Al 72 doden na protesten in Zuid-Afrika: “Plunderaars pakken alles mee wat ze kunnen”

De aanleiding van de protesten die vrijdag begonnen, was de opsluiting van Zuma een dag eerder. Hij was veroordeeld tot 15 maanden cel voor minachting van justitie. Intussen zijn de protesten geëscaleerd tot grootschalige rellen. Dat was afgelopen nacht opnieuw het geval in onder meer de township Soweto, in Johannesburg.

Ook in Pietermaritzburg, de hoofdstad van KwaZulu-Natal en de regio waar Zuma vandaan komt, liepen de gemoederen de afgelopen dagen hoog op. Dat blijkt onder meer uit een video die The New York Times op Twitter heeft geplaatst. Winkels werden er geplunderd en vrachtwagens op straat in brand gestoken. Hierdoor moesten delen van belangrijke snelwegen worden afgesloten. De video toont ook een agent die rubberkogels afvuurt op plunderaars. In KwaZulu-Natal ligt het dodental intussen op 26.

Het openbaar vervoer is grotendeels gestremd en ook het transport van voedsel en medicijnen wordt geblokkeerd. “Binnen enkele weken tijd kan er zo een groot risico ontstaan op voedsel- en medicijntekorten”, waarschuwde huidig president Cyril Ramaphosa gisteravond tijdens een tv-toespraak. Veel winkels, tankstations en overheidskantoren zijn gesloten.

Afgelopen weekend verspreidden de protesten zich van Zuma’s thuisprovincie KwaZulu-Natal naar Johannesburg, de economische hoofdstad van het land.

Het leger zal zo’n 2.500 militairen inzetten om de politie bij te staan in de regio’s KwaZulu-Natal en Gauteng, waar de rellen het hevigst zijn. De agenten zijn daar in de minderheid en niet in staat nieuwe rellen te voorkomen. De soldaten zullen zich onder andere opstellen bij belangrijke plaatsen, zoals luchthavens.

Volgens de autoriteiten maken mensen misbruik van de onrust om strafbare feiten te plegen. Politieminister Bheki Cele haalde tijdens een persconferentie hard uit naar de relschoppers. “Persoonlijke omstandigheden geven niemand het recht om te plunderen, te vernielen, te doen wat ze willen en de wet te overtreden”, aldus de minister.

Vlaming Gilbert De Coster woont intussen al tien jaar in Nelspruit, op vierhonderd kilometer van hoofdstad Johannesburg. “Zowat driehonderd schurken hebben hier een grote drankcentrale proberen leeghalen. Alle aanwezige mensen zijn met paniek in de ogen weggevlucht. Zo’n angst had ik nog nooit gezien. De plunderaars pakken alles mee wat ze kunnen”, klinkt het uit zijn mond.