou zich bewijzen en maakte een lijst met voorname figuren uit de literatuur, kunst- en muziekwereld. Die werd uitgegeven en werd door de pers de "slimme rechthoek" genoemd."
Ik vind dat we de "marginale driehoek" moeten dragen als een soort geuzennaam
De “marginaliteit” van de driehoek werd goed omschreven in de single “Zaterdag” van KIA (Krapoel in Axe). De groep uit Aarschot scoorde eind jaren negentig een hit met het nummer. De tekst beschrijft hoe het er toen aan toe ging in het uitgaansleven in “Osschot”. Cliff Vrancken, zanger bij KIA, haalt herinneringen op aan die tijd.
Beluister de herinneringen van Cliff van KIA of lees eronder verder:
Radio 2 Mysteries: Cliff van KIA vertelt over het Aarschot van de jaren 90
"Marginale driehoek" op televisie
Ook op televisie wordt wel eens gelachen met de “marginale driehoek”. Zo worden twee gabbers uit Scherpenheuvel-Zichem jaren geleden opgevoerd in “Man Bijt Hond”. In “De Ideale Wereld” probeert reporter Luc Haekens de Tienenaars dan weer beet te nemen met allerlei mopjes, zoals bijvoorbeeld dat de aarde plat is. Zelf woont Luc Haekens ook in de driehoek, in Scherpenheuvel-Zichem, en heeft hij ook een logische verklaring waarom er vaak in Tienen werd gefilmd.
Beluister het interview met Luc Haekens of lees eronder verder:
Radio 2 Mysteries: Luc Haekens is het niet eens met de term marginale driehoek
Maar op tv bewijzen de inwoners van de “marginale driehoek” ook dat ze absoluut wél veel in hun mars hebben. Zo wint de stad Aarschot de eerste editie van de tv-quiz “De Slimste Gemeente” en verslaat in de finale Leuven. Het seizoen van het quizprogramma “Blokken” wordt dit jaar nog gewonnen door Dorien Desmedt uit Tienen. Heel wat redenen die het “marginale” karakter van de driehoek Aarschot-Tienen-Diest ontkrachten.
(lees verder onder de foto)
Cijfers
Maar ook de cijfers spreken tegen dat de driehoek tussen Aarschot, Tienen en Diest “marginaler” zou zijn. Volgens Statbel, het Belgische statistiekbureau, ligt het gemiddelde netto-inkomen in de drie belangrijkste steden van de driehoek hoger dan het Vlaamse gemiddelde (18.768 euro). Het opleidingsniveau is zo goed als vergelijkbaar met de rest van Vlaanderen. En wat werkloosheid betreft moet volgens cijfers van de VDAB enkel Tienen (7,3 procent) wat onder doen voor het algemeen Vlaams gemiddelde (6 procent). In Diest (5,8 procent) en Aarschot (4,5 procent) zijn er veel minder werklozen.
Conclusie
Er is dus geen enkele reden meer om de driehoek tussen Diest, Aarschot en Tienen nog langer “marginaal” te noemen. Bovendien bevestigen de burgemeesters dat de streek heropleeft. “De cijfers spreken voor zich”, zegt Gwendolyn Rutten, burgemeester (Open VLD) van Aarschot. “Er blijkt op geen enkel moment dat het gebied tussen Aarschot, Tienen en Diest anders zou zijn dan de rest van Vlaanderen. De werkloosheid daalt, het is goed gesteld met de gezondheid en de mensen wonen hier graag. Het is echt een parel.”
Misschien moeten we de naam maar veranderen in "gouden driehoek"
Burgemeester Katrien Partyka (CD&V) van Tienen vult aan: “We hebben enorm veel te bieden: een rijke geschiedenis, mooie stadjes, mooie natuur, veel fiets- en wandelgelegenheid. We moeten zeker niet onderdoen voor andere streken zoals bijvoorbeeld Limburg. Onbekend is onbemind zeggen ze, dus kom het zeker ontdekken. En misschien moeten we de naam maar veranderen naar “gouden driehoek”.”
