LEES OOK: Wangedrag is coming home: hoe Brits is het hooliganisme?

Fans in het stadion die een andere supporter die op de grond ligt tegen het hoofd trappen. Mensen die tickets uit de handen van aanschuivende fans proberen te trekken. Anderen die zich een toegang forceren via de ingang voor mindervaliden. Stewards die helemaal overrompeld worden door de massa. Families van spelers die zich in de VIP-sectie de weg naar hun stoeltjes versperd zien door heuse bendes, die hen intimideren en verbieden hun plek in te nemen. Andrea Mancini, de zoon van Italiaans bondscoach Roberto, die de match daardoor noodgedwongen zittend vanop de trappen moet volgen. Formule 1-piloot Lando Norris die met geweld beroofd wordt van zijn peperdure horloge. Het beeld dat The Athletic schetst van de EK-finale is allesbehalve fraai.

Ex-profvoetballer Dominic Matteo (47), die meer dan honderd matchen voor zowel Liverpool als Leeds speelde, had samen met enkele vrienden een ticket voor de wedstrijd maar raakte zelfs nooit binnen. Hij vertelt hoe de sfeer al omsloeg naarmate hij dichter bij het stadion kwam. Op het plein voor het stadion hadden mensen al van ’s ochtends staan drinken en feesten. “Je kon er al niet meer lopen door de rotzooi en glazen flessen die er op de grond lagen. Het was chaos”, zegt hij.

Maar dichter bij het stadion werd het almaar erger. De voormalige Schotse international zag hoe hele hordes mensen zonder tickets zich een weg naar binnen probeerde forceren. “Ze kwamen echt van overal toegelopen”, klinkt het. Ze waren met zoveel dat ze de massa - waaronder ook mensen met ticket zoals Matteo - meesleurden. “Vlakbij een poort kon ineens niemand meer door. We moesten stoppen, maar mensen bleven maar duwen. Dat was niet om mee te lachen. Ik kon mijn lichaam letterlijk niet meer bewegen.”

Gewoon weer naar huis gegaan

Tot overmaat van ramp was er veel agressie in de op elkaar geperste massa. “Mensen sloegen elkaar voor het hoofd omdat ze niet konden raken waar ze naartoe wilden. Het waren gewoon rellen, verschrikkelijk om naar te kijken. Kinderen stonden erbij te wenen. Een vrouw probeerde wanhopig haar kinderen te vinden. Die waren al binnen geraakt, maar zij mocht niet meer mee omdat ze beslist hadden dat niemand meer binnen mocht.”

Daardoor was ook Matteo zelf om 20u30 plaatselijke tijd - de finale was toen al een halfuur aan de gang - nog niet het stadion in geraakt. Maar dat was op dat moment wel het minste van zijn zorgen, ondanks het feit dat de tickets niet bepaald goedkoop waren - ze werden verkocht aan prijzen van 95, 295, 545 en 945 euro per stuk. “Op dat moment ben je gewoon met je veiligheid bezig. Een politieagent zei dat we best gewoon naar huis gingen. We hebben nog geluk gehad dat we een taxi hebben kunnen vinden. Ik ben al naar veel grote matchen geweest, maar dit was de eerste keer dat ik me onveilig voelde.”

Het is onduidelijk hoeveel mensen zich in totaal illegaal toegang verschaft hebben tot Wembley, een stadion dat in Engeland altijd wel een beetje de naam gehad heeft dat wie echt wil, er wel binnengeraakt. In 1986 kropen fans van Liverpool en Everton letterlijk nog door de ramen het stadion binnen om stiekem de bekerfinale bij te wonen. Volgens The Athletic stelde hetzelfde probleem zich ook al bij de halve finale die Engeland speelde tegen Denemarken. Toen zouden een tweehonderdtal fans zich zonder ticket toegang verschaft hebben. Voor de finale zouden het er echter duizenden zijn geweest, al zijn hier - vanzelfsprekend - geen officiële cijfers van.

Gevolgen voor WK 2030?

De illegale fans stellen eens in het stadion bovendien een extra bedreiging. Zij zijn immers niet gecontroleerd, wat wil zeggen dat zij met wapens het stadion binnen kunnen komen. Daarnaast hebben zij natuurlijk ook geen negatieve coronatest moeten voorleggen. In het stadion waren door de strenge quarantaineregels van de Engelse overheid maar duizend Italiaanse fans toegelaten, die gedurende hun hele verblijf in een strikte bubbel moesten blijven. Maar de illegale fans braken ook binnen in het vak van de Italianen, waardoor het risico op een coronauitbraak nog toenam.

“Ik heb al in veel stadions gewerkt en zit al jaren in de security en dit is het ergste dat ik ooit heb meegemaakt”, getuigde een securitymedewerker die anoniem wil blijven. 53 mensen werden gearresteerd, 19 politieagenten raakten gewond. De vraag rijst nu of dit de poging van het Verenigd Koninkrijk en Ierland om het WK voetbal in 2030 te organiseren schade zal toebrengen.