Alleen nog naar een trouwfeest of fuif als je een coronapas hebt. Goed idee?

Als u naar een festival of een ander groot evenement van minstens 5.000 bezoekers gaat, dan zal er vanaf augustus een pasje voor bestaan. Met dat Covid Safe Ticket kan u dan gaan dansen op een festival of gaan supporteren op een sportwedstrijd, omdat u zo met een QR-code bewijst dat u getest of gevaccineerd bent. 

Maar vrijdag zullen politici op het Overlegcomité erover nadenken of dat pasje ook voor kleinere evenementen kan gelden. Als u wil gaan dansen op een trouwfeest, of een feestje in het jeugdhuis wil bijwonen, dan kan dat misschien ook met zo’n Covid Safe Ticket. 

“In de eerste plaats geldt dat dus voor grote evenementen”, zegt een regeringsbron. “Maar omdat we gezien hebben dat het in Nederland en andere landen toch is fout gelopen, zal er bekeken worden om dat ook voor kleinere evenementen toe te staan.” 

Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) en Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) zijn alvast voor het idee te vinden. Maar aan Franstalige kant liggen vooral de liberalen dwars. De MR wil zich enkel aan de oorspronkelijke deal houden, die een coronapas beperkt tot grote events. Als het concept wordt uitgebreid, dan glijden we volgens de liberalen af naar een pasjesmaatschappij. 

“We willen niet dat er twee soorten mensen worden gecreëerd, waarbij sommigen het recht hebben om op café, op restaurant of naar het theater te gaan en anderen niet”, klinkt het daar. “Voor ons kan het enkel voor grote evenementen zoals Pukkelpop of de Grote Prijs Francorchamps en moeten we op andere plaatsen rekenen op de veiligheidsprotocollen van de sectoren.” 

Europees certificaat

De Belgische coronapas komt zo meer dan een maand na het Europese Digital COVID Certificate, waarmee sinds 1 juli toeristen op reis kunnen vertrekken. Toen premier Alexander De Croo (Open Vld) enkele maanden geleden in de Kamer over die twee pasjes sprak, benadrukte hij dat hij niet wou opschuiven naar een samenleving “waarbij je een pasje nodig hebt om naar de kapper te gaan”. 

Het is eigenlijk dezelfde discussie die al speelt sinds het begin van de coronacrisis: we hebben de technologie om iets uit te rollen dat de strijd tegen corona effectiever maakt, maar hoe wegen we dat af tegenover de privacybezorgdheden? Jurist en privacy-activist Matthias Dobbelaere-Welvaert staat niet meteen te juichen voor de verschillende coronapasjes. 

Wie op reis wil vertrekken staat nu te zwaaien met gegevens over zijn test of vaccinatie en dat is eigenlijk gevoelige medische info. “Voor het reizen vind ik dat nog enigszins aanvaardbaar, gezien het risico”, zegt Dobbelaere-Welvaert. “Maar een restaurantuitbater of een trouwend koppel heeft er eigenlijk geen zaken mee of een bepaalde nonkel nu wel of niet gevaccineerd is.”

De Belgische coronapas zou alleszins al privacyvriendelijker zijn dan de Europese reispas. Bij een controle zal er volgens het kabinet van Vandenbroucke niets over die gegevens te zien zijn, enkel de naam. De steward aan de ingang van een evenement weet enkel dat een bezoeker in orde is, omdat het scherm waarmee hij de pas controleert groen oplicht. Hij weet dan niet of de bezoeker volledig gevaccineerd is, dan wel getest. Op het Europese certificaat zijn die gegevens wel te vinden. 

“Informatie over gevaccineerd zijn behoort eigenlijk tot de privésfeer”, zegt Zeger Debyser, professor virologie aan de KU Leuven en lid van het Belgische raadgevend comité voor de bio-ethiek. “Dan is de Belgische pas dus beter.” 

Advies 

Al in mei publiceerde het comité een advies over de voorwaarden waaraan een coronapas zou moeten voldoen. Dat gebeurde toen met het oog op de zomer waarin evenementen dus weer mogelijk zouden worden. Maar ondertussen zijn er nog plaatsen waar mensen samenkomen. Bedrijven zullen in de komende maanden hun personeel steeds meer opnieuw vanop kantoor laten werken. 

Al in april schreef advocaat sociaal recht Ludo Vermeulen van het kantoor MPloy al mee aan een bijdrage in De Juristenkrant waarmee hij de discussie over de werkvloer wilde openen. Kan een werkgever dan ook een bewijs van vaccinatie vragen, of van een test? 

“Wettelijk gezien moet een werkgever zorgen voor veiligheid op het werk”, zegt Vermeulen. “Wat met plaatsen waar de werknemers geen afstand kunnen houden? Ondertussen is er wel al over festivals gesproken, maar over de werkvloer wordt er nog steeds niets gezegd.” 

In de praktijk zijn er enkele werkgevers die het toch al doen. Het Ministry of Privacy, waar Dobbelaere-Welvaert directeur is, kreeg al een tiental meldingen binnen van werknemers van wie de baas vroeg of ze gevaccineerd waren. Dat druist volgens hem compleet in tegen de privacywetgeving. “Een baas mag toch ook niet vragen of iemand hiv-positief is?”, zegt Dobbelaere-Welvaert. 

Ook volgens Debyser kan het alleszins niet de bedoeling zijn om ooit met een coronapas naar het werk te gaan. “Maar ook voor een winkel of restaurant zie ik het niet gebeuren”, zegt Debyser. “We hebben duidelijk gezegd dat het niet bedoeld mag zijn om op dagdagelijkse plaatsen te gebruiken. Niet op het werk, maar dus ook niet voor een winkel of restaurant.”