Van Grieken vraagt aan vooravond van 11 juli Jambon ten dans, maar die bedankt daarvoor: "Weinig geloofwaardig"

11 juli, de Vlaamse feestdag, is voor vele politieke leiders een belangrijk moment om hun visie op Vlaanderen in de verf te zetten, zeker bij de Vlaams-nationalistische partijen Vlaams Belang en N-VA. 

Op de vooravond van de herdenking van historische Slag der Gulden Sporen, in 1302, roept Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken Vlaams minister-president Jan Jambon op tot Vlaamse frontvorming, al spaarde hij Jambon en N-VA-voorzitter Bart De Wever allerminst.

Volgens Van Grieken staat de Vlaamse regering van Jambon garant voor "communautaire leegheid", gesymboliseerd door minister-president Jambon. "De man die (...) tijdens de coronacrisis geen aanstalten maakte om de Vlaamse bevoegdheden autonoom in te vullen. De man die al heel de tijd aan het Belgische handje van (premier Alexander) De Croo (Open VLD) loopt en geen enkel Vlaams veto gebruikte", aldus Van Grieken.

Van Grieken roept Jambon tegelijk op tot Vlaamse frontvorming. "Franstaligen halen altijd hun slag thuis. Waarom? Omdat zij - in tegenstelling tot Vlaams-nationalisten - wel hun ideologische geschillen opzij kunnen zetten om hun Franstalige belangen te verdedigen."

"Laten we, ondanks de wederzijdse kritiek, een Vlaams front vormen. Want slaafs en passief deze Belgische martelgang blijven ondergaan, is geen optie. Enkel met een Vlaams front kunnen we onze gemeenschappelijke Vlaamse doelen realiseren", vroeg Van Grieken ten dans.

Met die oproep gaat Van Grieken in tegen N-VA-voorzitter Bart De Wever, wiens "Chinese muur (tegen het Vlaams Belang) zonder meer overeind blijft". "Wat bezielt Bart De Wever eigenlijk, wanneer hij keer op keer een samenwerking met het Vlaams Belang uitsluit? En in één adem telkens smeekt en bedelt bij de PS? Vroeger zei De Wever dat een stem op het Vlaams Belang een stem was op de PS - maar vandaag is het omgekeerde waar. Een stem op deze N-VA en je krijgt er gratis de PS bij."

Net als De Wever bedankt Jambon vandaag vriendelijk voor de uitnodiging van Van Grieken. “Kijk, als iemand die u de hele tijd ligt aan te vallen, u dan de hand reikt om samen een front te vormen, is weinig geloofwaardig”, zegt hij in een reactie aan VRT NWS. “En voor de rest denk ik dat over het Vlaams Belang alles al dikwijls genoeg gezegd is.”

Daar waar Van Grieken het “Belgische krot” wil afbreken en “iets nieuws wil bouwen” in de vorm van een eigen Vlaamse republiek, pleit Jan Jambon in zijn 11 juli-toespraak voor een grondige, nieuwe staatshervorming. “Onze staatsstructuur is te ingewikkeld”, zegt hij aan VRT NWS. “Ik denk dat ongeveer iedereen het erover eens is dat het eenvoudiger moet en dat er meer bevoegdheden naar de deelstaten moeten gaan.” 

Concreet vindt Jambon dat de “volledige gezondheidszorg, het totale arbeidsmarkbeleid, de financiering, en ga zo maar door” allemaal naar de deelstaten moeten gaan. Qua structuur wil Jambon net als Van Grieken vertrekken van een wit blad. “We moeten vertrekken vanuit Vlaanderen en Wallonië die (als gemeenschappen) heer en meester zijn over alle bevoegdheden.”

Jambon vindt dat Brussel en de Duitstalige gemeenschap een eigen statuut moeten krijgen. Hij houdt vast aan Brussel als hoofdstad, die duidelijk bevoegd moet zijn voor "alles wat gebonden is aan de Brusselse realiteit en het Brusselse territorium, maar dat we vanuit Vlaanderen nog Vlaamse scholen, theaterhuizen, sociale zekerheid aan de Brusselaars moeten kunnen aanbieden". 

Een Brusselse Gemeenschap ziet Jambon er nooit komen. “Wij willen de link houden met de Vlamingen in Brussel. Dat is de aloude opstelling van de Vlaamse Beweging en daarover is denk ik een brede consensus in Vlaanderen. Dus dat gaan we niet loslaten.”

De burgemeester van Brussel Philippe Close (PS) wil zich voorlopig niet uitspreken over welke plaats Brussel moet krijgen in de staatshervorming. "We moeten er zeker over praten, maar eerst en vooral moeten we aan de bevolking tonen dat we meer kunnen samenwerken. Zeker in deze crisistijd. In mijn toespraak staat samenwerking tussen de verschillende beleidsniveaus centraal."